Hiệp định Giáp tuất 1874 được ký kết, triều đình Nguyễn chính thức cắt toàn bộ đất đai Nam Kỳ cho Pháp
Với hiệp định này, triều đình Nguyễn chính thức cắt toàn bộ đất đai Nam Kỳ cho Pháp và làm dân chúng nổi giận, đặc biệt là các nhà Nho. Họ thấy rõ sự bạc nhược và hèn nhát của triều đình Huế. Năm 1784, Trần Tấn, Đặng Như Mai và Nguyễn Huy Điển tập hợp lực lượng ở Nghệ An và Hà Tĩnh nổi dậy chống triều đình đầu hàng: “phen này quyết đánh cả triều lẫn Tây”. Tuy nhiên, cuộc khởi nghĩa này đã nhanh chóng bị triều đình dập tắt. Vậy Hiệp định Giáp Tuất gồm những điều khoản nào mà khiến dân chúng bất bình như vậy? PGS.TS Phạm Hồng Tung và PGS.TS Trần Viết Nghĩa trong cuốn sách “Lịch sử Hà Nội cận đại” đã cho biết, hiệp định gồm 22 điều khoản với những nội dung cơ bản như: Triều đình Huế thừa nhận chủ quyền của Pháp trên tất cả 6 tỉnh Nam Kỳ; cam kết mở cửa Thị Nại (Quy Nhơn), cửa Ninh Hải (Hải Phòng), tỉnh lỵ Hà Nội, sông Hồng và tùy theo tình hình về sau sẽ mở thêm nhiều nơi khác nữa cho người ngoại quốc vào buôn bán; người Pháp được tự do buôn bán và kinh doanh công nghiệp ở các tỉnh nói trên, triều đình phải cung cấp đất cho họ xây kho, làm nhà và họ được tự do thuê mướn người Việt làm việc…
Thu Hương