Tuy nhiên, với hai yếu tố giảm chi từ tiền túi của người bệnh và gói
quyền lợi của người tham gia thì dường như chính sách BHYT hiện hành
chưa có hiệu quả là bao nhiêu. Việc người dân chưa mặn mà với việc tham
gia BHYT, hay nói cách khác là chưa nhận rõ những giá trị và quyền lợi
thụ hưởng khi tham gia BHYT cũng một phần từ hai khâu chưa làm tốt này.
Những khu vực tham gia BHYT cao chủ yếu do Nhà nước hỗ trợ. Những nơi
tham gia thấp là nơi nhiều người nghèo, phải bỏ tiền túi ra nhưng chưa
được BHYT chăm lo thiết thực. Đáng nói là người ở vùng sâu, vùng xa,
người dân tộc thiểu số, đường sá xa xôi, không mấy khi được hưởng lợi
ích đã đành nhưng ngay ở miền xuôi, ở thành thị, chất lượng khám, chữa
bệnh BHYT vẫn còn thấp, thủ tục lại phiền hà, thái độ phục vụ của nhân
viên y tế kém xa khu vực dịch vụ, nên xu hướng chung là nếu có điều kiện
lựa chọn thì người bệnh sẽ tìm đến những dịch vụ khám, chữa bệnh tư hơn
là vào bệnh viện công. Trước thực trạng này, có ý kiến cho rằng, sở dĩ
BHYT chưa phát huy được tính ưu việt và kết quả như mong muốn bởi các
chi phí gián tiếp trong khám, chữa bệnh đang có xu hướng tăng cao, việc
có hay không có bảo hiểm cũng không hơn gì nhau, trong khi tâm lý của
hầu hết người bệnh và gia đình đều muốn được hưởng chế độ khám, chữa
bệnh tốt nhất, dù có tốn kém hơn chút đỉnh.
Việc quy định mức cùng chi trả 5% đối với một số nhóm đối tượng như
người nghèo, người dân tộc thiểu số, người thuộc diện bảo trợ xã hội và
20% đối với thân nhân người có công, người thuộc hộ cận nghèo… tuy giảm
gánh nặng cho người nghèo nhưng đã hợp lý chưa; chất lượng dịch vụ khám,
chữa bệnh BHYT như thế nào? Chưa kể hàng loạt trở ngại khác đối với
người tham gia BHYT như: Quy định về thanh toán BHYT đối với tai nạn
giao thông, thanh toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT trực tiếp cho người
có thẻ BHYT nhưng khám, chữa bệnh trái tuyến, vượt tuyến; quy định về
thời gian, thời điểm tạm ứng, thanh quyết toán chi phí khám bệnh, chữa
bệnh… Thiết nghĩ những vấn đề nêu trên cũng cần được xem xét, giải quyết
thấu tình, đạt lý. Để như lời Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, sửa
đổi luật là vì người dân.