 62 thiên tùy bút viết về lịch sử, phong tục trong "Chuyện làng Đình Bảng xưa" (tập 1) đã khái quát được lịch sử quê hương của vua Lý từ thế kỷ IX đến trước năm 1945. Căn cứ vào chính sử và các giai thoại, Nguyễn Khôi đã dựng lại khá thành công chân dung một nhân vật huyền thoại, tương truyền là cha đẻ của đức Lý Thái Tổ, đó là Vạn Hạnh thiền sư trong "Thiền sư Vạn Hạnh - Sấm vỹ thi nhân (tập 2). Ngoài ra, sách còn công bố hầu như toàn bộ về hậu duệ nhà Lý ở Hàn Quốc và Hoa Kỳ. Tiếp tục mạch nguồn ấy, tác giả viết khá tường tận về "Bàng gia vọng tộc" (tập 3) nói về Bàng Nguyên Kinh (hậu duệ nhà Lý), đầu thế kỷ XX từ Hà Nam trở về Kinh Bắc lập nghiệp ở Phủ Lạng Thương, lập ra thị trấn Kép và chỉ trong vòng 30 năm đã xây dựng nơi đây trở thành vùng đất có kinh tế - văn hóa phát triển. Ba tập sách nêu trên có nhiều tài liệu phong phú, trình bày mạch lạc, dễ hiểu đã được tặng "Giải thưởng văn học nghệ thuật Thủ đô 2008".
Có người hỏi còn người Đình Bảng thời cận đại và hiện đại họ làm ăn sinh sống ra sao? Thế là nhà văn ở tuổi ngoại thất tuần lại căm cụi ngồi viết "Cổ Pháp cố sự" (tập 4) với tên gọi "Chuyện làng chuyện quê", NXB Văn hóa thông tin vừa ấn hành. Sách có nhiều trang viết xúc động về người phụ nữ Đình Bảng tháo vát, tần tảo và giàu lòng nhân ái. Chuyện kể về "Phố Giá" thân yêu của một thời kháng chiến với bao kỷ niệm đẹp. Nguyễn Khôi cũng viết những dòng thiết tha đằm thắm về người vợ và con gái với tất cả tình yêu thương trìu mến.
Tác giả còn đưa chúng ta về thăm thị xã Từ Sơn với các làng tiến sĩ xưa, làng trí thức nay, quê của đồng chí Nguyễn Văn Cừ, Ngô Gia Tự và một số làng cổ khác. Sách giới thiệu 8 gương mặt tiêu biểu của "Người Đình Bảng", trong đó có 6 người là công dân Thủ đô, 2 người ở TP Hồ Chí Minh.
"Cổ Pháp cố sự" trọn bộ 4 tập, 920 trang là một công trình biên khảo công phu. Tác giả đã dày công khai thác tư liệu từ nguồn sử liệu chính thống cùng tư liệu văn hóa văn nghệ dân gian trong các lần điền dã, tất cả được thể hiện một cách nhuần nhuyễn, khoa học. Bộ sách thật bổ ích với những ai muốn tìm hiểu về quê hương cội nguồn nhà Lý xưa và nay. |