Nhân sự - yếu tố tác động trực tiếp
Ngay từ những ngày đầu thành lập, giám đốc là nhà thơ Vũ Cao - một người đã có nhiều năm là chủ nhiệm tạp chí Văn nghệ quân đội, còn các biên tập viên đều là những hội viên của Hội Văn học Hà Nội và Hội Văn học Việt Nam. Một đội ngũ cán bộ, biên tập viên, công nhân viên có “thương hiệu mạnh” đã nhanh chóng đưa Nhà xuất bản vượt khỏi trứng nước và bước đầu khẳng định vị thế của một nhà xuất bản Thủ đô.
Trong hai mươi năm đầu phát triển, nhìn chung Nhà xuất bản Hà Nội ít có biến động về số lượng nhân sự ngoài một số cán bộ, biên tập viên, công nhân viên nghỉ hưu theo chế độ, số lượng nhân sự có thời điểm chỉ còn hơn chục người. Bắt đầu từ năm 2000 trở lại đây, để phù hợp với sự phát triển chung, đồng thời bổ sung lực lượng lao động trẻ, Nhà xuất bản bắt đầu tuyển nhân sự. Nhất là vào hai năm năm 2004, 2005, nhiều lớp sinh viên vừa tốt nghiệp các trường đại học thuộc chuyên ngành xã hội đã được tuyển về Nhà xuất bản để học việc, thử việc ở phòng Biên tập và một số phòng ban khác. Có đợt đỉnh điểm lên tới gần 20 người đến học việc và thử việc, tuy nhiên số người trụ lại không nhiều, nguyên do có cả chủ quan lẫn khách quan. Sau những đợt tuyển nhân sự đó, Nhà xuất bản dần dần ổn định số lượng lao động cho đến nay thường ở mức trên dưới 30 người.
Ngoài việc bổ sung thêm lực lượng lao động trẻ, thì trong những năm gần đây Nhà xuất bản cũng có nhiều sự biến động trong cơ cấu tổ chức nhân sự. Sự biến động, thay đổi về cơ cấu phòng ban và nhân sự do tuyển mới, thuyên chuyển và nghỉ chế độ. Đồng chí Phạm Quốc Tuấn từ phòng Biên tập sang phụ trách phòng Hành chính - Trị sự rồi chuyển làm Chánh Văn phòng Dự án Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến (tháng 3/2007). Phòng Biên tập Nhà xuất bản từ 3 phòng tập trung thành một phòng (bởi đồng chí Trương Đức Hùng chuyển công tác năm 2007, đồng chí Nguyễn Huỳnh Mai nghỉ chế độ năm 2010) do đồng chí Hoàng Châu Minh làm trưởng phòng. Văn phòng Tổng Giám đốc, được thành lập với mục tiêu là một phòng mạnh chuyên khai thác việc và bản quyền sách, là đầu tàu để kéo cả con tàu nhà xuất bản, cũng giải thể năm 2008 do không đạt được hiệu quả như mong đợi, bộc lộ nhiều bất cập.
Năm 2008, Nhà xuất bản được bổ sung thêm một Phó Tổng Giám đốc là đồng chí Nguyễn Kim Sơn. Vào tháng 8/2008, thành lập phòng Dịch vụ xuất bản và Truyền thông, trưởng phòng hiện nay là đồng chí Đỗ Hùng Anh. Phòng được xác định là phòng mũi nhọn chuyên khai thác việc cho cơ quan và đảm nhận các công việc về dịch vụ xuất bản, truyền thông.
Đầu năm 2009, trong bối cảnh Hà Nội mở rộng phạm vi địa giới hành chính, Nhà xuất bản tiếp nhận Xưởng in báo Hà Tây, trở thành chi nhánh trực thuộc Nhà xuất bản với mong muốn phát triển thêm ngành nghề, tạo thế chủ động về in ấn phục vụ hoạt động xuất bản. Tuy nhiên, mục tiêu trên chưa thực hiện được do những khó khăn về cơ chế quản lý và các chính sách hiện hành cùng những hạn chế về trang thiết bị và nhân sự. Nhà xuất bản đang xây dựng đề án tái cơ cấu, đầu tư trang thiết bị ngành in để nâng cao năng lực cho Xưởng in, trình Thành phố phê duyệt.
Tháng 10/2009, rồi tiếp đến tháng 11/2011 đồng chí Đào Thị Dung và đồng chí Nguyễn Khắc Oánh lần lượt nghỉ chế độ. Đồng chí Nguyễn Kim Sơn - Phó Tổng Giám đốc, được bổ nhiệm Tổng Giám đốc - Tổng Biên tập lãnh đạo Nhà xuất bản. Cuối năm 2013, ban lãnh đạo Nhà xuất bản được bổ sung thêm Phó Tổng Giám đốc trực tiếp phụ trách Chi nhánh Nhà xuất bản - Xí nghiệp in và Dịch vụ thương mại là đồng chí Lê Đại Biểu.
Trước tình hình mới, nhân sự cơ quan được bổ sung đông đảo, từ lãnh đạo phòng đến biên tập viên, cán bộ nhân viên. Để những bước phát triển có tính lâu dài, bền vững, Nhà xuất bản Hà Nội luôn quan tâm nâng cao trình độ chuyên môn với các cán bộ, biên tập viên, công nhân viên. Trong mấy năm trở lại đây, khi có các lớp học nâng cao nghiệp vụ biên tập, Nhà xuất bản đều cử người theo học và hiện tại có các đồng chí học văn bằng hai, thạc sĩ báo chí.
Song song với nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn, là nâng cao trình độ lý luận chính trị ở đảng viên, biên tập viên. Có đợt Nhà xuất bản đã cử hai đồng chí học lớp cao cấp lý luận chính trị, hiện tại có đồng một đồng chí đang theo học lớp trung cấp lý luận chính trị. Tất cả các buổi phổ biến, học nghị quyết do Thành ủy tổ chức, toàn bộ biên tập viên, đảng viên Nhà xuất bản Hà Nội đều tham gia đông đủ.
Sự đầu tư có chiều sâu từ số lượng đến chất lượng người lao động sẽ là tiền đề vững mạnh cho những bước phát triển hiện tại và tương lai của Nhà xuất bản Hà Nội.
Đàm Ly
Nhà xuất bản Hà Nội