Nhà văn Hoàng Ngọc Phách, người tiên phong của tiểu thuyết hiện đạ
Trong cuốn sách “Hà Nội từ góc nhìn văn chương” của tác giả Bùi Việt Thắng, nhà văn Hoàng Ngọc Phách đã hiện lên là người tiên phong của tiểu thuyết Việt Nam hiện đại với cốt cách văn hóa rất đáng nể trọng và noi theo. Ông là người thực hiện ngoạn mục những “luống cày vỡ” trên cánh đồng văn chương Việt Nam hiện đại và tiểu thuyết Tố Tâm như một “đột phá khẩu” mở lối cho thể loại tiểu thuyết tiến vào “chính quy hiện đại”. Như hiện nay, có thể người ta gọi Tố Tâm là tiểu thuyết ngôn tình đang rất phát đạt. Nhưng công bằng mà nói, dù là tâm lý tiểu thuyết hay ái tình tiểu thuyết, Tố Tâm vẫn là một cột mốc, một dấu ấn ghi nhận bước ngoặt trên chặng đường một thế kỷ của nền tiểu thuyết Việt Nam. Thông qua câu chuyện tình bi ai của Đạm Thủy và Tố Tâm, tác giả đã lên tiếng bảo vệ quyền con người cá nhân, đứng về phía những khát vọng cởi trói, giải phóng bản ngã dẫu cho nó bất thành. Cả phong trào Thơ mới (1930-1945) và Tố Tâm đều cùng hòa âm chung là “điệu sầu của thời đại”. Nói theo ngôn ngữ hiện đại, Tố Tâm đã bắt mạch và đón đầu trúng căn bệnh tinh thần của thời đại. Nghĩa là nó có khả năng đón trước tâm lý thời đại, nhất là lớp trẻ. Sự lan tỏa của cuốn tiểu thuyết dĩ nhiên là do chuyện hay, nhưng sau hết phải là văn hay. Tiếng Việt đến Hoàng Ngọc Phách trở nên giản dị hơn, quyến rũ hơn.
Thu Cúc