Việc soạn tộc ước, gia quy của Việt Nam có từ khi nào?
Từ các nghiên cứu, dịch giải nhóm tác giả nhận thấy: Thế kỷ, XV cũng là thời kỳ thánh huấn (giáo huấn của vua) bắt đầu xuất hiện. Thế kỷ XV lại cũng là thời kỳ việc soạn gia pháp tộc quy ở Trung Quốc phát triển rất mạnh. Vì vậy, chúng tôi phán đoán rằng, vào các thế kỷ XV, XVI, tộc ước, gia quy có thể đã xuất hiện. So với Trung Quốc thì việc soạn tộc ước, gia quy của Việt Nam muộn hơn. Những bản tộc ước, gia quy thành văn đầu tiên của Trung Quốc còn lưu giữ tới ngày này đã xuất hiện từ thời Đường. Việc xuất hiện tộc ước, gia quy của Việt Nam muộn hơn Trung Quốc là điều hoàn toàn dễ hiểu. Việc soạn tộc ước, gia quy của Việt Nam không nghi ngờ gì, nó là việc học tập cách làm tộc ước, gia quy của người Trung Quốc. Nó cũng tương tự như việc truyền dạy và phổ biến các gia huấn Trung Quốc trong các gia đình người Việt, hoặc soạn gia phả theo mẫu Trung Quốc. Chỉ có điều, soạn tộc ước, gia quy thì khó học theo hơn, bởi nó phải xuất phát từ tình hình thực tế đời sống các gia tộc của Việt Nam.
Qua đối sánh thấy được việc soạn tộc ước, gia quy của Việt Nam nói chung, Thăng Long – Hà Nội nói riêng có muộn hơn so với Trung Quốc, nhưng không vì thế mà thể hiện sự dập khuôn, máy móc mà tất cả các văn bản tộc ước gia quy được lập để phù hợp với quy mô, sự phát triển cũng như văn hóa, phong tục của người Việt.
Nhã Uyên