Nâng cao hiệu quả quản lý tập thể trong kỷ nguyên số hóa
Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã
ban hành Quyết định số 864/QĐ-BVHTTDL ngày 26/3/2014 về việc Tổ chức Hội thảo “Nâng cao hiệu quả của quản lý tập thể quyền
tác giả trong môi trường số”. Theo Quyết định, cho phép Cục Bản quyền tác giả phối hợp
với Liên đoàn quốc tế các tổ chức quản lý tập thể quyền sao chép (IFRRO) đón
các chuyên gia từ tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) và Liên đoàn quốc tế
các tổ chức quản lý tập thể quyền sao chép tổ chức Hội thảo “Nâng cao hiệu quả của quản lý tập thể quyền tác giả trong môi
trường số tại Việt Nam”.
Hội thảo do Cục Bản quyền tác giả phối hợp với Liên đoàn quốc tế các tổ
chức quản lý tập thể quyền sao chép (IFRRO), Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới
(WIPO) tổ chức với mục đích nâng cao hiệu quả của quản lý tập thể quyền tác giả
trong môi trường số tại Việt Nam nhằm chia sẻ kinh nghiệm trong việc nâng cao
nhận thức về quản lý tập thể quyền tác giả nói chung, quản lý tập thể quyền tác
giả trong lĩnh vực sao chép nói riêng. Hội thảo tập trung vào 4 nội dung với sự
trình bày của các diễn giả là chuyên gia của IFRRO - Việt Nam: Tầm quan trọng của quản lý tập thể đối với
các nền kinh tế đang phát triển (Ông Olav Stokkmo – Giám đốc điều hành
IFRRO); Một số quy định pháp luật về
quyền tác giả, quyền liên quan (Ông Bùi Nguyên Hùng – Phó Cục trưởng Cục
Bản quyền tác giả); Quản lý tập thể quyền
tác giả: Vai trò và chức năng của RROs (Ông Olav Stokkmo – Giám đốc điều
hành IFRRO); Các chức năng và hoạt động chính
của các tổ chức quản lý tập thể: Hội viên, cấp phép, thu và phân phối doanh thu
(Bà Caroline Morgan – Chủ tịch Ủy ban IFRRO Châu Á – Thái Bình Dương).

Ông Olav Stokkmo – Giám đốc điều
hành IFRRO phát biểu tại Hội thảo.
Theo các diễn giả, quyền tác giả và các
hoạt động nhằm bảo hộ, bảo vệ quyền tác giả là một trong những đặc điểm của một
xã hội văn minh. Cách tốt nhất để
khuyến khích việc tuân thủ quyền tác giả là có một cơ chế và một hệ thống cấp
phép thuận tiện, “thân thiện đối với người sử dụng”, cho việc photocopy, tái
xuất bản, số hóa và phổ biến các tác phẩm được bảo hộ để dùng nội bộ, bên trong
một mạng đóng và các mục đích thương mại.
Theo Liên đoàn Quốc tế,
các tổ chức tập thể quyền sao chép (IFRRO), ở những nước phát triển đã xuất
hiện khái niệm công nghiệp quyền tác giả có thể coi là một ngành công nghiệp
không khói, hàng năm góp phần tạo ra nhiều công ăn việc làm mới và đóng góp từ
4 đến 6% GDP. Ở những quốc gia có môi trường số phát triển, việc bán hàng qua
mạng tăng lên nhanh chóng, trong đó xuất bản phẩm đứng thứ ba. Vì thế, phát
triển ngành công nghiệp này ở các nước phát triển có ý nghĩa quan trọng không
chỉ đối với quá trình hội nhập mà còn trực tiếp thúc đẩy hoạt động sáng tạo đối
với nền kinh tế bản địa.
Song trên thực tế, việc sử
dụng sản phẩm mà giá trị sử dụng của nó là các giá trị văn hóa, tinh thần nhưng
không trả tiền cho nhà sản xuất và tác giả đang diễn ra ở những cấp độ khác
nhau, thậm chí nó vượt qua biên giới giữa các quốc gia.
Theo Giám đốc điều hành
IFRRO ông Olav Stokkmo cho rằng, nếu việc sao chép bất hợp pháp được diễn ra
phổ biến thì sự sáng tạo trí tuệ sẽ bị thiệt hại và nền tảng của ngành xuất bản
sẽ bị suy yếu.
Phát biểu tại Hội thảo,
ông Nguyễn Kiểm – Phó Chủ tịch Hiệp hội VIETRRO đánh giá việc quản lý tập thể
quyền tác giả không chỉ là vấn đề của những người sáng tạo hoặc người nắm giữ
quyền tác giả mà thực sự đã trở thành một vấn đề mang tính kinh tế quốc dân như
một động lực của sự phát triển.

Toàn cảnh hội nghị.
Với những vấn đề thực tế
đặt ra đối với quản lý tập thể quyền tác giả, quản lý tập thể trong lĩnh vực
sao chép trong thời đại số hóa hiện nay đòi hỏi phải có sự bảo hộ rõ ràng về
quyền sao chép và tác phẩm. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với ngành xuất
bản, các nhà xuất bản, tác giả trong việc cho phép các tài sản trí tuệ có giá
trị được truyền bá dưới dạng in ấn và điện tử - số hóa.
Trước thực tế về quyền tác
giả ở Việt Nam đang phải đối mặt với nạn xâm phạm quyền dưới nhiều hình thức
mặc dù đã có văn bản pháp luật về sở hữu trí tuệ và Việt Nam cũng đã tham gia
hầu hết các điều ước quốc tế quan trọng về quyền tác giả, nhất là trong kỷ nguyên
số hóa hiện nay vấn đề về quản lý tập thể quyền tác
giả, quản lý tập thể trong lĩnh vực sao chép đặt ra nhu cầu phải có sự bảo hộ
rõ ràng về quyền tác giả, quyền sao chép và quyền sở hữu. Nhà xuất bản Hà Nội
là Nhà xuất bản Tổng hợp của Thủ đô, là thành viên Câu lạc bộ Giám đốc xuất bản
luôn tuân thủ và thực hiện đúng các quy định của pháp luật về quyền tác giả, cam
kết và phối hợp với các cơ quan, tổ chức của Hiệp hội Quyền sao chép Việt Nam thực
hiện quản lý tập thể quyền tác giả, quản lý tập thể trong lĩnh vực sao chép để
bảo vệ quyền tác giả, quyền sao chép và quyền sở hữu tác phẩm.
Nhà xuất bản Hà Nội.