Theo phó giám đốc Sở Thông tin - truyền thông TP.HCM Võ Văn Long: “Giới trẻ hôm nay đứng trước rất nhiều lựa chọn và ai sẽ định hướng giúp họ chọn được con đường thông tin, biết tránh rác rưởi?

Đó chính là truyền thông”.

Giao lộ thiếu bảng chỉ đường

Phó chủ tịch Hội Nhà báo TP.HCM Huỳnh Dũng Nhân ví von thực tế giới trẻ hôm nay đối diện hằng giờ với ngồn ngộn thông tin, như người đứng giữa giao lộ thiếu bảng chỉ đường, vì thế không nên trách họ. Ông nói truyền thông báo chí, phim ảnh, Internet ảnh hưởng rất mạnh đến giới trẻ vì “báo chí, sách không chỉ cung cấp thông tin mà còn đem lại giá trị chân thiện mỹ, định hướng văn hóa đọc, nghe, nhìn”.

Nhạc sĩ Phạm Đăng Khương, phó giám đốc Nhà văn hóa Thanh niên, cho rằng còn thiếu sự định hướng chung trong truyền thông, chỉ đạo không nhất quán nên đôi khi giới trẻ không biết thông tin nào đúng, cái nào sai. “Không chỉ có sự định hướng mà người viết còn phải tâm huyết và có đạo đức hơn với nghề” - ông Khương nhấn mạnh. Đồng ý, phó bí thư Quận đoàn Tân Phú Hồ Tấn Đạt nói người viết cần có định hướng đúng để chỉ dẫn người trẻ noi theo và “đừng để tiêu cực lên trang 1, còn điển hình lại xuất hiện khiêm tốn một góc nhỏ”.

Khảo sát về văn hóa đọc tại 27 trường học trong TP mà nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển thực hiện mới đây cho thấy học sinh tuổi càng nhỏ lại đọc sách nhiều hơn lứa tuổi học sinh lớn hơn, sinh viên lại càng ít đọc. “Có nhiều lựa chọn quá nên người ta sẽ chọn cái nào ít tốn tiền hoặc không tốn tiền, ngày càng xa rời văn hóa đọc. Chưa kể dù báo chí, văn học có nỗ lực nhưng tuyên truyền cái tốt ít thẩm thấu hơn cái xấu” - ông nói. Không nghĩ vậy, anh Nguyễn Minh Hiếu - Nhà xuất bản Giáo Dục - tự tin: “Giới trẻ không quay lưng với văn hóa đọc, chỉ là nên có thêm những cách khác, chẳng hạn số hóa các xuất bản phẩm để người đọc có thể đọc miễn phí hoặc trả một ít phí mỗi khi đọc”.

Cú đấm nghề nghiệp

Nhà báo Lưu Đình Triều, báo Tuổi Trẻ, khẳng định Tuổi Trẻ đã có diễn đàn về việc thanh niên tham gia phát triển văn hóa dân tộc từ trước khi nghị quyết T.Ư 5 (khóa VIII) ra đời. Xác định con người chính là cái gốc để xây dựng nền văn hóa VN tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc nên “Tuổi Trẻ vẫn đang góp phần phát hiện, giới thiệu hình ảnh mới chứ không dám gọi là hình mẫu của những thanh niên trong giai đoạn mới từ nhịp sống đời thường, cụ thể” - ông Triều nói.

Tuy vậy, nhà báo Lưu Đình Triều nhìn nhận dù có tạo ra được “những cú đấm nghề nghiệp” có dấu ấn với bạn đọc nhưng vẫn chưa đủ.

Ngắn gọn, nhà báo Trần Hoàng Nhân, báo Thể Thao - Văn Hóa, phát biểu: “Báo chí phản ánh mọi mặt nhưng phải có chọn lọc, và cả người xem, người đọc cũng cần có ý thức khi tiếp nhận”. Liên quan ý thức người tiếp nhận, nhà báo Đình Thắng - báo Tuổi Trẻ - nói có cảm giác rợn người khi cộng đồng mạng hùa nhau “ném đá” một điều gì đó, một ai đó trên mạng mà không nhận ra rằng điều mình làm, bình luận của mình đang xúc phạm, làm tổn thương người khác vì chính người ném đá cũng chưa hiểu hết việc họ đang làm. “Cơ sở Đoàn cũng nên xem giao tiếp Internet là giao tiếp chính danh. Thành đoàn nên chăng có cuộc vận động sống và hành xử đúng mực với Internet vì điều này đã xuất hiện và hiện tại có thể chưa nhiều” - anh Thắng đề nghị.

Anh Mai Việt Hùng, Tổng công ty Bến Thành, đề xuất nên cải biến trong xuất bản sách, chọn lọc vấn đề để cái nổi bật nhất đập vào mắt người đọc, thay đổi cả cách đưa sách đến với số đông vì giới trẻ không có nhiều thời gian để đọc. Chia sẻ song tổng giám đốc Nhà xuất bản Trẻ Nguyễn Minh Nhựt cho rằng sách không chỉ cung cấp thông tin mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, giúp người ta sống tốt hơn. “Nên không phải sách dày hay mỏng mà là giá trị thông tin và nếu thật sự mê sách thì thời gian, giá cả chắc không thành vấn đề với mỗi người” - ông Nhựt nói.

Nhìn nhận vai trò tích cực của truyền thông báo chí, xuất bản nhưng phó bí thư Thành đoàn Lâm Đình Thắng thừa nhận thực tế đã xuất hiện nhiều nhóm bạn rất chủ động trong nhiều vấn đề, chẳng hạn một sinh viên có thể làm được clip về lịch sử VN trong 10 phút rất thu hút giới trẻ mà Đoàn chưa làm được. “Ban thường vụ Thành đoàn sẽ chủ động giúp các phóng viên, biên tập viên hiểu Đoàn hơn, sẽ thay đổi tư duy, phương pháp truyền thông của Đoàn lâu nay và sử dụng công cụ truyền thông đắc lực để tạo ra môi trường văn hóa cho giới trẻ” - anh Thắng cam kết.