Vũ Kỳ - Thư ký trọn đời của Hồ Chủ tịch
Ông Vũ Kỳ và Bác Hồ tháng 9/1960. Ảnh tư liệu
Một phần tư thế kỷ làm người giúp việc
kiên trung, tận tụy, Bác Hồ đã trìu mến gọi ông là "chú tiểu đồng". Ông
đã được Nhà nước trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh - sống trọn tuổi trời
và sống trọn con đường hoạt động cách mạng.
Trong dòng người ghé thăm Bảo tàng Hồ
Chí Minh hôm nay, có một người khách quen đặc biệt. Bà là 1 trong 4 cán
bộ nữ đầu tiên của Bảo tàng và cũng là người được bác Vũ Kỳ dìu dắt,
hướng dẫn tận tình. Bà nói rằng: Cho phép mình được gọi người thủ trưởng
đầu tiên của Bảo tàng Hồ Chí Minh là Bác. Bởi sự dung dị và đức hi
sinh của ông đã khiến các thế hệ cán bộ bảo tàng luôn có cảm giác rất
đỗi thân thương và kính trọng.
Bà Nguyễn Thị Minh Hương, Nguyên Cán bộ
Bảo tàng Hồ Chí Minh kể: “Những năm tháng đầu, Bác Kỳ rất băn khoăn trăn
trở vì có nhiều tài liệu chưa viết đúng, hoặc viết sai, có khi lại thần
thánh Bác. Bác bảo: "Thế này các thế hệ sau chỉ biết được trên những
tài liệu thiếu chính xác này thì sao. Sẽ rất khó học tập tấm gương Bác
Hồ. Bác đã mời các nhà xuất bản đến để làm việc và các địa phương khi
xuất bản sách về Bác Hồ đều gửi đến để bác Kỳ xem qua. Khi làm việc, Bác
luôn căn dặn chúng tôi chú ý xem vấn đề người ta nêu ra có đúng không,
logic không, có tác dụng giáo dục không? Nếu không thì không nên đưa
vào”.
Bảo tàng Hồ Chí Minh - nơi lưu giữ và
trưng bày những tài liệu, hiện vật liên quan đến Chủ tịch Hồ Chí Minh,
cũng là nơi Giám đốc đầu tiên của Bảo tàng dành trọn công sức nửa sau
cuộc đời của mình để chăm lo cho sự nghiệp bảo vệ và phát huy di sản tư
tưởng, văn hóa, đạo đức Hồ Chí Minh. Sau khi Bác Hồ qua đời, những trang
tiếp theo của cuộc đời ông gắn liền với quá trình xây dựng Lăng Bác,
của hệ thống di tích lưu niệm và các bảo tàng Hồ Chí Minh chi nhánh
trong cả nước, từ Pắc Bó đến các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long và một số
di tích của Người trên thế giới. Cho đến những năm cuối cùng của cuộc
đời mình, điều mà ông trăn trở, lo lắng nhất vẫn là làm sao để chăm lo
xây dựng đội ngũ cán bộ kế cận.
PGS.TS Đỗ Văn Trụ, Nguyên Phó Giám đốc
Bảo tàng Hồ Chí Minh (1997-2007) phát biểu: “Tôi thấy đồng chí có tầm
nhìn xa trong công tác cán bộ mà không phải người thủ trưởng nào cũng
có. Ngay sau khi Bác Hồ qua đời, đồng chí đã nghĩ đến việc phối hợp với
các Bảo tàng của Nga, cử cán bộ sang học tập, rồi mời họ sang giúp cho
mình. Nguồn rất quan trọng là xin những cán bộ có trình độ, kinh ngiệm
về Bảo tàng Hồ Chí Minh. Bản thân tôi lúc đó cũng đang học ở ĐH Tổng hợp
cũng được xin về đây. Ngoài ra, ngay tại Bảo tàng, nếu cán bộ nào chưa
có kiến thức về Bảo tàng sẽ được tham gia lớp học về Bảo tàng, ai chưa
có kiến thức về ngoại ngữ cũng được cử đi đào tạo. Nhờ vậy, đã có 1 đội
ngũ làm việc hăng say lắm, không kể ngày đêm, chỉ biết xây dựng Bảo tàng
Hồ Chí Minh”.
Rất nhiều thế hệ cán bộ bảo tàng hôm
nay đã tề tựu về đây để tưởng nhớ người mà họ vẫn xem là "Giám đốc đặc
biệt nhất". Ngày cắt băng khánh thành Bảo tàng Hồ Chí Minh, 19/5/1990,
cũng là ngày ông xin nghỉ cương vị Giám đốc. Lúc đó, ông đã chia sẻ:
Nguyện ước của ông nay đã hoàn thành. Ông phải trở về Khu di tích, về
nơi mà suốt mấy chục năm ông được ở bên Người. Ông lại tiếp tục công
việc của mình, nghiên cứu, biên tập, ghi chép những tài liệu, những mẩu
chuyện về Bác...
Nhà Sử học Dương Trung Quốc: “Nói đến Vũ
Kỳ, chúng ta cảm thấy sự gần gũi của con người này với Chủ tịch Hồ Chí
Minh. Nói đến Vũ Kỳ, tôi hay liên tưởng đến một mong muốn của Bác Hồ.
Đối với những người cán bộ của mình: Là công bộc cho dân, tức là những
người tận tụy cho công việc mình được giao, cho phận sự của mình. Và coi
đó là hoàn thành trách nhiệm của mình đối với xã hội. Vũ Kỳ là người
gắn bó với Bác như là 1 thư ký suốt từ những ngày đầu cách mạng tháng
Tám mới thành công đến ngày Bác Hồ ra đi. Cả chặng đường dài ấy, con
người gần gũi với Bác có thể học hỏi, ghi chép và kí ức được - tất cả
những cái đó là di sản quý báu không chỉ với Vũ Kỳ, mà với cả xã hội”.
Mùa xuân năm 2001, khi bước vào tuổi 80,
ông Vũ Kỳ nói vui với mọi người đến chúc Tết: "Đêm qua tôi lại nằm mơ
thấy Bác Hồ, Bác bảo tôi liệu mà thu xếp về với Bác...". Rồi ông nhắc
cán bộ Bảo tàng Hồ Chí Minh tranh thủ hỏi, tranh thủ khai thác tài liệu.
Giữa những ngày tháng Tư lịch sử, người thư ký tận tụy, trung thành đã
lên đường về với Bác. Ra đi ông vẫn đau đáu một nỗi niềm: “Còn nhiều
điều chưa kịp viết hết, chưa kịp kể hết những câu chuyện về Bác Hồ kính
yêu".
(Theo vtv.vn)