Di sản văn chương Văn Miếu - Quốc Tử Giám (bình luận đề cương)
Tóm tắt nội dung:
Giới
thiệu những tác phẩm văn chương hiện tồn tại di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà
Nội trong một mức độ nhất định còn giới thiệu - di tích lịch sử văn hoá lâu
đời, biểu tượng văn hoá của Thủ đô, của cả nước tới bạn đọc trong và ngoài nước
nhân dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội đồng thời có ý nghĩa giáo dục
truyền thống đối với bạn đọc trẻ.
Làm rõ các giá
trị văn chương Văn Miếu - Quốc Tử Giám trong nền văn học trung đại Việt Nam:
giá trị thẩm mỹ, giá trị ngôn ngữ, giá trị văn hoá, giá trị tư tưởng, tính dân
tộc của văn chương Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Sưu tầm dịch
chú: Đại tự, Hoành phi, Câu đối tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Tuyển dịch văn
bia, Tuyển dịch văn sách, Tuyển dịch thơ văn của các hoàng đế, các văn quan
viết về Văn Miếu và giáo hoá, Tuyển dịch thơ văn của các vị Tế tửu và Tư
nghiệp.
Bình
luận sách
*
TS. Đặng Kim Ngọc (Bình
luận đề cương)
Tôi
nhận được bản đề cương chi tiết: "Văn
Miếu - Quốc Tử Giám - Những giá trị văn chương" do NXB Hà Nội gửi đến
với lời đề nghị cho ý kiến nhận xét. Sau khi đọc kỹ bản đề cương, tôi xin có
mấy ý kiến như sau:
1.
Văn Miếu - Quốc Tử Giám từ lâu đã trở thành một di tích quốc gia đặc biệt quan
trọng, là một địa chỉ hấp dẫn đối với hàng triệu du khách trong và ngoài nước.
Liến trúc và những di vật trong di tích là những di sản vô cùng quý giá của ông
cha ta. Nghiên cứu, tìm hiểu và đánh giá giá trị Văn Miếu - Quốc Tử Giám trên
nhiều mặt là công việc rất cần thiết và có nhiều ý nghĩa, nhất là khi Hà Nội
đang cùng cả nước nỗ lực chuẩn bị cho Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà
Nội. Trên tinh thần ấy chúng tôi đánh giá rất cao chủ trương và kế hoạch của
Nhà xuất bản Hà Nội đã chỉ đạo việc tổ chức sưu tầm, biên soạn và xuất bản cuốn
sách: "Văn Miếu - Quốc Tử Giám -
Những giá trị văn chương".
2.
Đề cương sách "Văn Miếu - Quốc Tử
Giám - những giá trị văn chương" là một bản đề cương tốt, có chất
lượng. Là loại sách chuyên khảo về một đối tượng di tích cụ thể, nhóm biên soạn
đã xây dựng một bản dề cương vừa ngắn gọn, súc tích, vừa bao quát đầy đủ những
nội dung mà loại sách này yêu cầu. Nhóm tác giả đều là những chuyên gia về Hán
học và Văn học cổ do đó, chắc chắn chất lượng của bản đề cương cũng như của bộ
sách sẽ được đảm bảo, đáp ứng được yêu cầu của Nhà xuất bản cũng như của các
độc giả.
3.
Kết cấu sách gồm 3 phần:
-
Phần khảo luận
-
Phần sưu tầm, dịch chú
-
Phần phụ lục
Đây
là kết cấu sách truyền thống, rất quen thuộc và thường thấy ở những loại sách
kiểu này. Nội dung chính của sách tập trung vào 2 phần đầu (phần khảo luận và
phần sưu tầm, dịch chú). Phần thứ 3 (phần phụ lục) chủ yếu mang tính minh họa
cho sách. Cách bố cục, kết cấu như thế vừa dễ biên soạn, dễ trình bày (cho nhóm
tác giả), lại vừa dễ đọc, dễ nhớ (cho độc giả). Tôi nhất trí với cách phân chia
kết cấu sách như các tác giả thể hiện trong đề cương.
4.
Tuy nhiên, tôi nghĩ trước khi vào phần khảo luận, các tác giả (sách) nên có
phần mở đầu trình bày về mục đích, mục tiêu làm sách, nội dung sách. Làm rõ
khái niệm và cả nội hàm cụm từ "Văn
chương Văn Miếu - Quốc Tử Giám". Người ta có thể hiểu văn chương Văn
Miếu - Quốc Tử Giám là những văn khắc bằng chữ Hán hiện còn lưu giữ tại di tích
như văn bia, hoành phi, câu đối... nhưng văn chương Văn Miếu - Quốc Tử Giám còn
là những thơ văn viết về Văn Miếu (xin lưu ý các tác giả thơ văn các vị Tế tửu,
Tư nghiệp có phải là văn chương Văn Miếu - Quốc Tử Giám không?).
5.
Ở phần phụ lục, chúng tôi nghĩ nên bổ sung thêm một số ảnh chụp về Văn Miếu -
Quốc Từ Giám xưa và nay và một sơ đồ toàn cảnh về Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Đề
cương sách "Văn Miếu - Quốc Tử Giám
- Những giá trị văn chương" là một bản đề cương tốt, có chất lượng
được các tác giả soạn thảo kỹ, có tính khoa học cao. Tôi hoàn toàn ủng hộ bản
đề cương này. Kính đề nghị Nhà xuất bản Hà Nội nghiên cứu, xem xét và sớm phê
duyệt.
Nhà xuất bản Hà Nội