Tìm hiểu về chế độ lộc điền và quân điền thời Lê sơ
Sau khi Vương triều Lê chính thức thành lập, Vua Lê Thái Tổ hạ lệnh cho các quan phủ, huyện, trấn, lộ điều tra một số loại ruộng đất để sung công, trong đó có ruộng của lính đào ngũ. Không chỉ lập địa bạ (sổ ruộng đất), triều đình còn truy thu đất của các thế gia, các nhà tuyệt tự, bọn đào ngũ. Như vậy, triều đình đã tịch thu tất cả ruộng đất của quan lại chính quyền nhà Minh, ruộng đất của quý tộc nhà Trần, ruộng đất bỏ hoang... sung làm của công. Trên cơ sở đó, nhà Lê ban hành chính sách ruộng đất, sử dụng ruộng đất thuộc sở hữu nhà nước để phong tặng cho các công thần, ban cấp cho quan lại cao cấp làm lộc điền, giao cho các xã phân cấp cho dân cày cấy nộp tô theo chế độ quân điền. Triều đình trực tiếp quản lý ruộng quốc khố và đồn điền, ngoài ra còn tổ chức khẩn hoang lập thêm nhiều sở đồn điền mới.
Theo Cuốn “Vương Triều Lê (1428-1527)” do GS. TS Nguyễn Quang Ngọc làm chủ biên viết, đau đáu về vệc người đi đánh giặc thì nghèo, kẻ rong chơi thì giàu nên Vua Lê Thái Tổ đã hạ lệnh cho các quan ty sở tại quân cấp ruộng đất hoang cho những người không có ruộng ở làng xã để họ phục hóa cày cấy, sinh sống. Tuy kết quả của việc lập sổ ruộng và bước đầu thực hiện chính sách quân điền thời Thuận Thiên tuy chưa thật đầy đủ nhưng chính sách đó đã mang lại ruộng đất cho các tầng lớp nhân dân, giúp họ nhanh chóng ổn định đời sống, đẩy mạnh việc phát triển kinh tế nông nghiệp.
Hữu Trưởng