Bác Hồ khai sinh và rèn luyện Quân đội ta
Chủ tịch Hồ Chí Minh trong chiến dịch Đông Khê năm 1950. Ảnh: Tư liệu
Tại Nhà trưng bày chiến thắng Phai Khắt (thôn Phai Khắt, Tam Kim, Nguyên Bình), chúng tôi được tiếp cận những tư liệu lịch sử giá trị về sự kiện thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân (VNTTGPQ). Ấn tượng nhất là những tài liệu viết tay của Bác Hồ chỉ đạo cách mạng và quân đội được trưng bày tại đây. Được đọc những tài liệu này, giúp chúng tôi hiểu sâu sắc, đủ đầy hơn công lao của Bác Hồ trong việc tổ chức, giáo dục, rèn luyện QĐND Việt Nam.
Ngay từ những năm 1925-1927, tại Quảng Châu (Trung Quốc), Nguyễn Ái Quốc mở các lớp đào tạo cán bộ để "ươm mầm" những "hạt giống đỏ" cho cách mạng Việt Nam. Kết thúc khóa học, Người trực tiếp lựa chọn các học viên tiêu biểu để gửi đi học ở trường Quân sự Hoàng Phố (Trung Quốc). Đến tháng 6-1940, bằng trí tuệ thiên tài, Người đã phát hiện ra tài năng quân sự của đồng chí Võ Nguyên Giáp và gửi đi học trường Quân chính Diên An. Tháng 10-1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc giao nhiệm vụ cho các đồng chí Lê Thiết Hùng, Lê Quảng Ba, Hoàng Sâm... có nhiệm vụ phối hợp với nhau cùng mở lớp huấn luyện quân sự tập trung đầu tiên tại Pắc Bó để tiến tới thành lập Đội vũ trang cách mạng. Nguyễn Ái Quốc trực tiếp tham gia huấn luyện cho các đội viên... Đến năm 1944, chính Người chỉ định một số đồng chí được lựa chọn vào Đội VNTTGPQ...
Cùng với việc chuẩn bị về nhân sự, đầu năm 1928, Người viết tác phẩm về lĩnh vực quân sự có tựa đề "Công tác quân sự của Đảng trong nông dân", giới thiệu nguyên tắc tổ chức, hoạt động của chiến tranh du kích - một loại hình chiến tranh tất yếu sẽ diễn ra ở Việt Nam. Người cũng là tác giả của những tài liệu quân sự quan trọng phục vụ huấn luyện cán bộ quân sự, như: "Mười điều kỷ luật", "Cách đánh du kích", "Những hiểu biết cơ bản về quân sự", "Kinh nghiệm du kích Nga", "Chiến thuật du kích"...
Tháng 9-1944, lãnh tụ Hồ Chí Minh từ Trung Quốc trở lại Cao Bằng. Người xét thấy điều kiện chưa chín muồi nên quyết định đình chỉ việc phát động chiến tranh du kích trên quy mô lớn để tránh tổn thất cho cách mạng. Đầu tháng 12-1944, Người chỉ định đồng chí Võ Nguyên Giáp đảm nhiệm công tác thành lập Lực lượng vũ trang tập trung. Gặp đồng chí Võ Nguyên Giáp và đồng chí Lê Quảng Ba để thông qua kế hoạch thành lập đội, Người thêm hai chữ "tuyên truyền" vào tên Đội Việt Nam giải phóng quân. Theo lời kể của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong hồi ký "Từ nhân dân mà ra" thì khi giao nhiệm vụ, Bác Hồ phác ra những nét chính, từ tổ chức đến phương châm hành động, từ cách thức tác chiến đến vấn đề cung cấp lương thực, đạn dược... Đặc biệt, Người dặn đi, dặn lại: "Phải dựa vào dân, dựa chắc vào dân thì kẻ địch không thể nào tiêu diệt được. Tổ chức của đội phải lấy chi bộ Đảng làm hạt nhân lãnh đạo".
