Kỷ lục Việt Nam: Đền Đô lập kỷ lục
Đền
Đô hay còn gọi là đền Lý Bát Đế thuộc xóm Thượng, phường Đình Bảng, thị
xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Đền nằm cách thủ đô Hà Nội gần 20 km về phía
Bắc. Nơi đây trước kia gọi là hương Cổ Pháp, châu Cổ Pháp (làng Đình
Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh).
Đền
được khởi công xây dựng từ ngày 3 tháng Ba năm Canh Ngọ 1030 thời vua
Lý Thái Tông khi vị hoàng đế này về quê làm giỗ cha. Sau này, đền được
nhiều lần trung tu và mở rộng. Lần trùng tu lớn nhất là vào năm thứ hai
niên hiệu Hoàng Định của vua Lê Kính Tông (tức năm 1620), khắc văn bia
ghi lại công đức của các vị vua triều Lý.

Đền Đô được công nhận là Ngôi đền thờ 8 vị vua nhà Lý được nhiều người biết đến nhất
Đền
Đô rộng 31.250 m², với trên 20 hạng mục công trình, chia thành 2 khu
vực: nội thành và ngoại thành. Tất cả đều được xây dựng công phu, đắp vẽ
chạm khắc tinh xảo. Khu vực nội thành có kiến trúc theo kiểu "nội công
ngoại quốc". Cổng vào nội thành gọi là Ngũ Long Môn vì hai cánh cổng có
trạm khắc hình năm con rồng. Trung tâm của Khu nội thành và cũng là
trung tâm đền là chính điện. Chính điện gồm trước tiên là Phương đình
(nhà vuông) 8 mái 3 gian rộng đến 70 m². Tiếp đến nhà Tiền tế 7 gian
rộng 220 m². Tại đây có điện thờ vua Lý Thái Tổ (1009-1028). Phía bên
trái điện thờ có treo tấm bảng ghi lại "Chiếu dời đô" của vua Lý Thái Tổ
với đúng 214 chữ, ứng với 214 năm trị vì của 8 đời vua nhà Lý. Phía bên
phải có treo tấm bảng ghi bài thơ nổi tiếng của Lý Thường Kiệt: "Nam
quốc sơn hà Nam đế cư...".
Sau
cùng là Cổ Pháp điện gồm 7 gian rộng 180 m² là nơi đặt ngai thờ, bài vị
và tượng của 8 vị vua nhà Lý. Gian giữa là nơi thờ Lý Thái Tổ và Lý
Thái Tông (1028-1054); ba gian bên phải lần lượt thờ Lý Thánh Tông
(1054-1072), Lý Nhân Tông (1072-1128) và Lý Thần Tông (1128-1138); ba
gian bên trái lần lượt thờ Lý Anh Tông (1138-1175), Lý Cao Tông
(1175-1210) và Lý Huệ Tông (1210-1224)
Trong
nội thành còn có nhà chuyển bồng, kiến trúc theo kiểu chồng diêm 8 mái,
8 đao cong mềm mại, nhà tiền tế, nhà để kiệu thờ, nhà để ngựa thờ. Đặc
biệt, phía Đông đền có nhà bia, nơi đặt "Cổ Pháp Điện Tạo Bi" (bia đền
Cổ Pháp). Tấm bia đá này cao 190 cm, rộng 103 cm, dày 17 cm, được khắc
dựng năm Giáp Thìn (1605), do tiến sĩ Phùng Khắc Khoan soạn văn bia, ghi
lại sự kiện lịch sử nhà Lê xây dựng lại đền và ghi công đức của các vị
vua triều Lý.
Lễ
hội đền Đô được tổ chức vào các ngày 14, 15, 16 tháng 3 âm lịch nhằm kỷ
niệm ngày Lý Công Uẩn đăng quang (ngày 15.3 năm Canh Tuất 1009), ban
"Chiếu dời đô". Đây là ngày hội lớn thu hút nhiều khách hành hương thể
hiện lòng thành kính và nhớ ơn của người dân Việt đối với các vua Lý. Đó
cũng là lễ hội truyền thống có từ lâu đời và trở thành phong tục được
nhân dân xã Đình Bảng tự nguyện lưu giữ, trở thành nhu cầu không thể
thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân.
Trung tâm sách Kỷ lục Việt Nam chính thức công nhận đây là kỷ lục Việt Nam.
(Theo 24h.com.vn)