Cuộc cách mạng ấy qua đi nhưng nó không thể bị quên lãng. Nó cần phải được kỷ niệm như Lênin đã từng nói. Cuộc Cách mạng Tháng Mười thắng lợi, khi giành được chính quyền, về danh nghĩa, nó đã thực sự về tay những người cần lao, dưới sự lãnh đạo của Đàng Cộng sản.. Nó như minh chứng hùng hồn cho một lời kêu gọi đối với các dân tộc bị mất quyền độc lập, bị bóc lột tàn bạo bởi chủ nghĩa thực dân, đau khổ và bế tắc bỗng tìm thấy ở cuộc cách mạng ấy cảm hứng, noi gương và trỗi dậy. Một sức mạnh liên minh công - nông đã đi tới một hành động lịch sử, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Nga làm nên cuộc Cách mạng Tháng mười Nga 7/11/1917, đập tan chế độ áp bức bóc lột của giai cấp phong kiến, tư bản, thiết lập nhà nước Xô Viết, giành chính quyền về tay công nông. Nhưng đáng tiếc là đồng thời với thắng lợi giải phóng, cuộc cách mạng đó cũng đã mắc một số sai lầm. Lẽ ra chỉ cần “quét sạch đống rác quân chủ… phá tan tành, đập vụn nát cái lâu đài cũ nghìn năm là chế độ đẳng cấp…” thì người ta lại phá cho tan tành tất cả, những phong tục tập quán, thói quen, kỷ cương, thuần phong mỹ tục, di sản văn hóa, kinh nghiệm quản lý… mà bao đời nhân dân lao dộngđã dựng xây, kiến tạo. Tất cả đều bị cho là của phong kiến, tư sản, quý tộc thối tha. Phá sạch tan tành và làm lại tất cả, những người cộng sản nhiệt tình, hăng hái và thành tâm tin rằng “đấu tranh này là trận cuối cùng” (lời trong bài hát Quốc tế ca) nên trên mặt trận kinh tế đã vấp phải vô vàn sai lầm.

Ngày nay, ngẫm suy về bài học từ cuộc Cách mạng tháng Mười Nga, có thể cho ta thấy một sự vĩ đại từ một cái nhìn ngược lại. Đó là sự nhạy bén về nhận thức, biết nhanh chóng nhận ra sai lầm, dũng cảm và quyết tâm khắc phục. Chính cái đó là bài học cho tất cả những nước đi theo con đường của Liên bang Xô Viết để tránh khỏi những sai lầm vấp váp tương tự. Bài học sâu sắc rút ra ở đây là: Đảng cách mạng chân chính không bao giờ được cho rằng mọi quyết định của mình đều đúng, không bao giờ sai lầm; thứ nữa là nếu đã mắc sai lầm thì phải công khai nhận, quyết tìm ra căn nguyên mà khắc phục. Đó là sự đổi mới tư duy lý luận, gạt bỏ mọi giáo điều, hủ luận và cả sự ngu xuẩn về mặt lý luận mà một thời, khi “nhiệt tình xông lên” đã hành động mù quáng mà vẫn thàn tâm tưởng rằng như thế mới đúng là “cách mạng”. Chính Lênin đã chỉ ra rằng lúc nào cũng khẳng định rằng cách mạng “vĩ đại, thế giới, thắng lợi” chỉ có thể và nên dùng những phương pháp cách mạng cứng nhắc, giáo điều là sai lầm. Thật kỳ diệu là tư tưởng lớn đó cũng đã được Bác Hồ nhắc đến trong một bài viết của Người về đạo đức cách mạng rằng: “Chúng ta cần phải biết rằng: thắng lợi mà chúng ta đã đạt được mới chỉ là bước đầu trên đường đi muôn dặm…”. Chỉ dẫn thông minh nói trên của hai vị lãnh tụ vĩ đại vẫn còn nguyên giá trị cho chúng ta hôm nay.

Trần Duy tổng hợp