Sống cùng lịch sử

Ngắm nhìn hai tấm bằng chứng nhận Huân chương Độc lập hạng Nhất của bố mẹ mình được đặt ở vị trí trang trọng tại Triển lãm chuyên đề “Cách mạng Tháng Tám-Mốc son lịch sử”, ông Trịnh Cần Chính-con trai cụ Trịnh Văn Bô và cụ Hoàng Thị Minh Hồ-không giấu được xúc động. Đôi mắt rưng rưng, ông Chính chia sẻ: “Có mặt tại cuộc triển lãm này, tôi thật sự tự hào và xúc động. Vừa ngắm hiện vật, tôi vừa hồi tưởng về những gì mà bố mẹ đã răn dạy chúng tôi từ nhỏ là luôn phải biết ơn cách mạng và cống hiến những gì mình có cho cách mạng. Tại nhà tôi giờ vẫn treo bức ảnh bà nội, bố mẹ tôi tham gia sự kiện “Tuần lễ vàng”. Thời điểm đó tôi chưa ra đời, nhưng nghe bố mẹ tôi kể lại thì đó là việc làm mà ông bà cảm thấy ý nghĩa và vinh dự nhất trong cuộc đời”.

Khách tham quan Triển lãm “Cách mạng Tháng Tám-Mốc son lịch sử” tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam.

Cũng liên quan đến gia đình cụ Trịnh Văn Bô, tại Trưng bày chuyên đề “Ngày Độc lập 2-9”, công chúng được ngắm nhìn chiếc bàn đơn sơ Bác Hồ viết Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại ngôi nhà 48 Hàng Ngang (Hà Nội). Câu chuyện về một gia đình tư sản yêu nước tiêu biểu hết lòng cho cách mạng để lại bài học lớn về sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân. Bởi lẽ cách đây 75 năm, Đảng chỉ có 5.000 đảng viên nhưng đã biết giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc, biết huy động sức dân, không kể thành phần, dân tộc, giai cấp, tôn giáo nên đã giành chính quyền trong cả nước một cách nhanh chóng, tạo nên một bước ngoặt lịch sử, làm thay đổi căn bản vận mệnh của dân tộc ta.

Trưng bày chuyên đề “Ngày Độc lập 2-9” còn giới thiệu hơn 150 tài liệu, hiện vật, hình ảnh tiêu biểu, được chọn lọc từ gần 2.000 tư liệu lưu trữ của bảo tàng liên quan đến Cách mạng Tháng Tám và Ngày Độc lập 2-9. Cán bộ, nhân viên Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đã làm việc cẩn trọng, trách nhiệm để chọn lọc ra những hiện vật tiêu biểu nhất, thể hiện qua hai chủ đề “Sức mạnh dân tộc” và “Ngày Độc lập 2-9”. Chủ đề “Sức mạnh dân tộc” giới thiệu những tài liệu, hiện vật, hình ảnh tiêu biểu, gồm: Các nghị quyết, chỉ thị, báo chí, truyền đơn, vũ khí, cờ... Chủ đề “Ngày Độc lập 2-9” giới thiệu những tài liệu, hiện vật, hình ảnh về sự kiện ngày 2-9-1945 và sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, gồm: Hình ảnh, tài liệu, hiện vật về Lễ Độc lập tại Quảng trường Ba Đình, Quốc kỳ, Quốc ca, Hiến pháp, sưu tầm tiền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, tem thư; cùng ký ức, những câu chuyện kể của một số nhân chứng lịch sử. Đặc biệt, lần đầu tiên bảo tàng trưng bày, giới thiệu đến công chúng hai cuốn sổ tay ghi chép các công việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ông Nguyễn Văn Đoàn, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quốc gia khẳng định: “Thông qua trưng bày, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia mong muốn góp phần giúp công chúng hiểu rõ hơn về mốc son lịch sử Cách mạng Tháng Tám năm 1945, sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, giá trị của độc lập, tự do... Từ đó, chúng tôi mong muốn mỗi hiện vật, tài liệu sẽ góp phần giáo dục lịch sử truyền thống cho thế hệ trẻ hôm nay”.

