Ông Trần Trọng Hanh. Ảnh: Tiến Dũng

- Là chuyên gia kiến trúc quy hoạch, ông nghĩ sao về các ý tưởng quy hoạch thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn 2050 đang được Liên danh tư vấn quốc tế PPJ thực hiện?

- Tôi không tham gia thực hiện đề án song cũng được đơn vị tư vấn lấy ý kiến. Trước hết, tôi băn khoăn vì thời gian thực hiện một quy hoạch lớn lại quá ngắn, chỉ hơn một năm, hiểu biết về điều kiện tự nhiên, kiến thức về lịch sử hạn chế. Cơ sở khoa học hình thành các ý tưởng mà tư vấn đưa ra chưa được chứng minh sâu sắc.

Vấn đề khác là lẫn lộn giữa quy hoạch đô thị và quy hoạch chung. Đây phải là đề án quy hoạch vùng, trên cơ sở đó có quy hoạch đô thị tại Sơn Tây, Hà Đông... Ngoài ra, các quy hoạch kinh tế xã hội, quy hoạch các ngành lại chậm hơn, chưa có cái nào có tầm nhìn đến 2050, nên lại có thể khập khiễng với các quy hoạch khác sau này.

- Đơn vị tư vấn đưa ra ý tưởng là chiến lược phát triển 60% hành lang xanh và 40% phát triển đô thị, ý kiến của ông như thế nào?

- Quy hoạch Hà Nội năm 1998 đã nêu ra những vùng đủ điều kiện thì đã phát triển, nếu vẽ lại những cái cũ thì không có gì mới. Còn nếu dựa vào trên 700 đồ án dự án đã lập, cùng với với chỉ tiêu 40% đất dành cho xây dựng và cải tạo thì sẽ đưa ra một "siêu" thành phố với trên 34 triệu dân. Điều này là không tưởng. Cả hai ý tưởng mà đơn vị tư vấn đưa ra cùng đi đến một "siêu" đô thị.

Trong giai đoạn hiện nay, xu thế mà cả thế giới đang tránh là không đi vào "bệnh đầu to". Ví dụ, thủ đô Bangkok đã tạo ra sự chênh lệch giữa đô thị và nông thôn, giữa giàu và nghèo...

Hà Nội sẽ có tốc độ đô thị hóa cao. Ảnh: Hoàng Hà.

- Vậy tỷ lệ đô thị hóa nên chiếm bao nhiêu phần trăm?

- Nếu tính 200m2 đất cho mỗi người thì chỉ tiêu 40% đất đô thị là đáng quan ngại. Diện tích nông thôn phải rất lớn, vành đai xanh phải chiếm chủ đạo, đất xây dựng chiếm chỉ 10-20%. Chỉ tiêu đất đô thị phải xem lại, như một lô đất 100m2 mà xây 40m2 là quá nhiều, nên cả thành phố dành 40% cho đô thị thì quá lớn

Chúng ta phải tìm đến một đô thị hài hòa nông thôn, tức là gắn kết hạ tầng diện rộng. Nếu không sẽ tạo ra di dân từ nông thôn ra đô thị. Tất cả các vùng nông thôn được nối kết các đường giao thông, mà truyền bá văn hóa tạo sự nhất thể hóa. Trong đô thị thì có nông thôn và trong nông thôn phải có đô thị.

- Theo ông, Trung tâm hành chính quốc gia nên đặt tại đâu?

- Theo tôi không thể dời khỏi Trung tâm chính trị Ba Đình, nếu có mở ra nơi khác thì chỉ là vệ tinh, chứ không thể đưa toàn bộ đi nơi khác.

- Ngoài sân bay Nội Bài, các nhà tư vấn có ý tưởng đặt sân bay thứ hai ở Phú Xuyên, ông nghĩ sao?

- Hiện tính về công suất thì sân bay Nội Bài đủ đáp ứng cho nhiều năm tới, song có thể lý do khác như an ninh quốc phòng thì phải có sân bay khác. Trước đây đã có ý kiến về Miếu Môn nhưng điều kiện khí hậu không cho phép, tôi thấy vùng thuận lợi nhất là Hưng Yên song lại mất nhiều đất nông nghiệp, chiếm tới 500-1000 ha. Song nếu bố trí ở Phú Xuyên thì phải đào đắp rất nhiều vì là vùng xả lũ.