Ngày 27-9, Nhân Dân Nhật Báo dẫn nguồn tin từ Trung tâm Phòng chống chất độc hóa học tỉnh Phúc Kiến cho biết có 121/249 trẻ dưới 14 tuổi ở xã Giao Tường, thành phố Long Nham có hàm lượng chì trong máu trên 100mg/l.

Bệnh viện thoái thác xét nghiệm

Ngay từ tháng 6-2009, người dân ở xã Giao Tường bắt đầu lo sợ sau khi một người trong xã đưa con đến Bệnh viện Nhân Dân số 2 Long Nham khám sức khỏe và phát hiện bé trai này bị nhiễm độc chì. Đến ngày 30-8, một gia đình láng giềng đưa hai con và một cháu đến bệnh viện trên xét nghiệm máu, kết quả cả ba đứa trẻ đều có hàm lượng chì trong máu cao hơn 100mg/l.

Tin loan ra, người dân trong khu vực ùn ùn đưa trẻ đi xét nghiệm máu ở các bệnh viện trong tỉnh. Tuy nhiên đã có những mâu thuẫn xảy ra khi lượng người đến xét nghiệm nhiều bất thường. Các bệnh viện có dấu hiệu thoái thác xét nghiệm máu cho người dân với câu trả lời rất giống nhau: “máy xét nghiệm bị hỏng”. Kiểu cách này càng gây hoảng loạn trong cộng đồng dân cư ở đây.

Do các bệnh viện ở Phúc Kiến né tránh xét nghiệm cho trẻ, người dân Giao Tường đành tìm cách đưa con cháu đến xét nghiệm ở Quảng Châu, Thâm Quyến cách quê nhà gần 500km để kịp thời chạy chữa. Ngoài ra, kết quả xét nghiệm không đồng nhất của các bệnh viện trong tỉnh Phúc Kiến cũng khiến người dân bất an. “Kết quả xét nghiệm ở Long Nham là 70-80mg/l, nhưng khi chuyển đến xét nghiệm ở các bệnh viện Phúc Châu, Hạ Môn trong tỉnh thì kết quả lại biến thành 100mg/l, sao lại có khác biệt quá lớn như thế?”, một người dân ở xã Giao Tường bức xúc.

Người dân nổi giận

Nhật Báo Quảng Châu hỏi số phụ huynh có con bị nhiễm độc chì trong danh sách công bố ngày 27-9 thì họ đều chỉ về một hướng: “Nguyên nhân gây bệnh cho trẻ là từ Nhà máy sản xuất pin Hoa Cường chỉ cách trường tiểu học trung tâm của xã chưa đầy 800m”.

Dù chính quyền Long Nham đã lập một đội thanh tra và lệnh cho Nhà máy Hoa Cường ngừng sản xuất ngay khi có những thông tin đầu tiên về chuyện trẻ bị nhiễm độc chì, nhưng cũng không ngăn được sự nổi giận của người dân Giao Tường. Ngày 17-9, hàng trăm người trong xã đã bao vây Nhà máy Hoa Cường, phong tỏa một con đường cao tốc trên địa bàn trong nhiều giờ, đồng thời hàng trăm trẻ đã được gia đình chủ động cho nghỉ học do quan ngại tình trạng ô nhiễm từ nhà máy này sẽ tiếp tục gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Không chỉ ở Phúc Kiến, báo Tham Khảo Kinh Tế Trung Quốc cho biết cả ba vụ ngộ độc chì ở Thiểm Tây, Hồ Nam và Vân Nam, được thông báo trong hai tháng qua, đều có liên quan đến các nhà máy sản xuất kim loại và khu công nghiệp. Hơn 1.300 trẻ ở thị trấn Văn Bình, thành phố Võ Cương (Hồ Nam) bị nhiễm độc chì cũng học tập và sống gần Nhà máy sản xuất mangan Võ Cương. Người dân Văn Bình cũng nổi giận phong tỏa các con đường dẫn vào nhà máy vào đêm 18-8 dù chính quyền địa phương đã cho đóng cửa nhà máy này.

Trước đó một ngày (17-8), Tân Hoa xã tường thuật hàng trăm người từ các làng bị ảnh hưởng nặng nề trong vụ nhiễm độc chì ở huyện Phong Tường, thành phố Bảo Kê (Thiểm Tây) đã tấn công Nhà máy nấu chì và kẽm Đông Linh, thuộc Khu công nghiệp Trường Thanh sau khi sở môi trường thành phố trên công bố kết quả nhà máy này là nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi trường dẫn đến hơn 800 trẻ trong khu vực bị nhiễm độc chì.

Kết luận chưa rõ

Sau hàng loạt vụ ngộ độc chì bị nêu ra, các địa phương đều lập đội điều tra xuống hiện trường điều tra nguyên nhân, tuy nhiên câu trả lời từ cơ quan chức năng vẫn chưa thỏa lòng dân. Đoàn kiểm tra liên ngành trong sự kiện ngộ độc chì ở Vân Nam sau khi tiến hành điều tra ở khu công nghiệp gần khu dân cư Đông Xuyên đã đưa ra kết luận: “Sự kiện hơn 200 trẻ ở Đông Xuyên bị nhiễm độc chì không liên quan trực tiếp đến khu công nghiệp trên”. Tân Hoa xã dẫn lời chuyên gia Ngô Linh trong đội kiểm tra môi trường Đông Xuyên cho biết: “Nhiễm độc chì ở trẻ có thể do nhiều nguyên nhân như hít phải khói xe, ô nhiễm công nghiệp, tập quán ăn uống không vệ sinh, đồ chơi nhiễm độc chì, thực phẩm không an toàn và khả năng bài tiết của trẻ không tốt”.

Tuy nhiên ngay sau đó, báo Tham Khảo Kinh Tế Trung Quốc dẫn lời tiến sĩ Bành Ứng Đăng - chuyên gia môi trường thuộc Viện Nghiên cứu khoa học bảo vệ môi trường Bắc Kinh - nhấn mạnh: “Trong các nguyên nhân gây nhiễm độc chì ở trẻ thì ô nhiễm môi trường từ ngành công nghiệp là quan trọng nhất. Trong quá trình phát triển đô thị và công nghiệp hóa hiện nay, ô nhiễm môi trường ở Trung Quốc ngày càng nghiêm trọng, từ đó dẫn đến hàng loạt vụ nhiễm độc chì gần đây”.