Ngực lép, lưng gù... vì bàn học
Học cách ngồi học là một bài học không kém phần quan trọng khi bước vào năm học mới.
Ngồi cũng mang bệnh
Theo ông Lê Hoàng Hảo, chủ tịch Hội Thiết bị Giáo dục Việt Nam cho biết,
tỷ lệ học sinh bị lệnh, vẹo cột sống, cận thị ngày càng tăng. Có nhiều
nguyên nhân khiến trẻ bị lệch, vẹo cột sống. Bàn ghế phục vụ việc ngồi
học ở trường cũng như ở nhà không phù hợp về kích thước và khoảng cách
ngồi là nguyên nhân đầu tiên.
Ông Hảo phân tích, nhân chủng học của
học sinh thời nay rất khác nhau: Cháu thì gầy còm, cháu lại cao lênh
khênh, cháu thì mập ú... trong khi đó bàn ghế lại sản xuất hàng loạt.
Ngoài ra, hiện nay bàn ghế phục vụ cho việc học ở cả trường và cả ở nhà
vẫn còn "lộn xộn", không phù hợp về cả kích thước và khoảng cách ngồi.
Hiện nay, học sinh khá hiếu động, ngồi không ngay ngắn, không thẳng.
Trong giờ học không ít học sinh luôn tay ngọ nguậy, quay ngang quay
ngửa, điều này rất hiếm thấy ở thời xưa.
 |
Bàn ghế ngồi học không tương thích với kích thước của cơ thể dẫn đến vẹo cột sống, gù lưng, cận thị... |
Ông Trần Thanh Bình, viện trưởng Viện
Nghiên cứu và Thiết kế trường học cho biết, theo thống kê hiện có tới
hơn 50% học sinh THCS và hơn 70% nhóm học sinh lớp 8, 9 phải sử dụng bàn
ghế kích cỡ không phù hợp. Hiện nay, các trường học đều tự mua bàn ghế
học sinh với kích cỡ rất lộn xộn, trong khi tiêu chuẩn bàn ghế do Bộ Y
tế ban hành cũng còn nhiều bất cập.
Bàn ghế ngồi học không tương thích với
kích thước của cơ thể sẽ dẫn đến các bệnh như ngực lép, vẹo cột sống,
gù lưng, cận thị... Trong hoạt động học, tư thế ngồi chiếm phần lớn thời
gian, ở tư thế này cơ thể phải có tính ổn định cao, cơ bắp ít phải cố
gắng. Con người sẽ chóng mệt mỏi nếu bàn và ghế ngồi không thuận tiện,
không được thiết kế đúng.
Ví dụ, nếu chiều cao ghế ngồi không phù hợp với kích thước cơ thể thì
năng lượng sẽ phải tốn hơn 22%, còn ngồi ở tư thế bị gập quá mức thì
tiêu phí đến 46%. Ngồi học ở những bộ bàn ghế không đúng quy cách, các
em sẽ có rất nhiều cử động vô thức để tìm kiếm vị trí thuận lợi cho cơ
thể. Khi ngồi học, tư thế được xác định bởi sự tham gia của cơ lưng, cổ,
cơ bụng. Tư thế ngồi thoải mái khi phần thân kể cả cổ và vai được để
thẳng tự nhiên, cột sống không ưỡn quá, không cúi hay vặn để tránh những
rối loạn cơ xương.
Ngồi thế nào để tiếp thu nhanh?
Ông Lê Hoàng Hảo cho rằng, để khắc phục, trước hết các thầy cô giáo và cha mẹ cần phải hướng dẫn
và tạo cho trẻ thói quen ngồi học đúng tư thế như ngồi thẳng lưng, 2
bàn chân đặt xuống sàn, hai khuỷu tay đặt thoải mái trên mặt bàn, không
rụt cổ, không để vở chéo khi viết... Tuyệt đối tránh cho học sinh học
bài trên giường...
Cách
phát hiện trẻ bị vẹo cột sống gồm: Cho trẻ cởi trần, cúi lưng, ngón tay
trỏ chạm đầu ngón chân. Người quan sát đứng ở phía sau thấy gù ở một
bên lưng thì đưa trẻ đến cơ sở y tế khám. |
Theo
các nhà nghiên cứu, tư thế ngồi học tốt nhất được đánh giá thông qua
những chỉ số khoa học và cụ thể sau đây: Góc cúi của đầu so với phương
thẳng đứng là 25o, góc giữa đầu và thân là 35o, góc giữa thân và đường thẳng đứng là 10o, góc khuỷu tay là 90o, góc thân đùi là 115o...
Tuy
nhiên, trong thực tế khó có thể sử dụng những thông số đó khi mua sắm
bàn ghế học tập cho con em. Vì vậy, các nhà nghiên cứu cũng đã đưa ra
công thức giúp xác định kích thước bàn ghế phù hợp cho từng lứa tuổi, đó
là căn cứ vào chiều cao của các em.
Theo
công thức này, một bộ bàn ghế có kích thước phù hợp là chiều cao ghế
ngồi bằng 0,27% chiều cao học sinh; Chiều cao bàn học bằng 0,46% chiều
cao học sinh.
Cũng theo các chuyên gia, việc gù lưng, vẹo cột sống chỉ là cái nhìn
thấy ngay trước mắt. Việc cha mẹ, thầy cô giáo chưa hướng dẫn học sinh
ngồi ngay ngắn đúng tư thế còn tạo cho trẻ thói quen tùy tiện, đại khái,
không kỷ luật...
(Theo bee.net.vn)