Dự kiến hội phụ huynh Trường tiểu học Triệu Thị Trinh (Q.10) sẽ họp thông qua các khoản phí “tự nguyện” vào Chủ nhật (20/9). Trước đó, trường này đã tiến hành thu các khoản phí bắt buộc khiến nhiều phụ huynh phải than trời vì vô lý.  

Trong ngày 17/9, một phụ huynh có con học lớp 2 tại trường này phải đóng 652.000 đồng cho các khoản bắt buộc. Trong đó, tiền học buổi một 80.000đ/tháng, buổi hai 30.000đ/tháng, quản lý bán trú 30.000đ/tháng, cơ sở vật chất 45.000đ/năm. Riêng học sinh bán trú phải tăng tiền cơ sở vật chất đến 150.000đ/năm.  

Chìa xấp biên lai thu các khoản tiền của tháng 8 và tháng 9, vị phụ huynh này bức xúc: “Con tôi nhập học từ 17/8. Trong tháng 8, cháu chỉ học đến 10h30 là về. Vậy mà trường cũng bắt tôi đóng tiền quản lý bán trú 15.000đ cho nửa tháng 8. Thiệt vô lý hết sức”.  

Vị phụ huynh này cũng tỏ ra bực bội khi nhắc đến khoản phí cơ sở vật chất cho học sinh bán trú: “Thu 150.000đ/năm tiền cơ sở vật chất đối với học sinh bán trú là quá cao”. Nhắc đến chuyện họp phụ huynh, ông này càng lắc đầu: “Họp xong lại đóng thêm một lô một lốc phí nữa chứ gì. Vừa xong phần bắt buộc phí, chỉ vài ngày lại đến phần “tự nguyện” phí. Chờ nhận các giấy báo đóng phí đến phát ốm luôn”.  

Một phụ huynh khác có con học bán trú lớp 7 tại Trường THCS Phan Tây Hồ (Q. Gò Vấp) không thể lý giải tại sao ông đóng đến 2 khoản phí cơ sở vật chất. Biên lai thứ nhất có nội dung “CSVC+BHYT+BHTN” trị giá 195.500đ, biên lai thứ hai tiếp tục ghi “CSVC bán trú” trị giá 150.000đ.  

Chìa thêm một xấp biên lai in sẵn theo mẫu ngành thuế trị giá 20.000đ/biên lai, vị phụ huynh này nhăn trán: “Chưa có thông báo đóng chính thức, tôi vừa đóng mất 500.000đ là tiền tạm thu mà thôi. Có điều tôi chẳng biết các hóa đơn in sẵn này thu khoản nào vì không ghi nội dung gì cả”.  

Đóng phí như đóng... phạt

Trong năm 2008, ngành giáo dục TP HCM có văn bản số 1654 cho phép các trường thu “trong” quy định gồm: Học phí; tiền cơ sở vật chất; tiền tổ chức phục vụ và quản lý bán trú, học phẩm - học cụ; tiền tổ chức học 2 buổi; tiền in đề và giấy thi; học phí tăng cường ngoại ngữ, tin học và học nghề.  

Năm học này, theo ông Huỳnh Công Minh - Giám đốc Sở GĐ&ĐT TPHCM, quy định cũng không khác mấy. Vậy là các trường cứ căn theo quy định mà làm. Có điều phụ huynh chỉ biết “thu trong quy định” nhưng chẳng biết thu cho khoản nào, trường sử dụng ra sao?  

Theo một phụ huynh có con học tại một trường thuộc quận Phú Nhuận, thì đóng phí cho con giống như đóng... tiền phạt: “Cứ xé biên lai rẹt rẹt rồi đổi thành tiền. Tôi không biết đóng tiền gì, khoản nào đã đành, tôi nghĩ người thu tiền nếu dựa vào biên lai để báo cáo cũng chẳng biết báo cáo là thu khoản nào, tiền gì. Theo tôi, dựa vào biên lai chỉ có thể tính tổng số tiền thu được mà thôi. Và bây giờ nếu hỏi tôi ai thu tiền này thì tôi cũng chẳng biết, trên biên lai thu tiền có tên tuổi gì đâu”. 

Đối với các khoản thu ngoài quy định do hội phụ huynh đề xuất, các bậc phụ huynh cũng lấy làm lạ. Theo quyết định số 11 của Bộ GD&ĐT ban hành năm 2008 về điều lệ hoạt động của hội phụ huynh (hay Ban đại diện cha mẹ học sinh trường), mục tiêu lớn nhất của các vị đại diện hội phụ huynh là phối hợp với nhà trường “tổ chức các hoạt động chăm sóc, động viên, giáo dục học sinh”.  

Trong 5 nhiệm vụ được quy định tại điều 6 của điều lệ đính kém quyết định này không thấy có nhiệm vụ nào buộc hội phụ huynh phải “đẻ” ra các khoản thu này nọ để đề xuất đến toàn thể phụ huynh học sinh giúp nhà trường cả.

Mặt khác, điều lệ cũng quy định phí hoạt động của hội này được thu từ phụ huynh theo phương thức tự nguyện. Do đó, trong trường hợp đóng phí hoạt động là khoản phí “hợp pháp” nhất mà hội phụ huynh có quyền đề xuất, các bậc phụ huynh nghèo vẫn có quyền từ chối đóng, hoặc đóng góp theo túi tiền, bao nhiêu cũng được.  

Tại sao tiền năm nào cũng đóng mà cơ sở vật chất trường có khá hơn chút nào đâu? Tại sao học trường công lại đóng học phí? Còn một loạt câu hỏi nữa đang khiến các bậc phụ huynh đau đầu bởi các “khoản thu ngoài quy định” sau khi các trường tiến hành đại hội cha mẹ học sinh.