Họp nghiệm thu bản thảo “Thanh thực lục: Sử liệu chiến tranh Thanh - Tây Sơn”
Năm 2007, NXB Hà Nội đã xuất
bản cuốn sách cùng tên do Nhà nghiên cứu Hồ Bạch Thảo tuyển dịch. Tuy nhiên,
như PGS. Trần Nghĩa - Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu đã khẳng định, so với cuốn
sách đã được ra mắt lần trước, bản thảo lần này “có nâng cao thêm về chất lượng dịch thuật; cách trình bày
bản dịch cũng mang tính khách quan, khoa học hơn”.
Nhìn chung Hội đồng đều khẳng
định, tin tưởng vào chất lượng của bản thảo, “bản dịch sang tiếng Việt đều khá chuẩn mực, văn phong trong
sáng, dễ hiểu”, đồng thời ghi nhận sự cố gắng rất lớn
của nhóm biên soạn và hơn cả là đánh giá cao vốn hiểu biết Hán học của dịch giả
và người hiệu đính, chú thích. Tuy nhiên, cũng như bản thảo “Minh thực lục: Quan hệ Trung Quốc - Việt Nam
thế kỷ XIV - XVII” (cũng do tập thể biên soạn thực hiện), bản thảo này
tuyển dịch một số lượng lớn các văn bản được ghi chép trong “Đại Thanh thực lục” của sử quan đời
Thanh, vì vậy đòi hỏi một sự cẩn trọng rất lớn trong việc dịch chú. Các nhận
xét của Hội đồng nghiệm thu cũng nêu rõ một số chi tiết cần phải biên tập lại
về mặt lịch sử cũng như về tính chính xác trong việc chuyển dịch sang tiếng
Việt, các chú thích. Vấn đề này đặt ra yêu cầu cho nhóm biên soạn cũng như
PGS.TS. Tạ Ngọc Liễn - người hiệu đính cuối cùng cho bản thảo phải tiếp tục nỗ
lực rà soát lại toàn bộ bản thảo.
Bên cạnh đó, buổi họp nghiệm
thu cũng tập trung thảo luận về tên gọi của cuốn sách. Để phù hợp với nội dung
của bản thảo (không chỉ dịch các văn bản về chiến tranh Thanh - Tây Sơn) nên
bản thảo sẽ được đổi tên là: “Thanh thực
lục: Quan hệ Thanh - Tây Sơn (cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX)”.
Giai đoạn Tây Sơn 1778 - 1801 tuy ngắn ngủi
nhưng đã để lại nhiều sự kiện lịch sử trọng đại, song đáng tiếc đã không được
lưu lại trong chính sử nước ta. Chính vì vậy cuốn sách “Thanh thực lục: Quan hệ Thanh - Tây Sơn
(cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX)”
đi vào khai thác những tư liệu
lịch sử quý giá về giai đoạn này là điều rất cần thiết và có ý nghĩa khoa học.
Nhà xuất bản Hà Nội