Hội thảo phản biện xã hội về tiêu thoát lũ và tác động của dự án qui hoạch cơ bản khu vực sông Hồng đoạn qua Hà Nội lần 2 do Hội tưới tiêu Việt Nam tổ chức 8/10 đã tiếp tục nhận được những ý kiến thẳng thắn của các nhà nghiên cứu.

Đào sâu hay mở rộng đều không ổn định

Nguyên Cục trưởng Cục đê điều Nguyễn Kim Liên nhìn nhận, vấn đề đặt ra của dự án hợp tác với Hàn Quốc không phải chỉ là việc thoát lũ mà quan trọng hơn, còn động chạm đến 10 triệu nông dân đồng bằng sông Hồng.

Theo ông, dòng sông Hồng biến động dữ dội chỉ sau sông Hoàng Hà (Trung Quốc) và việc đắp đê sông Hồng chỗ rộng, chỗ hẹp là tổng kết suốt chiều dài lịch sử của cha ông ta về dòng sông này.

Với quan điểm tôn trọng tự nhiên, ông Liên cho rằng, chúng ta có thể gọt được đất, nhưng không gọt được… trời. “Người Hà Nội vẫn mơ về một kè đẹp chạy dọc dòng sông, nhưng có làm kè dòng sông lại bồi đắp lên và tự tìm một cân bằng mới”, ông Liên nhận định.

Theo ông Liên, đây chính là những điểm dòng sông áp sát vào giúp cho việc lấy nước nên dù ủng hộ ý tưởng xoá đi những manh múm, nheo nhóc bên dòng sông, ông vẫn “quán triệt” nguyên tắc bảo lưu 4 điểm huyệt trên cùng quan điểm không động tới bãi giữa sông.

Từng nhiều năm giảng dạy về động lực và chỉnh trị sông tại Đại học Xây dựng, đồng thời cũng đang thực hiện công trình nghiên cứu về sông Hồng, ông Lâm Tất Hậu cho rằng, điều kiện thuỷ văn, địa chất đã sinh ra hình thái sông Hồng như đã có. “Điều kiện như thế, chỉ mặt cắt như thế mới ổn định, còn đào sâu hay mở rộng đều không ổn định”, ông Hậu nhấn mạnh.

Phát biểu trước đó, ông Hoàng Truyền Kỳ, thành viên Hội tưới tiêu cũng cho rằng, không thể đào sâu lòng sông, bởi theo ông, chỉ mỗi cửa cống Liên Mạc, năm nào cũng phải nạo vét, nhưng sau mỗi lần như vậy lại bị dòng sông bồi lấp. Hơn nữa, theo ông Kỳ, vấn đề lấy nước cho đồng bằng ra sao, tiêu nước như thế nào chưa được dự án đề cập tới.

Mở rộng sang vấn đề di dân, ông Kỳ nhìn nhận, mức hỗ trợ 600 triệu đồng cho mỗi hộ dân là chưa thoả đáng, bởi nhiều ngôi nhà 6-7 tầng, giá trị có thể lên đến 5 - 7 tỉ đồng. Về tỉ lệ đồng ý thực hiện dự án cao trong các lần triển lãm, ông Kỳ cho rằng, đó chỉ là những người vãng lai, còn người dân tại khu vực lại là vấn đề khác.

Đừng biến phố cổ thành sân sau

Đánh giá dự án đã đưa ra những vấn đề rất hay, nhưng ông Phan Đình Đại, chuyên gia phía Việt Nam tham gia dự án này cũng nhìn nhận, có 2 điểm rất cơ bản của dự án chưa ổn.

Kiến trúc sư cảnh quan Trần Thanh Vân cho rằng, Hà Nội đã mở rộng với diện tích 334 ngàn ha mà vẫn tìm cách “chui” vào lòng sông là không hợp lí. Theo bà Vân, không nên xây nhà cao tầng tại khu vực sông Hồng mà phải để nơi này thoáng rộng, mênh mông…

Cách làm như vậy được bà Vân nhấn mạnh là để tôn trọng phố cổ. “Xây những nhà cao tầng tại đó sẽ biến phố cổ thành sân sau của những toà nhà cao tầng”, bà Vân phân tích.

Một số phát biểu tại hội thảo còn cho rằng, nếu đắp thêm đê như dự án đề xuất sẽ hình thành 4 bờ đê hai bên sông, ảnh hưởng đến không gian tại khu vực sông Hồng.

Việc nâng cao bãi Tứ Liên cũng mang đến lo ngại về vấn đề thoát nước. Chưa kể, vấn đề thoát nước của sông Hồng không thể chỉ cắt đoạn Hà Nội ra tính mà phải tính cả hệ thống sông, tính ở tất cả các ngả đi về…

Theo báo Điện tử Dân Trí.