GS.TS. Nguyễn Quang Ngọc - Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu chủ trì cuộc họp

Cuốn sách “Tư liệu các Công ty Đông Ấn Hà Lan và Anh về Kẻ Chợ Đàng Ngoài thế kỷ XVII” do PGS. TS. Hoàng Anh Tuấn chủ biên thuộc Tủ sách “Thăng Long ngàn năm văn hiến” Giai đoạn I được Nhà xuất bản Hà Nội ấn hành đúng dịp Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội và gây được tiếng vang lớn, được độc giả bình chọn là một trong 10 đầu sách sự kiện xuất bản của năm 2010. Trong Giai đoạn II, Đề tài “Tuyển tập tư liệu Công ty Đông Ấn Anh về Kẻ Chợ - Đàng Ngoài thế kỷ XVII” sẽ khai thác sâu, rộng và hệ thống khối tư liệu lưu trữ của Công ty Đông Ấn Anh trên cơ sở nguồn tư liệu đồ sộ được sưu tầm qua hai đợt điều tra khảo sát hoàn thành năm 2013 tại thư viện Quốc gia Anh (British Library, Luân Đôn). Đề tài có ý nghĩa khoa học và thực tiễn, góp phần làm sáng tỏ nhiều khía cạnh lịch sử - văn hóa và kinh tế - xã hội của kinh đô Thăng Long xưa vốn chưa từng được biết đến trong các nguồn sử liệu khác. Trong đề tài này, những thông tin quý giá về đời sống kinh tế - văn hóa – xã hội, các phong tục cổ truyền, cấu trúc phố phường… của Thăng Long xưa có thể cung cấp những bằng chứng lịch sử sinh động, góp phần thiết thực cho thực tiễn bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của Thủ đô trong giai đoạn hiện nay.

PGS.TS. Hoàng Anh Tuấn Chủ biên đề tài.

Nhận xét về đề tài, PGS. TS. Đào Tuấn Thành cho rằng đây là đề tài đối với Nhà xuất bản và tác giả không chỉ mang tính thương mại mà có tính chính trị, đề tài có ý nghĩa và có tính khả thi cao vì chủ nhiệm đề tài đã có điều kiện khai thác tư liệu, trực tiếp nghiên cứu tư liệu, đã có kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu chuyên sâu thương mại biển. Sản phẩm nghiên cứu của cuốn sách có giá trị tra cứu, giá trị thông tin tốt, hữu ích đối với người nghiên cứu, đặc biệt những người không có điều kiện kinh tế và thời gian đi khảo sát nước ngoài. Ngoài ra, theo ông các tư liệu quý và nội dung của sách tham khảo nên được số hóa để có thể phục vụ bạn đọc rộng rãi hơn, đảm bảo việc tra cứu tiện lợi trong thời đại công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ.

PGS. TS. Đào Tuấn Thành phát biểu tại hội nghị.

Hầu hết ý kiến của các thành viên Hội đồng cho rằng, trong giai đoạn II, cuốn sách “Tuyển tập tư liệu Công ty Đông Ấn Anh về Kẻ Chợ - Đàng Ngoài thế kỷ XVII” cần thoát ra khỏi hình bóng của cuốn sách ở giai đoạn I, làm thế nào để có chất lượng, giá trị hơn và được đánh giá cao hơn so với cuốn đã xuất bản vì khối lượng tư liệu khai thác rất đồ sộ. PGS.TS. Nguyễn Thừa Hỷ cho rằng, lập một thư mục đề yếu về bộ sưu tập lưu trữ là cần thiết, nhưng cần hơn là dịch toàn văn một số tư liệu quan trọng, có giá trị, những “tài liệu đinh” của cuốn sách, vì trong toàn văn những tư liệu ấy có thể ẩn náu những chi tiết nhỏ nhưng là những “đồ cổ” quý giá nằm lẫn trong một kho báu mà có thể dễ bị bỏ quên.

Các ý kiến đều xoay quanh vấn đề bố cục triển khai của đề tài, so với đề tài “Tuyển tập tư liệu Công ty Đông Ấn Hà Lan về Kẻ Chợ - Đàng Ngoài thế kỷ XVII” thì nguồn tư liệu số trang tư liệu đã khai thác không đồ sộ bằng, nhưng vì đây là tài liệu tiếng Anh cổ vẫn có thể nghiên cứu và tuyển dịch tương đối đầy đủ và khả khi hơn so với khối tư liệu tiếng Hà Lan cổ. Hội đồng nhất trí về tên đề tài, vẫn giữ nguyên tên “Tuyển tập tư liệu Công ty Đông Ấn Anh về Kẻ Chợ - Đàng Ngoài thế kỷ XVII”.

Về bố cục đề tài, hầu hết ý kiến đều cho rằng tác giả cần cân nhắc và sắp xếp lại bố cục cho thỏa đáng, sát với nội dung cần thể hiện. Thông qua kết cấu người đọc hiểu được tác giả sẽ làm gì (lược sử, trích lược tư liệu, tóm lược những thông tin cơ bản…). Theo PGS. TS. Vũ Văn Quân, bố cục nên theo 5 nội dung: phần mở đầu, phần nghiên cứu, thư mục đề yếu, tuyển dịch và sách dẫn.

Chánh Văn phòng Quản lý Dự án – ông Phạm Quốc Tuấn
đánh giá cao và nhất trí với những góp ý của Hội đồng.

Chánh Văn phòng Quản lý Dự án – ông Phạm Quốc Tuấn đại diện Ban Quản lý dự án đánh giá cao và nhất trí với những góp ý của Hội đồng. Ban Quản lý cùng tác giả đã trăn trở để xây dựng được bản đề cương chi tiết khai thác nguồn tư liệu hơn 13.000 trang, và khẳng định bộ tư liệu này ở Việt Nam chỉ có Nhà xuất bản Hà Nội có. Về kết cấu cuốn sách, mỗi cuốn sẽ có những nét đặc sắc riêng gồm tổng quan, tư liệu, Index, chú giải, tùy theo đề tài từng cuốn có phụ lục tư liệu bổ khuyết có giá trị nhưng còn phải phụ thuộc vào điều kiện thời gian và kinh phí thực tế.

Hội đồng nghiệm thu thống nhất thông qua đề cương chi tiết đề tài, qua những ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng về bố cục, nội dung và hướng triển khai của đề tài, Hội đồng yêu cầu chủ biên tiếp thu và điều chỉnh hợp lý về nội dung, tiến độ thực hiện để cuốn sách được xuất bản kịp tiến độ, đạt chất lượng cao theo như kỳ vọng của giới chuyên môn, nhà khoa học và Chủ đầu tư, với sản phẩm hoàn hảo cuốn sách sẽ là sự kiện của năm 2016.