Phần lớn túi nilon hiện nay được sản xuất từ nhựa tái chế, nilon rác thải chứa nhiều hóa chất độc hại, song các nhà chế biến thực phẩm và người tiêu dùng đang có xu hướng sử dụng sản phẩm này mọi nơi, mọi lúc.

Theo Trung tâm Hỗ trợ Ứng phó biến đổi khí hậu (SCC), trung bình, mỗi hộ gia đình ở Việt Nam dùng tới 11,3 túi nilon mỗi ngày, hơn 80% người được hỏi đều nhận thức rõ mối nguy hại đến môi trường do sử dụng túi nilon nhưng vẫn phải dùng với lý do: không còn cách nào khác.
 
Độc hại không bằng... tiện lợi

Theo khảo sát, việc sử dụng túi nilon để đựng đồ ăn chín, nóng đang có chiều hướng gia tăng ở các thành phố lớn, từ nhà hàng, quán ăn nhỏ lẻ cho đến các siêu thị lớn.

Tại nhà hàng chuyên bán thịt ngan trên phố Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội, nhiều thực khách đến đây mua đồ ăn chín, nóng được đựng sẵn trong những túi nilon màu. Do độ nóng của thức ăn chín, bị bịt kín trong túi nilon nên chỉ sau vài phút, những chiếc "bao đựng" này ngả màu. Một số người cẩn thận mở miệng túi nilon để tránh “hấp hơi” và cho rằng “ thế là yên tâm lắm rồi”. Hỏi đến tác hại của việc dùng túi nilon đựng đồ ăn chín, nóng, nhiều người hồn nhiên: “Biết là độc đấy, nhưng vì tiện thì vẫn phải dùng thôi. Hơn nữa, từ trước đến nay vẫn chưa thấy ai mang bệnh vì dùng như thế” (?).

Chị Hoa, bán rau tại chợ Quan Nhân, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, cho biết, giới công chức, sinh viên là đối tượng sử dụng túi nilon nhiều hơn cả: “Họ đi chợ tay không, ngại xách theo cặp lồng hoặc bẩn tay nên cứ túi nilon là tiện nhất đề xách đồ ăn, bất kể nóng hay lạnh”.

Ngay trong các siêu thị hiện đại, tình trạng lạm dụng nilon đựng đồ ăn cũng diễn ra. Tại quầy ăn nóng của Siêu thị Co.op Mark trên đường Lý Thường Kiệt, quận 10, TP HCM, cơm, canh, thức ăn nóng được cho vào từng túi nilon để người mua chọn lựa. Theo thói quen, túi thức ăn nào sờ càng nóng, được khách hàng lựa chọn trước.

Nhiều thực khách muốn “tận thu” túi nilon đã gọi một suất phở bình dân trên đường Hưng Phú quận 8, mang về nhà để được người bán hàng trao cho 5 túi nilon to nhỏ khi đựng: tương ớt, túi rau, bánh phở, nước lèo và một túi lớn để móc vào xe cho khách. Cô bán hàng tên Lan cho biết: “Thời này có mấy ai mang cặp lồng hay bát đi mua phở nữa đâu. Nhà ngay cạnh đây vẫn cứ cho đồ ăn nóng vào túi nilon mang về”.

Nói không với nilon

Bên cạnh phong trào “nilon hóa”, vẫn còn một số ít siêu thị, công ty sản xuất và kinh doanh thực phẩm bắt đầu có ý thức “nói không với nilon”, thay thế túi nilon sử dụng một lần bằng loại sử dụng nhiều lần, thân thiện với môi trường. 

Trong mùa bánh Trung thu năm nay, Công ty Kinh Đô đưa ra thị trường các túi xách đựng bánh được thiết kế bằng các chất liệu tự hủy trong môi trường tự nhiên. Cách đây một tháng, 5 hệ thống siêu thị chính ở Hà Nội là Hapro, Fivimart, Bài Thơ Rosa, Hà Nội Star, Trung tâm Thương mại Vân Hồ đã ký cam kết tham gia chương trình sử dụng túi thân thiện với môi trường của Trung tâm Hỗ trợ ứng phó biến đổi khí hậu (SCC).

Theo đó, khách hàng tới những siêu thị này sẽ được hướng dẫn dùng chứng minh thư nhân dân đăng ký để được cấp bộ túi mua hàng gắn mã vạch. Bộ túi mua hàng này có thể dùng 1-2 năm gồm một túi to, một túi nhỏ được chế tạo từ chất liệu vải cotton không hại môi trường, mã vạch mềm nên có thể giặt sạch, gấp nhỏ lại khi không dùng tới.

Nhằm giảm thiểu dùng túi nilon, siêu thị Big C Thăng Long cũng đã đưa vào phục vụ khách hàng túi sử dụng nhiều lần với giá bán 6.500 đồng mỗi túi. Ông Nguyễn Trọng Tuấn, Giám đốc Big C Thăng Long, cho biết: “Hiện siêu thị vẫn chưa tìm được nhà cung cấp túi thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, việc nhiều khách hàng sử dụng loại túi to cũng đã góp phần giảm đáng kể lượng túi nilon sử dụng một lần so với trước kia”.