Bài 1:  Thói quen đáng xấu hổ

Tệ đổ rác ra đường không biết đã trở thành thói quen của một bộ phận không nhỏ người dân Hà Nội từ bao giờ. Chỉ biết giờ đây nó đang càng ngày càng trầm trọng hơn. Nó phổ biến đến mức có thể bắt gặp ở bất cứ đâu, với bất cứ ai, dù là người già hay trẻ nhỏ, phụ nữ hay nam giới, người lao động bình dân cho tới trí thức... Lạ kỳ thay, nhiều người mắc thói quen xấu này luôn đổ rác ra đường với thái độ hết sức thản nhiên, như không có chuyện gì xảy ra.

Bất cứ đâu cũng dễ dàng gặp rác, trên vỉa hè, nơi ăn uống...

Bất cứ thứ gì, bất cứ nơi đâu, bất cứ giờ nào

Tệ đổ rác ra đường phổ biến ở Hà Nội đến mức, chúng ta dễ dàng bắt gặp từ khu phố cổ với những con phố lượn vòng quanh hồ Hoàn Kiếm thanh tao, xinh đẹp đến những phố xa mới mở như Trần Duy Hưng, Phạm Hùng, Lê Đức Thọ…

Người ta có thể vứt rác từ vỉa hè xuống lòng đường trước cửa, rồi tiện thì quét dồn thành đống, bận thì thôi như trên phố Cao Bá Quát, Lý Nam Đế, Lê Duẩn… "Lịch sự" thì đựng rác trong túi buộc chặt để bên tường nhà, trên vỉa hè hoặc dưới lòng đường như trên các phố Tràng Thi, Lê Thái Tổ, Hàng Khay, Đinh Tiên Hoàng, Đinh Lễ… "Kỳ công" hơn, vài nhà chọn một điểm trên phố làm nơi tập kết rác chung, làm thành những đống túi rác thường thấy trên phố Hàng Gai, Hàng Ngang, Hàng Đào, Hàng Giấy, Hàng Dầu... Để "đánh dấu" điểm tập kết rác, người ta chọn một chỗ nào đó như chân cột điện, bảng tin phường đến chính chân thùng rác "làm chuẩn" như trên phố Hàng Trống (trước số nhà 88), Lương Văn Can (bảng tin phường Hàng Đào - ghi nhận ngày 16-10)… Đặc biệt như phố ẩm thực Tống Duy Tân, người ta chọn luôn một bên chân cổng chào đầu phố làm điểm đổ rác!?

Thói quen vứt rác ra đường của người dân không chỉ "đa dạng" về hình thức, "phong phú" về giờ giấc, mà còn không bị giới hạn bởi bất kỳ loại rác nào. Xác chuột chết, xỉ than, bìa các-tông, túi nilông, lông gà, lông vịt, lục phủ ngũ tạng gia súc, gia cầm, thức ăn thừa, đồ dùng hỏng… bất kể thứ gì người ta không cần đến đều có thể được "tống" ra đường. Rác xuất hiện trên các tuyến phố Hà Nội bất kể thời gian từ sáng tinh mơ cho tới đêm khuya. Có những chỗ, rác làm người ta từ choáng váng đến sợ hãi như tuyến phố Phủ Doãn - Đường Thành - Phùng Hưng, ngày nào cũng như ngày nào; có những đêm chúng tôi đếm được hơn 100 đống rác từ đầu tới cuối tuyến… Nếu liệt kê hết những tuyến phố người dân tùy tiện đổ rác ra đường trên địa bàn Hà Nội thì có lẽ khuôn khổ bài báo này là không đủ.

... thậm chí ngay dưới chân bảng tuyên truyền

“Hành động vì Hà Nội xanh - sạch - đẹp

Tệ đổ rác ra đường diễn ra trên phố có thể nói là không chừa một nơi nào từ trước nhà dân, cửa hàng đến trụ sở cơ quan doanh nghiệp, cơ quan nhà nước; từ cửa hàng nhỏ cho đến cửa hàng lớn; từ cửa hàng bán đồ ăn đến cửa hàng thời trang, sách báo văn hóa; từ cửa hàng bán đồ bình dân đến cửa hàng bán đồ cao cấp… Trên phố, người đi xe đạp, người đi xe máy cho tới người đi ô tô; từ người già đến trẻ nhỏ, phụ nữ hay nam giới, người lao động chân tay tới trí thức đều có thể bị bắt gặp vứt rác ngay ra đường, không chút kiêng dè.

"Miễn sạch mình là được!"

Thói quen đổ rác ra đường vốn đã rất đáng xấu hổ, càng đáng xấu hổ hơn khi người ta dường như không ý thức được rằng việc làm của mình là xấu.

Trên phố, chúng tôi bắt gặp không biết bao nhiêu tình huống người ta dùng chổi quét dồn rác từ nhà hoặc trên vỉa hè nhà mình thành đống rồi để nguyên dưới lòng đường suốt cả ngày. Người vừa làm xong hành động ấy, bình thản rũ chổi rồi đi vào nhà.

Lúc khác, có người lại xách túi rác từ trong nhà vội vàng để ngay dưới lòng đường trước nhà mình, rồi vội vàng đi vào để kịp làm việc gì đó. Nhiều người xách túi rác bỏ ra đường xong mà mặt mày hớn hở nói cười với hàng xóm. Một số chị em thiếu nữ còn có thói quen rủ nhau đi đổ rác cứ như đi hội, đến điểm thu gom rác họ xếp lổng chổng những túi rác buộc gọn gàng thành một đống ngay dưới chân xe rác, tung tăng ra về. Nhiều tình huống, ông đi bỏ rác ra đường được cháu đón làm giúp; ông liền đưa tay xoa đầu khen cháu, miệng cười đắc ý.

Không ý thức được về tác hại, cái xấu của hành vi của mình còn khiến không ít người xả rác ra ngay cả những nơi chốn tưởng chừng như con người ta phải tự nhủ với lòng mình là sống đẹp đẽ hơn, có ý thức tự trọng hơn mỗi khi bước chân tới như chùa, đền, Văn Miếu - Quốc Tử Giám...

 Sự vô tâm, vô trách nhiệm đến mức vô cảm khiến nhiều người quan niệm "miễn sạch mình là được!". Họ tống rác ra đường rồi mặc kệ thiên hạ muốn làm gì thì làm, bẩn sao thì bẩn. Đó là điều lạ lùng nhất, nghịch lý nhất, nhưng đang diễn ra hằng ngày giữa lòng Hà Nội, Thủ đô của chúng ta, trái tim của cả nước.

Theo Báo Hà Nội Mới.