Thi hành Chỉ thị của Bác, chi bộ Đảng của Đội VNTTGPQ được thành lập, lúc đầu gồm các đồng chí: Xích Thắng, Hoàng Sâm, Hoàng Văn Thái và Võ Nguyên Giáp tập trung họp bàn kế hoạch tác chiến và quyết định sẽ chiến đấu ngay sau khi thành lập Đội.
Như vậy, ngay từ lúc "lọt lòng", Đội VNTTGPQ đã được Đảng lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối về mọi mặt; mà người đảng viên lãnh đạo trực tiếp chính là lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc.
Thực hiện Chỉ thị của lãnh tụ Hồ Chí Minh, ngày 22-12-1944, Đội VNTTGPQ chính thức được thành lập tại khu rừng Trần Hưng Đạo (Tam Kim, Nguyên Bình) với 34 đội viên. Bài diễn văn tại buổi thành lập đã khẳng định quyết tâm của toàn thể các đội viên: "Bao nhiêu căm hờn của dân tộc, bao nhiêu sự tàn khốc thê thảm đang chờ đợi một cuộc thanh toán. Chúng ta nguyện đem xương máu ra làm công việc đó. Chúng ta sẽ vạch cho toàn dân con đường sống duy nhất là con đường đoàn kết để vũ trang đứng dậy. Quân giải phóng là một đội quân của dân, của nước, đi tiên phong trên con đường giải phóng của dân tộc".
Tư liệu viết tay huấn luyện cán bộ quân sự chuẩn bị thành lập Đội VNTTGPQ của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ảnh: Sông Trà
Từ chỉ đạo của Nguyễn Ái Quốc được quán triệt bằng chủ trương của hội nghị chi bộ quân sự đầu tiên, cụ thể hóa bằng hành động của chỉ huy, đội viên của Đội. Sau khi thành lập mấy ngày, Đội đã liên tiếp lập nên hai chiến thắng Phai Khắt và Nà Ngần. Ngay sau chiến thắng, Bác Hồ yêu cầu Đội cơ động đóng quân nơi bí mật, tránh thương vong; đồng thời chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền về kết quả thành lập Đội và những thắng lợi đầu tiên của quân đội trên báo "Việt Nam độc lập" và "Tiếng súng reo"...
Như vậy, chính nhờ sự quan tâm, giáo dục, rèn luyện của Bác Hồ và Đảng ta, quân đội từ buổi sơ khai đã lập nên những chiến công hiển hách, tạo ra luồng sinh khí mới cổ vũ, khích lệ phong trào đánh Pháp, đuổi Nhật của nhân dân ta và mở đầu cho truyền thống "đã ra quân là đánh thắng" của QĐND Việt Nam anh hùng. Người nhận định: "Tuy lúc đầu quy mô của nó còn nhỏ, nhưng tiền đồ của nó rất vẻ vang. Nó là khởi điểm của giải phóng quân, nó có thể đi suốt từ Nam chí Bắc, khắp đất nước Việt Nam". Khẳng định đó của Người là hoàn toàn đúng đắn.
70 năm qua, thực hiện mệnh lệnh "Vì nhân dân phục vụ" của Người, mang theo trong hành trang của mình lòng yêu nước, thương dân sâu sắc, cùng những truyền thống tốt đẹp, những bài học kinh nghiệm trong lịch sử hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc, từ 34 chiến sĩ đầu tiên, Đội VNTTGPQ ngày càng mở rộng địa bàn hoạt động, phát triển thành đại đội, rồi đại đội chủ lực đầu tiên của quân đội; trở thành một quân đội hùng mạnh đánh bại những đế quốc xâm lược hùng mạnh bậc nhất của thời đại. Đồng thời, chính chiến công và thành tích vì nhân dân phục vụ đã giúp cán bộ, chiến sĩ quân đội được nhân dân trao tặng danh hiệu cao quý "Bộ đội Cụ Hồ".
Nguyễn Sông Trà
(Theo bienphong.com.vn)