Sợ gọi con mình là “thần đồng”
Hai cha con nhà phê bình Nguyễn Hòa, Nguyễn Bình
“Cực đoan” không có gì xấu
Hình như chính cái sự “vạch mặt” rất thẳng thắn đó mà không ít nhà
nghiên cứu, nhà văn bây giờ đâm ra sợ… Nguyễn Hòa, hay nói thẳng ra ông
bị nhiều người ghét. Cuộc sống có vô vàn khuôn mặt, dù tự giác hay tự
phát thì mỗi người vẫn tồn tại trong xã hội qua một khuôn mặt, mới có
chuyện người ưa hư danh, người cả nể, người lại yên phận… Theo ý kiến
của tôi, thì ông là người mang khuôn mặt “cực đoan kiểu Nguyễn Hòa”.
Trong cuộc trò chuyện giữa tôi và ông, tôi cứ hỏi đi hỏi lại, rằng cuộc
sống của ông thế nào, nếu có nhiều người ghét? Ông đáp lại câu hỏi của
tôi bằng câu trả lời rất vui vẻ, rằng ông hoàn toàn ý thức được những
việc mình làm: “Họ ghét tôi cũng tốt thôi, chả sao cả. Tôi đưa ra ý
kiến, nếu không đồng tình thì phản bác, chứ sao lại quay sang ghét! Phải
chăng tôi đã viết đúng?”, và “Thà nói những lời chân thành, tuy có đôi
lúc phũ phàng, còn có ích hơn những lời vuốt ve giả dối”... “Xoay”
chuyện ghét không xong, tôi hỏi, ông có tự nhận mình cực đoan. Lại vẫn
cười rất vui vẻ, rồi thủng thẳng trả lời: “Trong nghiên cứu văn chương
hay khoa học, cực đoan không có gì xấu. Tôi đưa ra đánh giá và luận
chứng để bảo vệ, nếu bạn hay ai khác thấy chưa đúng, thì luận chứng để
bác bỏ. Bảo tôi cực đoan, nhưng lại không có dũng khí để phản biện ý
kiến của tôi thì bàn làm gì. Tra từ điển mà xem, cực đoan không có nghĩa
xấu đâu”.
Ngại đụng chạm, sợ mất lòng người nọ người kia… đó cũng là lý do mà
nhiều năm trở lại đây nhiều cây bút phê bình hễ nói thì to nhưng lại ít
viết. Họa chăng có viết thì cũng chỉ đánh bóng, tô hồng và tiếp thị tên
tuổi cho nhau. Nguyễn Hòa bảo, sở dĩ ông dám nói thật là còn vì ông
không xuất thân từ “lò” văn chương, vì thế không bị ràng buộc bởi những
mối quan hệ chằng chéo, dắt dây…
Cảm ơn số phận!
Cho đến bây giờ, trong ký ức của Nguyễn Hòa vẫn vẹn nguyên hình ảnh cái
đêm anh binh nhì Nguyễn Hòa ngồi trên tàu hỏa qua cầu Long Biên hơn 30
năm về trước. Cả nghìn anh lính trẻ thò đầu qua cửa sổ nhìn về phía Hà
Nội, rồi không biết ai cao giọng hát: “Tôi đứng đây trên nhịp cầu Long
Biên lộng gió”. Thế là cả nghìn anh lính trẻ cùng hát, hát như gào lên.
Rồi Hà Nội xa dần… Không gian tĩnh lặng trở lại, gối đầu lên ba lô, anh
lính trẻ Nguyễn Hòa tự nhủ, nếu còn sống để trở về, sẽ phải học hành đến
nơi đến chốn, học gì cũng được. Chuyến tàu năm đó, nhiều người bạn của
ông đã không trở về, nhưng ông thì may mắn hơn họ, trở về lành lặn và
được quân đội cử đi học. Rồi ông thành giảng viên Triết học, Mỹ học…
Giờ thì Nguyễn Hòa còn được nhiều người biết đến với vai trò là cha của
cậu bé Nguyễn Bình - tác giả bộ truyện “Cuộc chiến với hành tinh
Fantom”. Con trai ông hoàn thành 3 tập truyện khi mới chỉ 11 tuổi. Tôi
hỏi ông cảm giác của người cha thế nào khi con mình được gọi là “thần
đồng”. Ông gạt đi: “Thần đồng gì đâu, con tôi thế nào, tôi hiểu hơn ai
hết”.
Ông kể: “Năm Nguyễn Bình 3 tuổi, đang ngồi uống bia ngoài vỉa hè với nhà
thơ Trần Đăng Khoa thì ông nhận được tin nhắn “Ông Hòa ơi, lúc nào về
mua cho tôi cuốn Từ điển Hán Việt”. Cả 3 người con của ông đều đọc thông
viết thạo từ năm 2 - 3 tuổi, riêng Nguyễn Bình thì năm 4 tuổi bắt đầu
tự học tiếng Hán. Ông cũng không lý giải nổi rằng đó là tạo hóa ban cho
hay do di truyền. Ông khuyến khích con học bằng cách mua cả rổ chữ để
con mày mò học, biến việc học chữ thành trò chơi. Trẻ con vốn rất hay
hỏi, hỏi nhiều quá đôi khi khiến bố mẹ cáu. Thế là ông mua từ điển Tiếng
Việt cho con tự tra, và việc tra từ điển cũng được coi như một trò
chơi.
Và mỗi ngày dù bận rộn đến đâu, ông cũng dành chút ít thời gian trò
chuyện với con. Vốn mù tịt về máy tính, để theo kịp con, ông cũng đăng
ký đi học. Buổi học đầu tiên của lớp dạy vi tính có 3 “học trò”. Ông
ngồi giữa, bên cạnh là một cô bé cỡ chừng14 tuổi có nickname:
congchuaxinhdep (công chúa xinh đẹp) còn bên cạnh là cậu bé chừng 15, 16
có cái tên langturungxanh (lãng tử rừng xanh). Ba học trò ngồi với nhau
hệt như 3 bố con. Hết buổi đầu tiên thì Nguyễn Hòa cám cảnh vì “già rồi
còn đi học”, đành về nhà tự học. Giờ thì ông tự hào: “Tôi biết dùng máy
tính không thua những người cùng tuổi”.
Không chỉ sợ ai đó gọi con mình là “thần đồng”, hãn hữu lắm ông mới đồng
ý cho Nguyễn Bình tiếp xúc với báo chí. Ông bảo, sự tung hô của báo
chí, nếu không được điều chỉnh, và bản thân Nguyễn Bình không được trang
bị bản lĩnh rất có thể sẽ khiến con ông tự huyễn hoặc mình. Ông cũng
không nghĩ con ông sẽ mãi gắn với nghiệp viết văn, vì “sở thích của nó
thay đổi luôn, từ bé đến nay đã 5 - 7 lần thay đổi sở thích rồi”.
(Theo anninhthudo.vn)