Trong tổng thể mối quan hệ với thủ đô và thành phố trên thế giới, Hà Nội đặc biệt thúc đẩy quan hệ với các nước khu vựcĐông Dương. Ba thủ đô: Hà Nội, Viêng Chăn, Phnom Penh đã thỏa thuận được những biện và cơ chế nhằm tăng cường sự hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau trong phát triển kinh tế, xây dựng quy hoạch đô thị, ổn định xã hội, hội nhập khu vực.

Ngày 10/1/1986, văn bản hợp tác giữa Thủ đô Hà Nội và Thủ đô Viêng Chăn được ký kết, đảm bảo mối quan hệ hợp tác hai bên cùng có lợi, vì lợi ích cơ bản, lâu dài. Trong những năm đầu, hai bên thực hiện trao đổi các đoàn công tác nhằm học hỏi kinh nghiệm, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hai bên mở văn phòng đại diện, ký kết hợp đồng văn hóa, cung cấp chuyên gia. Hà Nội cung cấp trang bị, thiết bị, giúp đỡ kỹ thuật, xây dựng các xưởng sản xuất đường, xưởng dệt may...; giúp xử lý một số khó khăn trong sản xuất như kỹ thuật lò gốm,...; giúp Viêng Chăn đào tạo một số chuyên gia, hàng trăm công nhân kỹ thuật và cán bộ quản lý, góp phần phát triển nguồn nhân lực của Lào.

Với Thủ đô Phnom Penh, Campuchia, quan hệ kết nghĩa, hợp tác hữu nghị của Hà Nội bắt đầu từ năm 1985. Hầu hết các hạng mục Hà Nội giúp Phnom Penh là viện trợ không hoàn lại như hợp tác về y tế trên lĩnh vực giáo dục, đào tạo cán bộ, đặc biệt là ở bậc đại học và sau đại học thuộc các lĩnh vực khoa học công nghệ và xã hội nhân văn.

Từ năm 1991, thông qua con đường ngoại giao, Hà Nội tích cực triển khai việc khôi phục và thiết lập quan hệ với một số thành phố và thủ đô của Trung Quốc. Ngày 5/10/1994, đại diện Thành ủy Bắc Kinh và Hà Nội đã ký văn bản thỏa thuận hợp tác trên một số lĩnh vực mậu dịch; khoa học kỹ thuật; văn hóa, giáo dục; quản lý và xây dựng đô thị, y tế, thể dục thể thao... Đến tháng 5/1998, lãnh đạo hai thành phố tiếp tục khẳng định sự hợp tác về kinh tế - thương mại, mở rộng giao lưu trên các lĩnh vực quản lý hành chính, đô thị, văn hóa, giáo dục, y tế, thể dục thể thao... Ngoài ra, Hà Nội còn mở rộng quan hệ với một số thành phố lớn của Trung Quốc, tổ chức trao đổi và học tập kinh nghiệm quản lý đô thị, quản lý cán bộ, công tác chống tham nhũng, công tác xây dựng Đảng, trao đổi kinh nghiệm về hoạt động văn hóa, xã hội...

Đối với Thủ đô một số nước khu vực châu Á: Singapore, Kuala Lumpur, Băng Cốc, Jakarta, Đài Bắc, Tokyo, Seoul, Hà Nội cũng tạo dựng những mối quan hệ hợp tác; chủ yếu là tổ chức thực hiện các chuyến nghiên cứu, trao đổi, học tập kinh nghiệm một số mặt mạnh của mỗi đối tác như: quản lý môi trường, đô thị, các công trình kết cấu hạ tầng đô thị, đào tạo nghề; kinh nghiệm bồi dưỡng nâng cao trình độ cán bộ quản lý hành chính và đào tạo, tuyển chọn công chức; hoặc xúc tiến đầu tư và thương mại.

Có thể nói, trong những thập niên vừa qua, vị thế của Hà Nội ngày càng được nâng cao trong quan hệ hợp tác quốc tế. Việc thúc đẩy mở rộng quan hệ hợp tác với các thành phố và thủ đô các nước trong khu vực đã đặt nền móng cho sự phát triển kinh tế đối ngoại, hợp tác đầu tư của Hà Nội trong những thập niên tiếp theo.

Hoàng Minh