Nguyễn Bá Học-một cây viết truyện ngắn hiện đại xuất sắc
Nguyễn Bá Học nổi tiếng với các tác phẩm nổi tiếng, như: Câu chuyện gia đình, Chuyện ông Lý Chắm, Có gan làm giàu, Câu chuyện nhà sư, Dư sinh lịch hiếm ký, Chuyện cô Chiêu Nhì… Trong cuốn sách “Tuyển tập ký-tản văn xứ Đoài” do Bằng Việt làm chủ biên đã giới thiệu đến bạn đọc tác phẩm “Câu chuyện một tối của người tân hôn”. Với lời văn dí dỏm nhưng chân thực, hài hước song không thiếu sâu cay, Nguyễn Bá Học đã để lại cho người đọc nhiều ngụ ý răn đời…
Các tác phẩm Nguyễn Bá Học lưu tâm nhiều về nền luân lý cũ đang dần dần tan rã trong buổi giao thời. Mở đầu truyện cũng như trong khi kể, thường xen những câu ngụ ý răn đời, giảng giải, luận bàn. Nhân vật thường là con nhà quan hay con nhà có gia thế, gặp cảnh nhà sa sút hoặc được nuông chiều, trở nên hư đốn, hoặc bị gia đình ruồng rẫy mà kiếm kế lập thân... Mặc dù vậy, cũng có một số nét hiện thực, phê phán xã hội đương thời, có cái nhìn xót xa của người chứng kiến và bất phục tùng. Lời văn rườm rà, nhiều từ Hán Việt.
Hữu Trưởng