Ông tích cực tham gia các phong trào xã hội và có uy tín trong giới thanh niên, nhân sĩ, trí thức thời đó. Ông là lãnh tụ của phong trào Hướng Đạo Sinh Bắc Kỳ dưới sự dẫn dắt của huynh trưởng Hoàng Đạo Thúy. Ông mở một Bệnh viện ở phố Thợ Nhuộm Hà Nội, lúc bấy giờ ông đã nổi tiếng là một bác sỹ đa khoa giỏi và càng nổi tiếng hơn nữa vì chữa bệnh cho người nghèo không lấy tiền. Sau ngày Nhật đảo chính Pháp, chính quyền Bảo Đại đã mời ông ra làm Bộ Trưởng Bộ Thanh Niên, nhưng ông từ chối.

Cách mạng Tháng 8 thành công, Chủ Tịch Hồ Chí Minh đến nhà riêng thăm và mời bác sỹ Trần Duy Hưng ra làm Thị Trưởng Hà Nội, người Thị Trưởng đầu tiên dưới chính thể Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Từ tháng 8 năm 1945 đến tháng 12 năm 1946, ông đã tập hợp được đông đảo quần chúng đứng dưới ngọn cờ của chính quyền mới. Ông cũng giúp Liên Danh của Chính phủ giành được 6 ghế trong Quốc hội khóa 1,trong cuộc bầu cử có hơn 180 ứng viên của các tổ chức khác.

Ông là người đi đầu trong cuộc chiến cứu đói và chống giặc dốt thời đó. Ông còn tham gia công tác Đại biểu Quốc hội khóa l đến khóa VIII, Ủy Viên Uỷ ban Y tế và Xã hội của Quốc hội.

Sau khi Pháp đánh chiếm Hà Nội, ông theo Chính phủ lên chiến khu Việt Bắc và giữ chức vụ Thứ trưởng Bộ Nội vụ (tháng 4 năm 1947 đến năm 1954), Thứ Trưởng Bộ Y tế (tháng 6/1954 ).

Sau 10/10/1954, ông trở về Hà Nội và được tín nhiệm giữ cương vị người đứng đầu Thành phố cho tận năm 1977. Ông là người đi đầu trong mọi phong trào, mọi hoạt động công thương nghiệp, chăn nuôi... của Hà Nội luôn đi đầu cả nước. Hà Nội cũng là nơi đầu tiên có mô hình nhà lắp ghép, và từ đó nhân ra các tỉnh. Ông là người tận dụng triệt để hàng ngũ trí thức tư sản trong công cuộc phát triển Thành phố. Vào thập niên 1960, Trần Duy Hưng chủ trương bán nhà phân phối cho cán bộ, để thành phố vừa có tiền mà cán bộ có nhà ở. Khi hàng hoá khan hiếm trong chiến tranh chống Mỹ, ông để cho tư nhân sản xuất thủ công một số mặt hàng thiết yếu có trở lại.

Ông còn là Thị trưởng có tầm nhìn của tương lai. Suốt trong thời gian làm Chủ tịch UBHC Thành phố, việc quy hoạch xây dựng tống thế thành phố luôn được tôn trọng. Ông ấp ủ ý tưởng biến Sông Hồng thành một thực thể của Hà Nội. Trần Duy Hưng là người sống giản dị, liêm khiết, luôn tận tuỵ với dân, ông luôn có mặt động viên kịp thời trên chính các con phố bị bom Mỹ tàn phá như Khâm Thiên, An Dương, Bạch Mai kể cả 12 ngày đêm của trận Điện Biên Phủ trên không lịch sử tháng 12/1972.

Chúng ta tự hào về ông - Vị chủ tịch UBHC TP. Hà Nội đầu tiên và lâu nhất.

Trần Tâm tổng hợp