Hiện số bệnh nhân cúm A/H1N1 tăng lên từng ngày. Đến nay, đã có 32 tỉnh thành có bệnh nhân cúm A/H1N1. Trong đó, 4 tỉnh có chùm ca bệnh là TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đồng Nai, Khánh Hòa. Chỉ tính từ 4-10/8, tại 15 điểm giám sát của Chương trình giám sát cúm quốc gia tại nhiều tỉnh thành trên toàn quốc, tỷ lệ dương tính với cúm A tăng nhanh. Có những điểm giám sát có tới 30% mẫu xét nghiệm khẳng định cúm A/H1N1, tập trung nhiều ở TPHCM, Hà Nội, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế. Tại Hà Nội, trong mấy ngày gần đây, số bệnh nhân đến khám tại Viện Các bệnh truyền nhiễm và nhiệt đới quốc gia tăng gấp 5-7 lần so với trước kia. Trung bình mỗi ngày phát hiện 8-10 ca dương tính.

Theo ông Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và Môi trường, Nếu bệnh nhân tiếp tục tăng mà hệ thống điều trị không đáp ứng kịp thì những đối tượng trong nhóm nguy cơ như bị bệnh tim mạch, bệnh mãn tính, tiểu đường, béo phì… sẽ có nguy cơ tử vong cao.

Còn TS Nguyễn Văn Kính, Viện trưởng Viện Các bệnh truyền nhiễm và nhiệt đới quốc gia cho rằng, dịch cúm A/H1N1 đang lan rộng hơn ra cộng đồng. Biểu hiện rõ nhất là xuất hiện một số trường hợp không có tiền sử tiếp xúc với người bệnh, mà chỉ sinh sống tại khu vực có bệnh nhân, nhưng vẫn cho kết quả dương tính. Như một số trường hợp nhiễm virus H1N1 ở Mỹ Đình, Vĩnh Tuy, họ không hề tiếp xúc với đối tượng mang bệnh nào nhưng thấy biểu hiện cúm, nghe báo chí tuyên truyền nhiều về dịch bệch này, nên đã tới viện khám.

“Ngay như hai ca bệnh tử vong do cúm A/H1N1 đến nay đều không thể xác định được yếu tố dịch tễ, nguồn lây. Mới nhất là trường hợp bệnh nhân T.T.B ở TP Hồ Chí Minh, không thể xác định được nguồn lây của người bệnh bởi bệnh nhân hay đi lang thang ngoài đường”, TS Kính nói.

PGS.TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện vệ sinh dịch tễ TƯ đưa ra minh chứng về sự lan rộng của dịch H1N1 là chùm ca bệnh tại Lào Cai của đoàn 185 người tham gia chuyến đi xuyên Việt. Khởi hành từ TP Hồ Chí Minh hôm 27/7 và đến ngày 8/8, đoàn đã có bệnh nhân đầu tiên biểu hiện nhiễm cúm. Điều này cho thấy khả năng rất lớn các ca bệnh này nhiễm bệnh từ cộng đồng trên chặng đường thực hiện chuyến đi.

Hay như các ca bệnh được phát hiện trong quân đội. 2 dương tính cúm A/H1N1 trong tổng số 55 ca nghi ngờ tại Trường Trung cấp kỹ thuật thông tin (Sơn Tây) được phát hiện sau cuộc giao lưu chương trình Chúng tôi là chiến sĩ tổ chức trong 3 ngày từ 26-28/7 tại sân Quần Ngựa, với rất nhiều đơn vị đóng rải rác trên các tỉnh Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh tham gia.

Trước tình hình dịch lan rộng ra cộng đồng, ông Nga cho rằng cần phải điều chỉnh hoạt động giám sát, phù hợp với diễn biến dịch ở từng địa phương; đồng thời phải tăng cường giám sát các chùm ca bệnh tại cộng đồng. Người dân cần nâng cao nhận thức hơn nữa, hạn chế tối đa tiếp xúc nơi đông người, đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên.

Nên triển khai test sàng lọc

Đó là kiến nghị của ông Nguyễn Văn Kính, Viện trưởng Viện Các bệnh truyền nhiễm và Nhiệt đới quốc gia, trước tình trạng số mẫu bệnh phẩm ngày càng tăng, trong khi sinh phẩm xét nghiệm PCR lại có hạn.

Về sinh phẩm xét nghiệm, khó khăn hiện tại đã được giải tỏa khi Viện Vệ sinh dịch tễ được bổ sung tăng cường các thiết bị đủ để thực hiện 2.000 mẫu bệnh phẩm. Tuy nhiên theo ông Kính, với những ca nghi ngờ, nên làm test sàng lọc trước, nếu khẳng định dương tính cúm A/H1N1 thì mới làm xét nghiệm PCR. Điều này vừa giảm được sự lãng phí, vừa giảm quá tải các mẫu xét nghiệm PCR như hiện nay.

Ngoài ra, TS Kính cũng băn khoăn về công tác điều trị cho các bệnh nhi nhiễm cúm A/H1N1, TS Nguyễn Văn Kính phản ánh: “Việc điều trị cho trẻ nhỏ rất khó khăn bởi thuốc Tamiflu là dạng viên, 75mg, với những trẻ thấp cân, rất khó bẻ thành 3-4 phần. Vì thế, nên bổ sung thuốc Tamiflu dạng siro để tiện dùng cho trẻ”.

Vì thế, TS Kính kiến nghị, khi được xuất viện về nhà, bệnh nhân nên tự giác cách ly trong 1 tuần tiếp theo thì mới hoàn toàn không còn virus, nếu ko sẽ là người lành mang chủng lây bệnh ra cộng đồng.