Sách vi phạm bản quyền của các NXB nước ngoài - thực trạng & các giải pháp phòng chống
Trước đây, phải 8 tháng thì mới làm “nhái” được sản phẩm, nhưng hiện nay một sản phẩm có uy tín bị làm “nhái”, chỉ sau một thời gian ngắn là xâm nhập, phá giá thị trường Việt Nam. Tốc độ, quy mô làm nhái, làm giả bây giờ nhanh hơn trước rất nhiều. Lợi dụng những tiện ích của kỹ thuật số, các nhà in lậu đã nhanh chóng sao chép và phát tán số lượng lớn sách giống hệt sách nguyên bản in từ nước ngoài và chất lượng không kém so với sách gốc. Thời gian cung ứng hàng của sách in lậu cũng nhanh chóng hơn sách gốc nhập khẩu, bởi được in tại địa phương nên những tổ chức làm sách lậu có thể cung ứng một số lượng lớn sách trong khoảng thời gian ngắn, trong khi các nhà nhập khẩu sách chân chính thì cần ít nhất 1 tháng mới có thể nhập sách về từ các nước Châu Á và 2 tháng nếu sách nằm ở Anh, Mỹ, Úc... đây thực sự là một thử thách lớn cho thị trường sách ngoại văn hợp pháp.
Vì sự chạy theo lợi nhuận, thiếu sự tôn trọng bản quyền mà nhiều cá nhân, tổ chức đã không ngần ngại in lậu dưới nhiều hình thức:
- Photocopy sách gốc với Bìa có 2 hoặc 4 màu giống như sách gốc nhưng ruột sách chỉ có một màu.
- Sách được in như sách gốc, chất lượng và hình ảnh giống nhau (đạt đến tỷ lệ 80-90 %) ,giống đến mức chỉ những người chuyên môn trong nghề mới phát hiện được.
- Sách nhái tương tự như sách gốc, nội dung như sách gốc nhưng có chú thích vài câu Tiếng Việt và có tên NXB địa phương.
- Sách song ngữ vừa Tiếng Việt , vừa Tiếng Anh, có ghi tên tác giả nước ngoài và tên người dịch sang Tiếng Việt nhưng không hề có hợp đồng chuyển nhượng tác quyền của tác giả hoặc của nhà xuất bản nước ngoài.
Do bị vi phạm bản quyền, một số các nhà xuất bản lớn tại Mỹ, Anh rất lo ngại khi một số cá nhân hoặc tổ chức đề nghị mua bản quyền sách của những đơn vị này để in ấn và xuất bản tại Việt
Nam. Trình trạng ấn phẩm nói chung và ấn phẩm nước ngoài bị vi phạm bản quyền hiện nay đã đến mức cần đến hồi chuông cảnh báo và sự phối hợp hoạt động chống vi phạm bản quyền trong lĩnh vực xuất bản, phát hành một cách đồng bộ và mạnh mẽ.Vì hầu như sách của nhà xuất bản nước ngoài nào đang có văn phòng đại diện tại Việt Nam cũng đều bị in lậu, bị photocopy - những bộ sách mà tác giả, nhà xuất bản nhiều khi phải tốn công sức lẫn trí tuệ trong 5 năm để có thể ra được 1 bộ sách giáo trình cho học sinh!
Để ngăn chặn sách lậu, là nhà phát hành sách của nhiều xuất bản lớn trên thế giới có sách bị vi phạm bản quyền, Công ty FAHASAđã đưa ra một số giải pháp, góp phần từng bước giải quyết thực trạng trên như sau:
- Các NXB đã phối hợp với Công ty FAHASA in một số tựa sách được các trường sử dụng nhiều tại Việt Nam để hạ giá thành xuống thấp, hợp lý giúp các em học sinh, sinh viên có khả năng mua được như: Grammar in use, Vocabulary in use, Connect, New interchange…
- Nhà xuất bản, Nhà phát hành cùng phối hợp với trường chọn tựa sách, đưa ra giá đặc biệt và giá sách được đưa vào học phí để khi học sinh đóng học phí là được phát ngay sach gốc để học.
- Các Nhà xuất bản trong nước cần nghiên cứu kỹ hơn để hiểu rõ nguồn gốc, xuất xứ của cuốn sách trước khi cấp giấy phép xuất bản và không cấp phép cho các đối tượng đã có hành vi vi phạm bản quyền.
- Các cơ quan chức năng giám sát chặt chẽ hơn các đối tượng đã từng làm lậu sách.
- Kêu gọi các trường học, thư viện , phụ huynh , thầy cô, học sinh ,sinh viên, độc giả hãy quay lưng với sách in lậu.
- Nhà nước cần xem những hành vi vi phạm nghiêm trọng bản quyền trong lĩnh vực xuất bản, phát hành là tội phạm và có mức xử lý nghiêm minh.
Theo Hà Nội Mới