Những biến đổi về vai trò của người phụ nữ trong xã hội hiện đại
Trong thời kỳ hiện nay, với sự phát triển về kinh tế, văn hóa cùng xu hướng phát triển đa dạng, đa phương, đa nghành, đa lĩnh vực thì vị trí của đàn ông và đàn bà trên toàn thế giới xích lại gần nhau hơn. Người đàn ông vẫn luôn là phái mạnh, họ có nhiều cơ hội, vị thế và vai trò trong xã hội. Họ vẫn là chủ lực của gia đình và xã hội, hầu hết các lĩnh vực ngành nghề nam giới chiếm số đông. Còn trên nghị trường chính trị, tiếng nói của nam giới vẫn lan rộng và lan sâu trên nhũng cánh cửa đã mở rộng hơn với người phụ nữ. Người phụ nữ có nhiều cơ hội để phát triển năng lực bản thân, họ được học hành và giữ nhiều vị trí trong xã hội. Trên thế giới đã có nhiều quốc gia nữ giới giữ những vị trí quan trọng như Thủ tướng Đức bà Meckel – vị lãnh đạo tài ba chèo lái con thuyền Đức vững vàng trước những khủng hoảng kinh tế chính trị ở các nước châu Âu; hay thủ tướng Ốtxtrâylia, Tổng thống Philippine bà Aloro ngoại trưởng Mỹ Hylary Clinton và gần đây nhất là nữ tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc bà Pawck Chong Hee. Trong tổng số đại biểu quốc hội khóa 13 ở nước ta có 24,4% đại biểu là nữ… Bên cạnh đó là rất nhiều nữ doanh nhân thành đạt, những giáo sư, tiến sĩ, nhà giáo ưu tú, thầy thuốc nhân dân… Theo cố Giáo sư Trần Quốc Vượng thì ở xã hội nào dù là thời nguyên thủy hay xã hội có giai cấp thì người phụ nữ là người tham gia đầy đủ vào tất cả các khâu lao động trong xã hội và gia đình và họ vẫn luôn giữ vai trò quan trọng của người đàn bà, người mẹ trong gia đình và xã hội… Người phụ nữ trong xã hội hiện nay đang tỏa sáng, họ thành công và thành danh, họ đang thể hiện mình trong rất nhiều lĩnh vực ở nhiều vị trí khác nhau trong xã hội, nhưng trở về với cuộc sống đời thường họ vẫn luôn làm tròn bổn phận và thiên chức của mình, thiên chức của người vợ, người mẹ… Là người vợ hiền luôn sẵn sàng chia sẻ những ngọt bùi, đắng cây cùng chồng:
Chàng đi thiếp cũng theo cùng
Đói no thiếp chịu lạnh lùng thiếp cam
Hay:
Chồng em áo rách em thương
Chồng người áo gấm xông hương mặc người”
và có lúc họ là những trụ cột của gia đình, thay chồng chăm sóc cha mẹ, dạy dỗ con cái, đối nội đối ngoại để chồng yên tâm công tác. Không thể phủ nhận rằng người phụ nữ chính là yếu tố giữ cho gia đình tồn tại, hạnh phúc và phát triển. Vậy nên danh ngôn có câu “Đằng sau sự thành công của người đàn ông là bóng dáng của người phụ nữ”.
