Hội nghị tổng kết năm 2019 của Hội đồng Tư vấn khoa học về hoạt động Dự án “Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến” giai đoạn II
Thành phần tham dự buổi họp gồm các thành viên Hội đồng tư vấn khoa học, thành viên Ban Quản lý Dự án cùng các nhân viên, biên tập viên thuộc văn phòng Dự án - Nhà xuất bản Hà Nội. GS. Vũ Khiêu - Chủ tịch Hội đồng tư vấn khoa học - vì lý do sức khỏe nên không đến tham dự được. Bởi vậy, chủ đầu tư đã mời GS.TS. Nguyễn Quang Ngọc - Phó Chủ tịch Hội đồng - đứng ra chủ trì, điều hành cuộc họp.
Mở đầu buổi họp, ông Lê Tiến Dũng - Tổng Giám đốc Nhà xuất bản, Trưởng ban Quản lý Dự án, đại diện chủ đầu tư báo cáo tổng kết Dự án. Sau 6 năm thực hiện Dự án giai đoạn II đã đi vào giai đoạn hoàn thành và sẽ kết thúc vào cuối năm 2019. Vượt qua các khó khăn, vướng mắc nhiều lúc tưởng chừng như khó có thể tiếp tục được, Dự án đã cán đích, đạt được các kết quả và mục tiêu đề ra. Ngày 10/10/2019, Nhà xuất bản đã tổ chức thành công Lễ ra mắt Tủ sách tại Thư viện Quốc gia. Đây là hoạt động đánh dấu kết quả của Dự án, đồng thời chào mừng 65 năm ngày Giải phóng Thủ đô, 20 năm Hà Nội được vinh danh Thành phố vì hòa bình.
Báo cáo cũng nêu rõ những thuận lợi, khó khăn trong quá trình thực hiện Dự án. Mặc dù đây là một Dự án khá đặc thù, có tính chuyên ngành cao, chưa hề có tiền lệ nhưng Dự án vẫn thu được những kết quả rất khả quan. Tủ sách được đánh giá cao về chất lượng nội dung cũng như hình thức thực hiện với sự tham gia đông đảo của các nhà khoa học từ giai đoạn I đến giai đoạn II. Những kết quả đạt được thể hiện rõ ở mỗi hạng mục Dự án. Ở hạng mục Điều tra, sưu tầm tư liệu, đối với nguồn tư liệu trong nước, Dự án đã tổ chức khảo sát nguồn tư liệu văn hiến Thăng Long - Hà Nội tại cơ quan lưu trữ của trung ương và địa phương; điều tra, sưu tầm tư liệu thực địa tại 29 quận, huyện, thị xã của Hà Nội trước và sau thời điểm Hà Nội mở rộng. Đối với nguồn tư liệu nước ngoài, Dự án đã sưu tầm được 9.000 trang tư liệu tại Thư viện Quốc gia Anh, Trung tâm lưu trữ Hà Lan và Trung tâm lưu trữ hải ngoại của Pháp (Aix-en-Provence). Sản phẩm của hạng mục được dịch và biên soạn thành các đầu sách có giá trị trong Tủ sách. Ở hạng mục biên soạn, Nhà xuất bản đã biên soạn và xuất bản 40 đầu sách (với 74 tập sách) thuộc các mảng: Địa lý, lịch sử, kinh tế - văn hóa - xã hội, văn học - nghệ thuật, tư liệu - tổng hợp với dung lượng hơn 5.000 trang. Hơn thế, Tủ sách còn xuất bản 20 đầu sách phổ thông phục vụ các bạn đọc với nhiều lứa tuổi, nhiều thành phần. Ở hạng mục ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ Dự án, Nhà xuất bản đã số hóa toàn bộ sách và tư liệu thuộc Tủ sách giai đoạn I và II. Số trang đưa vào số hóa lên đến hơn 150.000 trang. Có thể nói, những kết quả nêu trên là một thành công lớn, không chỉ có ý nghĩa thiết thực, lâu dài cho việc nghiên cứu, khai thác giá trị văn hiến Thăng Long - Hà Nội mà còn góp phần vào công cuộc phát triển Thủ đô trong thời đại mới.
Bên cạnh đó, chủ đầu tư cũng nêu ra những khó khăn, vương mắc, đặc biệt là kế hoạch phát hành sách và việc in thêm bằng nguồn vốn tự có của Nhà xuất bản nhằm đáp ứng nhu cầu của nhiều độc giả. Nhiều kế hoạch, công việc có liên quan đến hai vấn đề nêu trên, bị phụ thuộc nên chưa thể hoàn thành. Do đó, chủ đầu tư cũng đưa ra một số đề xuất, kiến nghị để các công việc được hoàn tất, hướng tới buổi lễ tổng kết Dự án.
Sau khi nghe báo cáo của chủ đầu tư, các thành viên Hội đồng tư vấn khoa học đã đưa ra nhiều ý kiến đóng góp, đánh giá cao các hoạt động Dự án và nhất trí với bản báo cáo tổng kết. Bản báo cáo được viết ngắn gọn, cô đọng và bao quát được hết các vấn đề, tuy nhiên cần nói kỹ hơn về kết quả của công tác số hóa trong ứng dụng công nghệ thông tin. Việc xây dựng Tủ sách chuyên về Thăng Long - Hà Nội là một thành tích lớn, một kết quả được xem là “độc nhất vô nhị”, ghi dấu ấn của 1000 năm Thăng Long. Và việc số hóa nó để phổ cập rộng rãi, để bắt kịp xu hướng công nghệ của thời đại là một tầm nhìn chiến lược, một chủ trương hết sức sáng suốt của lãnh đạo Thành phố. Qua đó, hội đồng cũng nhấn mạnh công sức của các nhà khoa học, của Ban quản lý Dự án và đặc biệt là của tập thể cán bộ, công nhân viên, biên tập viên Nhà xuất bản.
Về những vướng mắc, khó khăn trong kế hoạch phát hành và việc đề xuất in thêm sách, Hội đồng tư vấn có nêu ra một số phương án giải quyết. Hội đồng đề nghị chủ đầu tư cần có một báo cáo riêng, đưa ra danh sách các đầu sách in thêm, nói rõ giá trị và nhu cầu của bạn đọc, đồng thời giải trình cụ thể về mặt kinh phí thực hiện trình UBND thành phố và các sở, ban, ngành. Bên cạnh đó, trên quan điểm của các nhà khoa học, Hội đồng cũng có một báo cáo riêng về vấn đề này gửi Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố, sớm tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn, giúp Dự án hoàn thành triệt để.
Kết thúc buổi họp, ông Lê Tiến Dũng - Tổng Giám đốc Nhà xuất bản đã gửi lời cảm ơn đến Hội đồng tư vấn khoa học. Ông hết sức xúc động và phấn khởi trước những đóng góp quý báu, hết sức thiện chí của các thành viên.
Có thể nói, Dự án “Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến” giai đoạn II đã gần tiệm cận đến giai đoạn cuối. Dù còn những vướng mắc, khó khăn những Dự án đã thu được những kết quả cao, hoàn thành hầu hết các hạng mục. Sự thành công này đến từ nhiều yếu tố mà trên hết là sự chung tay, giúp sức, đồng hành của Hội đồng tư vấn khoa học của Dự án - những cố vấn chuyên môn đầy uy tín, giàu kinh nghiệm và tâm huyết với Thủ đô.
Trang Phạm