Bồi đắp tinh thần cách mạng, lòng yêu nước nồng nàn

Dạo quanh một vòng triển lãm chuyên đề “Cách mạng Tháng Tám-Mốc son lịch sử”, chúng tôi thật sự ấn tượng với cách bố trí theo mạch thời gian, câu chuyện của ban tổ chức. Ngoài những hiện vật, tư liệu, hình ảnh đã quá quen thuộc, năm nay triển lãm giới thiệu nhiều hiện vật quý, có giá trị cao, như: Bộ sưu tập vũ khí thô sơ của nhân dân sử dụng trong ngày Tổng khởi nghĩa giành chính quyền, bộ kèn đồng được Ban nhạc Giải phóng quân sử dụng và cử hành Quốc ca trong buổi lễ tuyên ngôn độc lập...

Thượng tá Lê Vũ Huy, Phụ trách Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, cho biết: “Điểm nhấn của triển lãm năm nay là những bộ sưu tầm truyền đơn, báo chí được phát hành trước, trong và sau Cách mạng Tháng Tám. Ngoài ra, triển lãm còn trưng bày các sắc lệnh, văn bản được ban hành ngay sau khi Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được thành lập. Trong đó ấn tượng nhất là Sắc lệnh 14 được ban hành ngày 8-9-1945, quy định về thời hạn, thể lệ của cuộc tổng tuyển cử. Đây là văn bản rất quan trọng đánh dấu chủ quyền, quyền tự do dân chủ của mỗi công dân Việt Nam. Trong quá trình sưu tầm, chúng tôi đã lựa chọn những tài liệu, hiện vật tiêu biểu nhất gắn với cuộc triển lãm để có thể truyền tải thông điệp ý nghĩa nhất đến công chúng”. 

Trong chuyên đề “Ngày Độc lập 2-9” tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, hiện vật bộ quần áo kaki và chiếc micro gắn với Chủ tịch Hồ Chí Minh mang đến nhiều ấn tượng cho công chúng. Theo hồ sơ hiện vật của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, bộ quần áo màu vàng nhạt được đặt may trong thời gian Bác ở ngôi nhà 48 Hàng Ngang. Bộ quần áo kaki này do ông chủ hiệu may Phúc Hưng ở phố Hàng Trống may đo từ bộ quần áo có sẵn của cụ Trịnh Văn Bô. Chiếc micro trưng bày được giới thiệu gắn với sự kiện Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình ngày 2-9-1945. Chiếc micro gắn vào chân đế này cũng được Bác sử dụng để đọc tuyên ngôn trên sóng phát thanh.

Chăm chú ngắm nhìn từng hiện vật, sinh viên Nguyễn Hoàng Anh (Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội) bày tỏ: “Chúng em sinh ra trong thời bình nên chỉ biết đến những sự kiện trọng đại của lịch sử dân tộc thông qua sách, báo và các bài giảng của thầy, cô giáo. Nhờ ngày hôm nay có mặt tại triển lãm “Ngày Độc lập 2-9”, được ngắm nhìn những hiện vật, tài liệu quý, thế hệ trẻ chúng em càng thêm hiểu về truyền thống lịch sử của dân tộc”.

Theo ghi nhận của phóng viên Báo Quân đội nhân dân, nhằm thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam và Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đã tổ chức vệ sinh không gian triển lãm hằng ngày, thường xuyên phun khử khuẩn và yêu cầu tất cả khách đến tham quan phải thực hiện kiểm tra thân nhiệt, đeo khẩu trang, sát khuẩn tay và thực hiện kê khai thông tin cá nhân. Ngoài ra, thông tin về các hình ảnh, tài liệu, hiện vật tiêu biểu cùng những câu chuyện lịch sử giới thiệu tại hai cuộc triển lãm và trưng bày được cập nhật thường xuyên trên website: btlsqsvn.org.vn; baotanglichsu.vn để cán bộ, chiến sĩ và nhân dân không có điều kiện tham quan có thể tìm hiểu.

(Theo Hoàng Hoàng - Hữu Trưởng/ Qdnd.vn)