Chính sự tiến bộ của loài người cùng sự cởi mở của xã hội mà “phái yếu” đã và đang khẳng định khả năng và vị trí của mình trong xã hội, họ đang cùng với phái mạnh chia sẻ những trách nhiệm lớn lao trong xã hội, họ đang tiến mạnh và tiến vững chắc trong việc tạo ra của cải vật chất cho xã hội. Giờ đây, gánh nặng kiếm tiền nuôi gia đình không chỉ đặt lên vai người đàn ông mà người phụ nữ cũng đang cùng nửa còn lại của thế giới chia sẻ điều đó. Theo số liệu thống kê năm 2010 của Tổng cục thống kê có 50,35% lao động nữ trong các ngành nghề. Con số này cho thấy vai trò sản xuất vật chất nuôi sống gia đình và xã hội không chỉ riêng dành cho đàn ông. Đồng thời với điều đó thì người đàn ông “hướng ngoại” ngày xưa đã và đang quay trở lại với gia đình, làm đúng trách nhiệm và bổn phận của họ đó là cùng với phụ nữ xây dựng tổ ấm, cùng chia sẻ công việc gia đình, cùng dạy dỗ con cái… Thực tế cho thấy nam giới không kém cỏi trong việc “tề gia nội trợ”, họ làm rất tốt và khéo léo. Ngày nay xã hội thừa nhận rằng người cha đóng một vai trò quyết định trong việc xây dựng sự tự tin và đời sống tình cảm thăng bằng cho một đứa trẻ. Tôi lấy ví dụ đơn giản như trong việc giáo dục con cái, nam giới có một cái uy, và cách giáo dục con cái rất tốt, tạo cho con những thói quen tự lập, mạnh mẽ, khi thấy con ngã nếu là mẹ thì sẽ xuýt xoa, an ủi, vỗ về, còn người cha sẽ không nói gì, im lặng nhìn con và để con tự đứng dậy… Hay gần đây trên các báo Vnexpress, Vietnamnet có những bài viết xoay quanh vấn đề “trả lại cho đàn ông quyền rửa bát”, đã có rất nhiều bài viết cũng như commen không chỉ của phụ nữ mà của rất nhiều nam giới khẳng định, họ đã và đang làm việc đó một cách rất bình thường, nhiều người khẳng định họ vẫn đi chợ, nấu cơm, rửa bát, dọn dẹp nhà cửa, họ coi đó là sự chia sẻ, là cùng với nửa còn lại của mình xây dựng tổ ấm của mình. Người đàn ông trong xã hội hiện đại không chỉ là người của xã hội, là người tiến lên trên các lĩnh vực của xã hội, mà họ đã và đang dần dần quay về cùng với hậu phương của mình, hỗ trợ hậu phương của mình cùng tiến lên.
Như vậy sự khác nhau của đàn ông và đàn bà không chỉ đơn thuần là sự khác nhau về sinh học mà đó sự khác nhau về tâm lý, tính cách và hơn hết đó là sự khác nhau về vai trò và vị trí trong gia đình và xã hội. Tuy nhiên sự khác nhau đó không phải là sự khác biệt tuyệt đối mà có sự tương tác và hỗ trợ lẫn nhau. Trải qua các giai đoạn lịch sử vai trò và vị trí của họ có sự khác nhau do ảnh hưởng của sự phát triển kinh tế - xã hội và hệ tư tưởng. Nhưng xét cho đến cùng nam và nữ, đàn ông và đàn bà vẫn luôn là một thể thống nhất tạo nên sự ổn định và phát triển của gia đình và xã hội, thiếu một trong hai nửa ấy xã hội sẽ mất cân bằng, còn gia đình khi thiếu vắng người cha sẽ như nhà không nóc, còn mồ côi mẹ lót lá mà nằm. Và đúng như Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã dạy “có nam có nữ mới nên xuân”.
Xin trích lại câu chuyện của Adam và Eva từ trong Kinh thánh, một câu hỏi tại sao là chúa không tạo ra Eva từ vị trí khác của Adam mà lại từ xương sườn. Có lẽ ngài không lấy từ xương đầu để người nữ không cầm quyền chỉ đạo người nam, cũng không lấy từ xương chân để không bị trà đạp khinh bỉ, ngài đã lấy từ xương sườn để được ngang hàng và bình đẳng với đàn ông, dưới cánh tay để được che chở và chăm sóc, và gần trái tim để được yêu thương. Vì vậy ngài đã khuyên người đàn ông phải yêu thương người phụ nữ như chính bản thân mình. Đó cũng là mục tiêu mà chúng ta đang hướng tới trong công tác bình đẳng giới hiện nay.
Anh Vũ
Nhà xuất bản Hà Nội