Hiểu biết kiến thức về giới tính giúp các bạn trẻ phát triển toàn diện, tránh những sai lầm đáng tiếc. Ảnh: Yến Ngọc
Giáo dục giới tính dường như vẫn là một
khái niệm mới trong xã hội Việt Nam. Giáo dục giới tính, hiểu một cách
đầy đủ là sự giáo dục về sinh lý cơ thể, vệ sinh thân thể, sức khỏe sinh
sản và tình dục. Thế nhưng ở nhiều gia đình, các bà mẹ không giải thích
được cho con những điều sơ đẳng nhất về giới tính. Cha mẹ cũng chưa
hiểu được rằng nhu cầu tìm hiểu về giới tính của con cái là điều tự
nhiên, cần thiết và tất yếu nên họ không giáo dục cho con về vấn đề này,
nhiều người hiểu vấn đề nhưng vì ngại nên không muốn nói ra.
Ở nước ta, giáo dục giới tính không được hiểu theo đúng nghĩa của nó.
Gia đình Việt Nam ngày nay còn chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng phong
kiến và bởi vậy, việc giáo dục giới tính hạn chế trong những lời răn
dạy về đạo đức. Hoạt động giáo dục giới tính phổ biến trong các gia đình
chỉ dừng lại ở góc độ dạy vệ sinh thân thể ở tuổi dậy thì. Với nhiều
bậc phụ huynh, giáo dục tình dục hầu như chưa bao giờ được đặt ra.
Các chuyên gia thực hiện đề tài nghiên cứu "Giáo dục trẻ em trong các
gia đình ở đô thị hiện nay" của Viện Xã hội học đã tiến hành điều tra
287 người, cho thấy nhận thức của các bậc phụ huynh về vấn đề giáo dục
giới tính cho trẻ trong gia đình khá hạn chế. Cụ thể, chỉ có 61,6% bố mẹ
thấy cần thiết phải trao đổi với con về vấn đề giới tính, số còn lại
không thấy được sự cần thiết của vấn đề trên. Một điều đáng chú ý khác
là bản thân cha mẹ cũng thiếu thông tin về giáo dục giới tính, nên dù có
muốn, có hiểu vấn đề thì họ cũng gặp nhiều khó khăn trong việc giáo dục
con cái. Do đó, trẻ không được chỉ bảo, hướng dẫn những kiến thức tối
thiểu về giới tính. Hệ quả là trẻ em, cả nam lẫn nữ hầu như phát triển
một cách tự nhiên.
Gia đình chưa làm tròn vai
Trong cuộc sống hằng ngày có rất nhiều điều liên quan đến vấn đề sinh
sản, tình dục. Phim ảnh ập vào tai, mắt con trẻ, gây cho trẻ những thắc
mắc. Khi đó, nếu gia đình và nhà trường lại im lặng hoặc không biết cách
giải thích phù hợp để các em hiểu thì trẻ dễ hoang mang hoặc tò mò tự
tìm hiểu, cả hai đều có thể dẫn đến hệ lụy khó lường. Ở tuổi dậy thì, cơ
thể các em vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ, có khả năng sinh sản song
về mặt tâm lý, các em hay cáu giận, dễ bị kích động trong khi nhận thức
chưa chín. Do không có hiểu biết đầy đủ, các em có thể bắt chước phim
ảnh, sách báo có nội dung không lành mạnh. Trên thực tế đã có nhiều
trường hợp các em nam phạm tội hiếp dâm, các em nữ có thai ở tuổi vị
thành niên. Nhiều trẻ ở lứa tuổi 14-15, còn cắp sách đến trường, chưa có
kinh nghiệm về cuộc sống gia đình nhưng đã phải làm cha mẹ do thiếu
hiểu biết về tình dục. Đây là vấn đề làm đau đầu người lớn và người ta
cho rằng nguyên nhân là do tác động từ kinh tế thị trường, sự du nhập
của văn hóa ngoại lai, chạy theo lối sống ăn chơi, suy đồi về mặt đạo
đức. Tuy thế, xét một cách toàn diện thì gia đình có lỗi khi để trẻ
vướng vào rắc rối.
Ở nhiều gia đình, các bậc cha mẹ cố né tránh việc trao đổi vấn đề giới
tính. Họ luôn sợ rằng con mình biết quá sớm, thậm chí con cái hỏi mà vẫn
còn suy nghĩ xem liệu có cần thiết nói với con hay không. Nhiều bậc cha
mẹ mỗi khi con cái nói về vấn đề tình dục lại lảng tránh sang chuyện
khác. Họ luôn tạo cho con mình ý thức không nên đi vào những vấn đề của
người lớn. Vậy bao giờ thì con cái được bố mẹ coi là người lớn? Câu hỏi
này rất ít bậc cha mẹ nghĩ đến. Mặt khác, hiện nay ở Việt Nam chưa có
chương trình giáo dục giới tính và tình dục một cách toàn diện cho trẻ
em. Chính sự thiếu vắng đó đã khiến cho các bậc cha mẹ lúng túng khi
phải trao đổi với con cái về lĩnh vực này.
Giáo dục giới tính là công việc quan trọng. Hiện có không ít trẻ em phải
chào đời khi cha mẹ chúng chưa trở thành người lớn, dẫn đến nguy cơ trẻ
không được thừa nhận hoặc thiếu sự che chở về vật chất và tinh thần. Để
tránh những sai lầm vì không hiểu biết về giới tính và tình dục, các
bậc cha mẹ và người thân trong gia đình cần cung cấp cho trẻ những kiến
thức về tình bạn, tình yêu, cấu tạo và chức năng của cơ quan sinh sản,
những chuẩn mực trong quan hệ với người khác giới. Giáo dục giới tính
trong gia đình phải được thấm sâu vào các hoạt động sống của gia đình,
trong đó, trước hết người làm cha mẹ phải nêu tấm gương sáng về tình yêu
và hôn nhân.