Công nghệ thông tin – Một yếu tố thành công của Dự án Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến
Trên nền tảng nắm chắc đặc điểm mục tiêu, đối tượng và phạm vi triển khai của dự án, được sự tư vấn, giúp đỡ của các chuyên gia về công nghệ thông tin, vượt qua mọi khó khăn, bỡ ngỡ, với tinh thần quyết tâm cao, Nhà xuất bản Hà Nội đã ứng dụng thành công công nghệ thông tin trong triển khai thực hiện dự án, góp phần đắc lực tạo ra những kết quả quan trọng cũng như đóng góp vào thành công của toàn bộ dự án…
Hạng mục công nghệ thông tin của dự án Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến giai đoạn I và II triển khai toàn diện theo các công việc cụ thể: Trang bị thiết bị kỹ thuật tin học; xây dựng mạng tin học quản lý nội bộ của dự án; xây dựng các phần mềm quản lý dự án; xây dựng trang điện tử riêng của dự án; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ sử dụng công nghệ tin học cho các cán bộ, nhân viên Nhà xuất bản; Số hóa toàn bộ tư liệu và các đầu sách của Tủ sách; Nâng cấp, hoàn thiện trang thông tin điện tử của Tủ sách; Xuất bản các đầu sách điện tử tiêu biểu… Đến nay, nhìn lại, có thể khẳng định, tất cả các công việc đó, đều đã được tổ chức thực hiện tốt và hiệu quả…
Cán bộ, biên tập viên, nhân viên Nhà xuất bản được tiếp cận, bồi dưỡng và trang bị các thiết bị kỹ thuật tin học. Nhờ thế việc sử dụng công nghệ thông tin vào công việc hàng ngày có bước tiến bộ rõ rệt hơn. Công nghệ thông tin đã giúp cho việc quản lý và thực hiện dự án thống nhất, kịp thời và hiệu quả. Công tác lưu trữ, bảo quản văn bản giấy tờ, tài liệu dự án được đảm bảo.
Một sự thành công đáng lưu ý của hạng mục ứng dụng công nghệ thông tin là sự ra đời và hoạt động có hiệu quả của Trang thông tin điện tử Nhà xuất bản. Trong khuôn khổ Dự án Tủ sách giai đoạn I, Nhà xuất bản Hà Nội đã tiến hành xây dựng Website Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến, với nhiệm vụ hoạt động như một kênh thông tin trên môi trường Internet nhằm quảng bá các nội dung hình ảnh, hoạt động của dự án. Website chính thức đi vào hoạt động ngày 19/5/2009. Ngoài phần cập nhật các tin tức thời sự chủ yếu nổi bật hàng ngày của Thủ đô, của mọi miền đất nước… Trang điện tử tập trung giới thiệu chuyên sâu về các hoạt động thường ngày của Dự án Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến, giới thiệu các mảng sách cơ bản mà dự án đang thực hiện, kèm theo các nhận xét đánh giá của hội đồng nghiệm thu và độc giả.
Năm 2013, trong quá trình tiếp tục thực hiện Dự án Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến Giai đoạn II, Nhà xuất bản Hà Nội đã tổ chức nâng cấp website thành Trang thông tin điện tử Nhà xuất bản Hà Nội với tên chính thức “Văn hiến Thăng Long”. Hạng mục công việc hoàn thành vào cuối năm 2013. Trang thông tin điện tử hiện nay khá hoàn chỉnh, phong phú về nội dung, đẹp, hấp dẫn về hình thức, bạn đọc dễ dàng thao tác trong khai thác nội dung. Trang điện tử chứa đựng và cung cấp hầu hết các hoạt động của dự án, tiến độ của dự án, các sản phẩm của dự án tới bạn đọc. Ngoài ra, để hướng tới phục vụ sự phát triển lâu dài của Nhà xuất bản Hà Nội, Trang thông tin điện tử còn giới thiệu các sản phẩm, hoạt động của Nhà xuất bản.
Dự án đã mạnh dạn sản xuất thử nghiệm một số sách điện tử, trên nền tảng các sách in đã hoàn chỉnh. Sách điện tử mà dự án thực hiện đã ứng dụng kịp thời nhiều tiến bộ công nghệ mới, đáp ứng yêu cầu công nghệ thông tin hiện nay. Tuy nhiên, đây là một công việc có liên quan tới nhiều lĩnh vực mới mẻ như vấn đề công nghệ, đặc biệt là việc bảo vệ bản quyền, do vậy Nhà xuất bản xác định cần phải thận trọng, liên hệ hợp tác chặt chẽ với một số cơ quan hữu quan, trao đổi kinh nghiệm để cùng thực hiện.
Một sản phẩm quan trọng của hạng mục được Nhà xuất bản xác định đầu tư để khai thác lâu dài là Số hóa sách và Tư liệu của dự án. Hiện tại, 152.000 trang sách và tài liệu của Tủ sách giai đoạn I đã được số hóa, sách và tư liệu giai đoạn II cũng sẽ tiếp tục được số hóa trong năm 2019. Đây là sản phẩm có tính ứng dụng cao trong khai thác và sử dụng, được bạn đọc mong đợi.
Ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ dự án đã không chỉ góp phần làm nên thành công của Dự án Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến mà còn đặt “viên gạch” nền tảng để Nhà xuất bản Hà Nội hướng tới xây dựng một mô hình Nhà xuất bản hiện đại hơn trong thời kỳ cách mạng công nghệ số 4.0.
Hoàng Lâm