Giới thiệu Thể loại sách Sách điện tử Bạn đọc và NXB Các bài viết Kế hoạch đề tài Giao lưu trực tuyến Thư viện ảnh Thư viện Video
Tin tổng hợp Tin dự án Tin mới
Trang chủ     Nhà xuất bản    Các bài viết
Thứ ba, 03/12/2019 02:45
Ông tổ nghề dát vàng quỳ ở Kiêu Kỵ

Kiêu Kỵ là một làng Việt cổ ở vùng châu thổ sông Hồng xuất hiện từ thời Lý và sau là thái ấp của tướng quân Nguyễn Chế Nghĩa (thế kỷ XIII). Tương truyền, nơi đây Nguyễn Chế Nghĩa còn sử dụng làm bãi thao trường luyện binh mã (ngựa chiến) vì vậy Cầu Cậy mới có tên là Kiêu Kỵ (theo Hán tư nghĩa là “Cưỡi ngựa”). Kiêu Kỵ được biết đến là một làng có nghề dát vàng quỳ nổi tiếng khắp cả nước. Nghề làm vàng quỳ ở Kiêu Kỵ đã có lịch sử hình thành, phát triển gần 250 năm. Ai là người đã truyền đạt cái nghề “vàng son”  được dân làng vô cùng biết ơn và tôn vinh, thờ phụng là ông tổ nghề dát vàng quỳ ở Kiêu Kỵ? Theo sách Làng cổ Hà Nội do Tiến sĩ Lưu Minh Trị chủ biên, xuất bản trong Dự án Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến đó là Nguyễn Quý Trị (cuối thế kỷ XVIII).

 Nguyễn Quý Trị đỗ tiến sĩ đời Cảnh Hưng (1740 – 1786). Năm Quí Mùi, khi đang giữ chức Tả Thị Lang, Hàn lâm viện trực học sĩ, ông đi sứ sang Trung Quốc. Trong chuyến đi này, ông thấy người Trung Quốc có nghề đập dát vàng bạc (để sơn thếp vàng câu đối, hoành phi, tượng…). Ông đã học được nghề quỳ vàng, mang về nước, truyền thụ cho dân làng mình. 

Tương truyền rằng vào ngày 17 tháng 8 cụ đi đâu không ai biết, từ đó hằng năm, cứ đến ngày này dân làng Kiêu Kỵ làm lễ kỷ niệm rất trọng thể, để tỏ tấm lòng biết ơn cụ đời đời. Ngày 16 - 17 tháng Tám (âm lịch) có tổ chức hát chèo và tế lễ. Ngày 11 - 12 tháng Giêng làm lễ động thổ để khai tràng, tế lễ. Những gia đình theo nghề Tổ sửa lễ xôi gà đến tràng tế, cầu mong Tổ phù hộ cho sản xuất phát triển, dân làng thịnh vượng. Việc tế Tổ nghề vàng quỳ có 4 chạ: chạ Đông, chạ Nam, chạ Đoài và chạ Bắc. Ngày 11  tháng Giêng hằng năm là tế khai tràng; ngày 16 tháng Tám: tế Cáo kỵ; ngày 17  tháng Tám: tế lạy (vào đúng ngày giỗ Tổ nghề Nguyễn Quý Trị) tại đình làng, nơi thờ Tổ nghề.

Nghề dát vàng quỳ Kiêu Kỵ trải qua trên hai trăm năm đến nay vẫn phát triển mạnh mẽ. Từ đôi bàn tay khéo léo, tài hoa của người thợ thủ công làng Kiêu Kỵ những đồ thờ tự như hoành phi, câu đối, tranh gỗ… trở nên lộng lẫy sáng chói bởi được sơn son thếp vàng.

Quốc Khánh

Tên đăng nhập
Mật khẩu
Tên truy cập (*)
Mật khẩu (*)
Xác nhận mật khẩu (*)
Email (*)
Họ và tên
Số điện thoại
Địa chỉ
Mã xác nhận (*)