Làng Ngọc Than-làng khoa bảng, đất hiếu học
Theo cuốn sách “Làng cổ Hà Nội” tập 2 do TS Lưu Minh Trị làm chủ biên, tổng cộng thời phong kiến tính từ năm Tự Đức 18, làng có 95 vị khoa bảng. Trong đó có nhiều vị ở tuổi dưới 18, nhiều vị từ 18 đến 30. Có không ít trường hợp cha con cùng đỗ một khoa, anh em cùng đỗ một khoa. Dưới triều Nguyễn Quang Trung, Ngọc Than có 3 người đỗ Sinh đồ. Làng Ngọc Than sinh ra người con ưu tú Đặng Trần Chuyên. Ông được biết đến là một vị quan tốt, thanh liêm, một lòng vì nước vì dân chống tham nhũng và lạm dụng chức quyền…
Cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX làng Ngọc Than có 70 cụ đồ Nho tiêu biểu là cụ Nguyễn Xuân Lan. Thời hiện tại, Ngọc Than có nhiều người có học hàm: 1 Giáo sư, 5 Phó giáo sư và học vị: 10 tiến sĩ, 29 thạc sĩ; danh hiệu: 6 nhà giáo ưu tú, 1 nghệ nhân ưu tú. Ngọc Than có 3 vị đại biểu Quốc hội các khóa I, II ,VII. Có nhiều người đảm nhiệm các chức vụ cao: Giám đốc Ty Giáo dục Việt Bắc, Hiệu trưởng trường đại học, giám đốc nhà hát Giao hưởng quốc gia, Tùy viên Văn hóa Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc, Tùy viên Quân sự Đại sứ quán Việt Nam tại Liên Xô. Ngọc Than có những người là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, Hội nhà Báo Việt Nam…
Hữu Trưởng