Mới đây, Đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Long An bắt quả tang một cơ sở sản xuất rượu lậu tại xã Thanh Phú, huyện Bến Lức. Cách sản xuất rất đơn giản, dùng cồn thực phẩm pha vào nước, sau đó bỏ thêm một số hương liệu vào, để khoảng một tuần rồi đem đóng chai, dán nhãn hiệu gần như y chang một loại rượu có tiếng rồi tung ra thị trường Đồng bằng Sông Cửu Long. Còn ở tỉnh Đồng Tháp, theo các cơ quan chức năng, trong số hàng ngàn cơ sở sản xuất rượu ở các vùng nông thôn đến nay chỉ có vài chục cơ sở được cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm.

Tại Bến Tre, một trong những “điểm nóng” trên thị trường rượu những ngày giáp Tết là các loại rượu có “dính” đến thương hiệu rượu Phú Lễ. Trong khi đó, tại nhiều vùng nông thôn ở tỉnh Đồng Tháp, giá một lít rượu hiện chỉ có 8.000 - 10.000 đồng.

Điểm “nóng” tập kết rượu ngoại dỏm hiện nay là tại chợ Thường Phước, huyện Hồng Ngự, tiếp giáp với tỉnh Prey Veng (Campuchia). Các loại rượu mạnh được giới buôn lậu kinh doanh nhiều nhất là Remy Martin (loại V.S.O.P); St Rémy, Red Label… Tất cả đều không có tem nhập khẩu và giá rẻ đến... đáng ngờ như St Rémy chỉ 85.000 đồng một chai, Hennesy V.S.O.P 160.000 đồng, XO Brandy: 80.000 đồng.

Không kiểm tra xuể

Trong khi đó, việc kiểm tra chất lượng rượu lại không dễ dàng. Ông Trần Hữu Bình, Chánh Thanh tra Sở Y tế thành phố Cần Thơ, cho biết: “Những cơ sở sản xuất rượu thủ công ở nông thôn thì chúng tôi mới chỉ khảo sát chứ không thể nào kiểm tra xuể. Ngay cả nếu nhờ vào lực lượng của xã, phường cũng làm không nổi vì không đủ người và họ cũng không có chuyên môn”.

Ông Đồng Văn Út, Phó giám đốc Sở Công thương kiêm Chi cục trưởng quản lý thị trường tỉnh Bạc Liêu, cho biết, một trong những mặt hàng đang được lực lượng quản lý thị trường đang tăng cường kiểm tra trong những ngày giáp Tết là rượu bia, nước ngọt. “Song, ngay cả lực lượng chức năng cũng khó nhận ra rượu giả vì các đối tượng làm giả rượu rất tinh vi, mẫu mã bên ngoài y chang rượu thật”.

Theo ông Nguyễn Văn Sanh, Phó chi cục trưởng quản lý thị trường thành phố Cần Thơ, khi phát hiện rượu được nghi là giả thường nảy sinh hai trường hợp khó xử lý. Thứ nhất, công ty sản xuất rượu xác định rượu đó giả nhãn hiệu của công ty mình. Trong trường hợp này, người bị xử phạt có thể khiếu nại quyết định xử phạt và viện dẫn nhiều lý do, trong đó có cả lý do lực lượng quản lý thị trường “ăn chịu” với phía bên kia. Trường hợp thứ hai phải được Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) giám định tem nhập khẩu (đối với rượu ngoại) để xác định là rượu giả. Muốn vậy phải lấy ba mẫu chai rượu.

Thế nhưng, người kinh doanh thường chỉ trưng bày có một chai mẫu và vỏ hộp nên rất khó xử lý. Nếu cùng một lô hàng hóa đồng nhất thì chỉ cần giám định đại diện là có thể xử lý được. Trên thực tế, lực lượng chức năng thường gặp trường hợp cùng một nhà sản xuất nhưng ngày sản xuất khác nhau, số lô khác nhau… Nếu mỗi loại đều lấy mẫu đi kiểm nghiệm thì không thể nào làm nổi vì không có kinh phí và nhân lực. “Hàng giả phải bị tịch thu, tiêu hủy và lực lượng quản lý thị trường phải chịu trách nhiệm bồi thường nếu không phải là hàng giả. Vì thế chúng tôi không dám mạnh tay”, ông Sanh nói.