Tư liệu văn hiếnThăng Long - Hà Nội: Tuyển tập Văn khắc Hán Nôm
Tóm tắt nội dung
- Công trình tập hợp, tuyển dịch khoảng 150 văn bản
khắc trên bia đá, chuông, khánh đồng của các quận, huyện thuộc thành phố Hà Nội.
Đây là những bài minh văn tiêu biểu phản ánh về sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng
và đời sống cộng đồng của Thăng Long - Hà Nội trong suốt gần 1000 năm lịch sử.
Với những bài minh văn khắc trên chất liệu có tính bền vững như đá và đồng, các
bài văn này là tư liệu gốc, nguyên bản, chính xác về từng thời kỳ lịch sử trong
quá trình phát triển đi lên của Thăng
Long Hà Nội.
- Tuyển tập văn khắc được tuyển chọn từ các điểm di
tích tiêu biểu của các quận nội thành đến các huyện xa như Sóc Sơn, Đông Anh.
Đó là các di tích như đình, chùa, đền, miếu, lăng mộ, từ đường dòng họ, văn
miếu và văn chỉ, cầu, chợ. Với nhiều loại hình di tích như vậy thì giá trị của
tư liệu văn khắc mang lại sẽ rất phong phú, đa dạng về Thăng Long - Hà Nội.
- Cuốn sách là một tập hợp những di văn tiêu biểu của
Hà Nội, đó là những thông điệp của người xưa trao lại, giúp chúng ta hình dung
được sinh hoạt văn hoá, tín ngưỡng và sinh hoạt cộng đồng của Thăng Long xưa..
Bình luận của PGS.TS. Nguyễn Tá Nhí - Viện Nghiên cứu Hán Nôm
1. Bài viết giới thiệu
rất công phu, đầy đủ. Người đọc thông qua bài viết có thể hiểu biết khá tường
tận về loại hình văn bia có ở khu vực Thăng Long - Hà Nội từ hình thức đến nội
dung, từ niên đại ra đời của văn bia đến các loại tác giả văn bia đều được
người viết miêu tả rất rõ ràng tỉ mỉ. Điều đó cho thấy tác giả bài viết nắm rất
đầy đủ tư liệu văn bia ở Thăng Long - Hà Nội, đặc biệt là tình hình thác bản
văn bia sưu tầm lưu giữ ở Thư viện Viện Hán Nôm. Kết quả khảo cứu giới thiệu
này sẽ giúp cho các nhà nghiên cứu khai thác nội dung văn bia có căn cứ khi sử
dụng tư liệu của công trình tuyển tập văn bia này.
2. Sách sắp xếp trình
bày văn bia rất hợp lí. Số văn bia tuyển chọn này được các tác giả xếp theo thứ
tự thời gian là cách làm thực sự khôn khéo, sẽ giúp ích nhiều cho người đọc khi
tra cứu, lần tìm các sự kiện. Hơn nữa ở mỗi văn bia các tác giả đều nhất quán
thể hiện theo trình tự từ việc giới thiệu vắn tắt 7 yếu tố, tiếp đến là phần
nguyên bản chữ Hán được đánh máy công phu rõ ràng dễ theo dõi, sau đó là các
phần phiên âm, dịch nghĩa. Các chú thích đều nhất loạt ở cuối trang. Sắp xếp
trình bày khoa học như vậy, quả là giúp ích nhiều cho người đọc tiếp xúc văn
bản, nắm bắt được các thông tin chứa dựng ở từng văn bia.
3. Các văn bia được
tuyển chọn trong công trình đều là những văn bia tiêu biểu có giá trị, phản ánh
các nét sinh hoạt của người Hà Nội xưa từ việc tế lễ thần linh, lao động sản
xuất, học hành thi cử, phong tục tập quán cho đến cả nhiều việc cụ thể vụn vặt
trong cuộc sống như mở chợ, đóng thuế, đắp đường... đều được các tác giả tuyển
chọn đưa vào sưu tập này.
4. Phần phiên âm dịch
nghĩa tương đối chuẩn xác. Thông thường loại hình văn bia là những văn bản Hán
Nôm khó giải mã, song các tác giả lại lựa chọn các văn bia tiêu biểu có giá trị
cao, do vậy việc giải mã dịch thuật lại đặc biệt khó. Thế nhưng các tác giả như
Tiến sĩ Phạm Thị Thùy Vinh, Nghiên cứu viên Nguyễn Thị Thảo đều là cán bộ lâu
năm của Viện được coi là những chuyên gia hàng đầu trong ngành Hán Nôm nên đã
xử lí công việc rất tinh tế để có được bản dịch đạt chất lượng tốt.
5. Phần chú giải văn bản
cũng được các tác giả thực hiện nghiêm túc cẩn trọng. Các văn bản được chú giải
rất tường tận, giúp cho người đọc dễ dàng hiểu được văn bia.
6. Văn phong trong sáng,
khoa học, từ bài viết đến bản dịch đều được viết dịch bằng lối văn khoa học rõ
ràng, nhờ đó chất lượng của công trình được nâng cao rất nhiều. Qua đó cũng thể
hiện tinh thần nghiêm túc cẩn trọng, có trách nhiệm cao của các tác giả.
Công trình Tuyển tập văn khắc Hán Nôm Thăng Long- Hà
Nội do Tiến sĩ Phạm Thị Thùy Vinh làm chủ biên là một công trình khảo
sát, dịch thuật, giới thiệu văn bia có giá trị, cung cấp cho người đọc nhiều tư
liệu quí để hiểu thêm về mảnh đất Thăng Long ngàn năm văn hiến. Các tác giả đã
làm việc cẩn trọng nghiêm túc, tất cả các khâu công việc từ tuyển chọn, giới
thiệu đến phiên âm, dịch nghĩa đều được thực hiện rất đầy đủ công phu đạt chất
lượng tốt.
Nhà xuất bản Hà Nội