Một vỉa hè thật sự phải bao hàm trong đó cả những hoạt động của đô thị. Vỉa hè là nơi diễn ra nhiều hoạt động văn hóa mà chủ yếu là giao tiếp. Một du khách nước ngoài khi đến với Hà Nội chỉ cần dạo bộ trên vỉa hè là đủ biết về văn hóa của người Hà Nội. Trong quy hoạch đô thị, việc xây dựng vỉa hè ngày càng được quan tâm. Hệ thống vỉa hè ngày càng được mở rộng hơn, đẹp hơn thuận tiện cho người dân cũng như du khách bộ hành. Hà Nội đã có những quy định rất rõ ràng trong việc sử dụng hè phố. Tuy nhiên, trên thực tế vỉa hè Hà Nội lâu nay đã không có công năng rõ ràng, không tham gia vào việc tạo mỹ quan cho đô thị và càng không góp phần tạo nên bản sắc văn hóa cho đô thị.

Vậy muốn làm thế nào để xây dựng vỉa hè Hà Nội trở thành “bản sắc” văn hóa đô thị? Trước tiên chúng ta phải giải quyết được những bất cập, những tồn tại của giao thông hiện nay ở Hà Nội bằng cách:

- Phát triển giao thông phải gắn liền với việc phát triển kinh tế.

- Cần phải xử lý mạnh tay hơn nữa với những hành vi vi phạm Luật Giao thông.

- Tuyên truyền giáo dục về ý thức cho người tham gia giao thông.

Bên cạnh đó cần phải có cách sử dụng vỉa hè hợp lý, hạn chế tối đa tình trạng buôn bán hàng rong trên vỉa hè. Cần phải có một thời gian quy định cho việc buôn bán hàng rong ví dụ như hàng rong chỉ được phép hoạt động trong một khung giờ nhất định trong ngày, vào ngày nghỉ ngày lễ cho phép hàng rong bán cả ngày trừ những giờ cao điểm… Không chỉ xây dựng một vỉa hè theo đúng nghĩa của nó mà chúng ta phải tạo nên một hình ảnh vỉa hè đậm chất Hà Nội, thể hiện nét đẹp của Hà Nội, một vỉa hè thật sự văn minh.

Những vỉa hè có sức sống ở một số nước tiên tiến như Pháp chẳng hạn là những vỉa hè vẫn có thể có chỗ dựng xe đạp, có sạp báo, có quán cà phê… Có điều ở những nơi như vậy cái giá được Nhà nước cho thuê vỉa hè rất cao và phải có những quy định cụ thể như cách bao nhiêu xa mới có một quầy bán báo, một quán cà phê… Trong một đô thị, ngoài đường sá lưu thông, nhà ở và một số công trình dịch vụ khác thì vỉa hè là nơi có diện tích lớn nhất và duy nhất diễn ra các quan hệ cộng đồng không tự giác. Tiện nghi của một đô thị hiện đại còn thể hiện qua những băng ghế nghỉ chân, những thư viện sách ngoài trời ở vỉa hè, thùng chứa rác, trạm điện thoại, máy rút tiền tự động…

Hy vọng trong một tương lai rất gần, Hà Nội của chúng ta sẽ xây dựng được cái gọi là “văn minh vỉa hè”.

Trần Duy

NXB Hà Nội