Dân An Nam sống lầm than thời Minh thuộc
Cuốn “Vương Triều Lê (1428-1527)” do GS. TS Nguyễn Quang Ngọc làm chủ biên đã vạch trần âm mưu thâm độc, tàn ác của nhà Minh. Về thuế, nhà Minh áp đặt 2 ngạch thuế chính là nông nghiệp và thương nghiệp. Chúng bắt dân ta khai số ruộng đất, trưng thu lương thực, tơ tằm, bắt dân định ngạch thuế ruộng. Để tận thu, chúng còn lập ra các ty Thuế khóa, sở Hà bạc, Tuần kiểm ở khắp nơi để vừa thu thuế vừa kiểm soát việc giao thương buôn bán. Về thủ công nghiệp, hầu hết các nghành như tơ tằm, dệt vải đến đánh cá, làm mắm, làm muối đều phải nộp thuế bằng sản phẩm hoặc bằng tiền. Trong đó, nhà Minh giữ độc quyền kiểm soát việc khai thác và buôn bán muối. Hàng chục vạn dân đinh từ 16 đến 60 bị cưỡng bức lao dịch xây công thự, thành quách, dịch trạm, cầu cống ở các phủ huyện và trong cả nước. Chúng ra lệnh bắt phải nộp những người có học, thợ giỏi thông thạo các ngành nghề đưa về Trung Quốc. Chưa dừng lại ở đó, nhà Minh còn thực hiện đồng hóa, nô dịch về văn hóa hòng xóa bỏ nền văn hóa lâu đời của dân tộc ta, biến nhân dân ta thành người phương Bắc theo phong tục tập quán, lối sống, lễ giáo của Trung quốc. Một mặt phá hủy văn hóa cổ truyền dân tộc, mặt khác nhà Minh tích cực truyền bá văn học Trung Quốc. 20 năm bị nhà Minh đô hộ, dân ta gánh chịu một thảm họa vô cùng tàn khốc và cay đắng bậc nhất trong lịch sử dân tộc.
Hữu Trưởng