Họp kiểm tra tiến độ bản thảo “Thăng Long - Kẻ Chợ thế kỷ XVII qua tư liệu Anh và Hà Lan"
Trong
vài thập kỷ trở lại đây, nghiên cứu lịch sử, văn hóa Thăng Long - Hà Nội thời
kỳ trung đại và cận đại đã thu được những thành tựu đáng ghi nhận nhờ việc khai
thác hiệu quả một số tập du hành ký của thương nhân, giáo sĩ, nhà thám hiểm
châu Âu viết về Đàng Ngoài thế kỷ XVI-XIX. Có thể nói đây là những nguồn sử
liệu có giá trị cao cho việc nghiên cứu lịch sử Việt Nam nói chung và lịch sử
Hà Nội nói riêng, nhất là trong bối cảnh các bộ chính sử nước ta hầu như không
ghi chép, hoặc quá sơ lược về các vấn đề kinh tế, thương mại, văn hóa, bang
giao... của đất nước. Một trong những nguồn tư liệu đó là tư liệu do công ty Đông
ấn Anh và Hà Lan. Trong khoảng bảy thập kỷ lưu trú và buôn bán tại kinh thành
Thăng Long, người Hà Lan đã để lại một khối lượng lớn tư liệu hơn 8.000 trang
(người Anh có hơn 600 trang) về tình hình
thương mại, kinh tế, xã hội, văn hóa, tín ngưỡng... của Đàng Ngoài mà thực ra
phần lớn liên quan đến toàn bộ đời sống của Thăng Long - địa bàn cư trú và buôn
bán chính của họ. Việc tổ chức điều tra, sưu tầm và khai thác những thông
tin quý giá trong khối tư liệu đồ sộ nói trên sẽ góp phần quan trọng vào việc
nghiên cứu phục dựng bức tranh toàn cảnh của Hà Nội trong thế kỷ XVII- thời kỳ
được coi là sôi động nhất trong lịch sử cổ trung đại Việt Nam. Xác định được tầm
quan trọng và ý nghĩa to lớn của việc này, công trình của TS. Hoàng Anh Tuấn đã
triển khai từ rất sớm trong hạng mục Điều tra, sưu tầm tư liệu nước ngoài của Tủ
sách Thăng Long ngàn năm văn hiến.
Theo báo
cáo của chủ nhiệm đề tài thì khối lượng công việc hoàn thành cho đến thời điểm
hiện tại là 75% gồm có: Đã hoàn thành việc lập thư mục hoàn
chỉnh khối tư liệu; đã hoàn thành việc đọc và trích lọc thông tin từ khoảng
4.500 trang tư liệu VOC; đã hoàn
thành bản thảo sơ bộ (cần bổ sung sửa chữa thêm khi hoàn chỉnh thư mục đề yếu), hai tổng luận về VOC và EIC ở Thăng Long - Hà Nội và Đàng
Ngoài thế kỷ XVII.
Khó khăn lớn nhất của công trình này chính là việc phải dịch từ văn bản
tiếng Hà Lan cổ, khối lượng công việc lớn trong khi số người có khả năng tham
gia lại trong không nhiều, điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ bản thảo.
Trong thời gian tới, chủ nhiệm đề tài sẽ tiếp tục hoàn thành những công việc còn
lại, dự kiến cuối tháng 1/2010 có thể hoàn thiện bản thảo.
Nhà xuất bản Hà Nội