Sách giáo khoa xác định tên giặc rất mơ hồ?
LTS: Trước thực
trạng nhiều người cho rằng sách giáo khoa hiện nay không tường minh tên
giặc, TS báo Giáo dục Việt Nam đã nhận được khá nhiều ý kiến phản hồi
theo nhiều chiều hướng khác nhau. Để rộng đường cho dư luận, chúng tôi
trích đăng bức thư của độc giả Nguyễn Văn Toàn (Phú Hiệp, TP Huế).
SGK và kể cả giáo trình đại học &
cao đẳng môn lịch sử Việt Nam đều có ghi chép chuyện Thánh Gióng đánh
đuổi giặc Ân vào thời Hùng Vương. Vậy giặc Ân là giặc nào? Điều này cho
đến nay vẫn chưa xác định được một cách chính xác.
Trong cuốn “Đại Việt Sử Ký Toàn thư
Quyển I do Kỷ Hồng Bàng biên soạn) có viết: “Hùng Vương lên ngôi, đặt
quốc hiệu là Văn Lang. Đông giáp biển Nam Hải, tây đến Ba Thục, bắc đến
hồ Động Đình, nam giáp nước Hồ Tôn”.
Rõ ràng, nếu cương vực Văn Lang bao
trọn lãnh thổ cư trú của Bách Việt (phía nam sông Dương Tử trở xuống)
thì giặc Ân có thể là triều Ân Thương của Trung Quốc. Bởi Văn Lang với
cương giới phía bắc gần với Ân Thương của tộc người Hán. Như vậy, tất
nhiên phải chịu họa xâm lấn từ triều đại này.
 |
Giặc Ân vẫn chưa được xác định một cách chính xác. |
Thiết nghĩ, những người biên soạn SGK
và giáo trình đại học & cao đẳng nên nghiên cứu sâu hơn về vấn đề
cương vực của Nhà nước Văn Lang để gọi cho đúng tên lũ giặc xâm lược bị
Thánh Gióng đuổi đánh. Chứ không nên gọi giặc Ân là một thứ giặc “huyền
thoại” theo kiểu cái gì mơ hồ thì… tạm gác lại và đưa và chú thích.
“Bỏ qua” nhiều loại giặc
Nếu tìm hiểu kỹ, nhiều loại giặc khác
trong thời cổ đại của dân tộc như Đế Lai và Thục Phán cũng không được
SGK đề cập đến. Đây là “lỗ hổng” đáng tiếc cho lịch sử Việt Nam và khiến
người học thụ động tiếp thu kiến thức một chiều theo kiểu “dạy gì, hiểu
nấy” hay theo kiểu “sau này lớn rồi sẽ biết”.
Trong truyện “Mỵ Châu – Trọng Thủy”, khi An Dương Vương bị quân Nam Hán
truy đuổi, thần Kim Quy đã nổi lên và nói: “Giặc ở sau lưng nhà vua đó”.
An Dương Vương nghe thấy liền rút kiếm chém đầu Mỵ Nương.
Với hành động này, An Dương Vương rõ
ràng đã xem con gái Mỵ Nương là giặc. Nhưng đây là sự bao biện và cay cú
của An Dương Vương khi thất trận. Đáng tiếc là trong suốt hai ngàn năm,
khi nhắc đến câu chuyện này dân gian và kể cả SGK lại thêu diệt những
điều hoang đường như ngọc trai biển Đông rửa tại Giếng Ngọc (nơi Trọng
Thủy tự vẫn) thì ngọc sáng bội phần để chứng minh cho tính trong sạch
của Mỵ Châu.
Thật ra, chỉ cần chứng minh rõ trách
nhiệm Mỵ Châu đến đâu trong việc mất nước Âu Lạc vào tay Triệu Đà là đủ.
Không nên sử dụng những điều hoang đường để chứng minh. Điều này khiến
cho trẻ em khi học đến truyện này cảm thấy như muốn chứng minh một sự
thật nào đó thì nhất thiết phải đầu rơi, máu chảy.
Quá khứ là giá đỡ và chiếc la bàn định
vị cho hiện tại và tương lai. Một dân tộc không tường minh quá khứ của
chính mình, dân tộc ấy không thể biết được mình đang đứng ở đâu trong
cái thế giới vốn không có điểm chung về văn hóa – lịch sử.
Do đó, việc xác định đúng và đủ tên
giặc trong lịch sử cổ đại Việt Nam tuy là một vấn đề chỉ đơn thuần là
“xác định” nhưng cũng chẳng phải là vấn đề dễ dàng. Chẳng hạn Đế Lai tuy
là rõ ràng là giặc, cai trị tàn bạo Lĩnh Nam và bị Lạc Long Quân đánh
đuổi nhưng lại là cha của Đức Mẹ Âu Cơ nên sử sách ta đã bỏ qua và không
nhắc đến. Bên cạnh đó, do Thục Phán là vua Âu Lạc, được công nhận là
một triều đại Việt Nam nên chẳng sử sách nào nói thẳng về việc nhân vật
này đã xâm lược Văn Lang cũng như sự cai trị tàn bạo của vị vua này.
 |
Truyện “Mỵ Châu – Trọng Thủy” được dân gian thêu dệt nhiều chi tiết hoang đường.
|
Hay như Mỵ Châu rõ ràng không phải là
giặc. Nhưng Thần Kim Quy lại bảo là giặc và An Dương Vương tin theo.
Điều đó có nghĩa mọi việc đều do An Dương Vương và hậu nhân sau này của
nhân vật này bày vẽ ra để bao biện cho sự thất bại, nhưng suốt hai ngàn
năm chẳng ai chú ý đến chi tiết này. Bởi không có chuyện là thánh thần
mà không biết rõ sự tình và không trừng trị An Dương Vương vì những gì
nhân vật này đã gây ra. Ngược lại Mỵ Châu vừa mang tiếng là giặc vừa
phải chịu cái chết thương tâm. Như thế là sự công bằng chăng?
Thậm chí, nhiều sử sách còn cho rằng
Triệu Đà cũng được xếp vào hàng vua nước Việt và nhiều vùng ở phía Bắc
còn thờ Triệu Đà và Trọng Thủy. Như vậy, nếu theo quan điểm “thắng làm
vua, thua làm giặc” thì không phải An Dương Vương sau khi thất trận là
giặc hay sao? Nếu đã gọi Triệu Đà xâm lược Âu Lạc là giặc thì tại sao
không gọi An Dương Vương là giặc? Bởi hai nhân vật này đều là “ngoại
tộc” so với dân tộc Việt (một Khương, một Hán).
Do đó, đừng nói là việc quên nêu tên
giặc sẽ gây ra hệ lụy lớn mà ngay cả việc xác định không xác đáng vấn đề
“ai là vua, ai là giặc” cũng có thể làm méo mó đi lịch sử của dân tộc
vốn còn nhiều sự hồ nghi, mơ hồ.
(Theo giaoduc.net.vn)