Sau 60 năm kể từ khi Pháp kết thúc chiến tranh và ký Hiệp định Genève về việc lập lại hòa bình ở Đông Dương (1954) và 40 năm sau khi Pháp và Việt Nam chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao (1973-2013), đây là lần đầu tiên một cuộc hội thảo có quy mô lớn được tổ chức tại Pháp cả về thời gian, không gian với các chủ đề quan hệ rộng khắp.

Hội thảo kéo dài 3 ngày (từ ngày 16-18/1/2014) tại 3 địa điểm trang trọng mang những ý nghĩa biểu trưng khác nhau (Bảo tàng quân đội trong Điện Invalides, Trung tâm lưu trữ của Bộ Ngoại giao Pháp La Courneuve và Đại học Sorbone - Paris 1), khẳng định tầm quan trọng của mối quan hệ hữu nghị truyền thống Pháp-Việt.

Tại hội thảo, các đại biểu đã trao đổi thẳng thắn các quan điểm, phân tích dưới nhiều góc độ đa chiều, từ chính trị - chiến lược, quân sự, kinh tế - thương mại - đầu tư, văn  hóa, khoa học và giáo dục... tới quan hệ hợp tác song phương Pháp-Việt và quan hệ hợp tác đa phương Liên minh châu Âu (EU)-Việt Nam qua các thời kỳ, nêu bật những bước tiến quan trọng cũng như sự phát triển về chiều rộng và chiều sâu của các quan hệ đó trong giai đoạn hiện nay.

Phát biểu của các nhà ngoại giao, các chuyên gia quân sự, các học giả, các nhà nghiên cứu… tham gia hội thảo đều nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ Pháp-Việt và vai trò của Pháp luôn đi đầu và song hành cùng Việt Nam trong quá trình phát triển và hội nhập quốc tế.

Trên thực tế, sau khi cuộc chiến tranh của Pháp ở Đông Dương kết thúc, Pháp là nước đã có những đóng góp tích cực cho việc vận động chấm dứt cuộc chiến tranh của đế quốc Mỹ ở Việt Nam, với đỉnh cao là việc ký kết Hiệp định Paris năm 1973 về chấm dứt chiến tranh và lập lại hòa bình cho Việt Nam.

Trong 40 năm qua, dù có những giai đoạn thăng trầm, nhưng với nỗ lực vun đắp từ cả hai phía, quan hệ Pháp - Việt đạt những thành quả quan trọng. Pháp là quốc gia châu Âu đầu tiên, ngay từ những năm 1990, đã tích cực ủng hộ công cuộc Đổi mới cũng như quá trình phát triển và hội nhập quốc tế toàn diện của Việt Nam. Về phần mình, Việt Nam luôn nhất quán coi trọng và ưu tiên quan hệ đối tác với Pháp trong tổng thể chính sách đối ngoại của mình. Sự nồng ấm trong quan hệ đã thể hiện sâu rộng qua nhiều chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao và các cuộc trao đổi, tiếp xúc thường xuyên của các cơ quan, địa phương, tổ chức xã hội...

Về kinh tế - thương mại, Pháp hiện là nhà đầu tư lớn thứ hai và là đối tác thương mại lớn thứ ba châu Âu tại Việt Nam. Hiện có trên 300 công ty, ngân hàng Pháp đang đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, nhiều hàng hóa, dịch vụ chất lượng cao của Pháp được ưa chuộng tại thị trường Việt Nam.

Đồng thời, Pháp cũng là một trong những nhà tài trợ phát triển (ODA) hàng đầu với các dự án quan trọng như quản lý tài chính công, vệ sinh môi trường, quy hoạch và phát triển đô thị, phát triển kinh tế nông thôn, giúp Việt Nam xây dựng Bảo tàng Dân tộc học, Nhà Pháp luật Việt-Pháp, hỗ trợ nâng cấp và cung cấp trang thiết bị y tế, hỗ trợ đào tạo cho nhiều bệnh viện cũng như các cơ sở nghiên cứu khoa học của Việt Nam…

Cho tới nay, hai nước đã ký kết nhiều hiệp định, thỏa thuận quan trọng, thiết lập và duy trì thường xuyên, hiệu quả các cơ chế đối thoại, hợp tác kinh tế, quốc phòng, an ninh, văn hóa, giao lưu nhân dân… Qua đó, Việt Nam và Pháp đã từng bước trở thành đối tác quan trọng cùng có lợi của nhau trên nhiều lĩnh vực, nhiều cấp độ. Tháng 9/2013 vừa qua, cùng với chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, hai bên đã quyết định nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược.

Ông Christian Lechervry, cố vấn của Tổng thống Pháp về các vấn đề chiến lược và châu Á-Thái Bình Dương, cho rằng mối liên kết được tạo nên đồng thời từ lịch sử và sự phát triển trong hợp tác khiến Pháp trở thành một đối tác ưu tiên và nước đối thoại chính ở châu Âu của Việt Nam và mối quan hệ đối tác chiến lược mà Việt Nam và Pháp vừa ký kết là kết quả của những nỗ lực và quyết tâm của các nhà lãnh đạo hai nước mong muốn đưa quan hệ song phương lên tầm cao mới.

Về phần mình, Đại sứ Việt Nam tại Pháp Dương Chí Dũng, trong bài phát biểu của mình, cũng khẳng định những đóng góp của Pháp đối với công cuộc giành độc lập và xây dựng, phát triển đất nước của Việt Nam, khẳng định nhu cầu và tầm quan trọng của việc duy trì và phát triển mối quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam với Pháp và Liên minh châu Âu trong bối cảnh quốc tế mới.

Trả lời phỏng vấn của phóng viên VOV, bà Tôn Nữ Thị Ninh, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Bỉ và Liên minh châu Âu, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Quốc hội, đã đánh giá cao ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc hội thảo. Bà Tôn Nữ Thị Ninh nói: “Khi một quan hệ được nâng cao mở rộng lên tầm quan hệ chiến lược thì nó cũng nói lên rằng, có thể có những tác nhân, những chủ thể khác nhau thúc đẩy mối quan hệ đó. Ở đây, tôi muốn nhấn mạnh, trong một mối quan hệ tổng thể, thì quan hệ giữa học giả với học giả - thường gọi là ngoại giao kênh 2 - ngày càng giữ vai trò quan trọng. Vì dù sao đi nữa, nó đảm bảo nền tảng rộng rãi, đồng thời nó cũng cung cấp chiều sâu của vấn đề”.

Bà Tôn Nữ Thị Ninh cho rằng, dù còn có một số khác biệt trong quan điểm nghiên cứu, nhưng các cuộc hội thảo có quy mô như cuộc hội thảo lần này là cơ hội để các nhà nghiên cứu, các học giả gặp gỡ, trao đổi quan điểm và xích lại gần nhau. Trong đó, điểm đáng mừng là sự hiện diện ngày càng nhiều của những gương mặt, những nhà nghiên cứu trẻ và chính họ sẽ là những người tiếp nối đóng góp cho việc xây dựng và phát triển mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước, hai dân tộc Pháp và Việt Nam./.