Phủ chúa Trịnh-biểu tượng của trung tâm quyền hành đầy thế lực
Phủ chúa Trịnh được coi là một bộ phận cấu thành của Hoàng thành, một tòa hoàng thành thứ hai được sinh ra trong quá trình phân bào của thành Thăng Long. Phủ chúa Trịnh không chỉ được coi là một tòa dinh thự đơn lẻ nơi phủ liêu làm việc, mà là cả một quần thể kiến trúc bao gồm 50 tòa dinh thự khác nhau, với các chức năng chính trị, quân sự, văn hóa, thường ngoạn… Trong cuốn sách “Thăng Long-Kẻ Chợ thời Mạc-Lê Trung hưng”, PGS.TS Nguyễn Thừa Hỷ đánh giá, Phủ chúa Trịnh xuất hiện nổi bật lên trong diện mạo Thăng Long-Kẻ Chợ như một biểu tượng của một trung tâm quyền hành mới đầy thế lực.
Cũng theo cuốn “Thăng Long-Kẻ Chợ thời Mạc-Lê Trung hưng”, Phủ chúa Trịnh có đến 52 cung điện lớn nhỏ, trải rộng ra chung quanh, tập trung chung quanh hồ Hoàn Kiếm, cùng một số cơ sở quân sự gần bờ sông Hồng, trên một quãng dài từ Viện Bảo tàng lịch sử đến đền Hai Bà Trưng thuộc phường Đồng Nhân ngày nay. Trong phủ, cây cối um tùm chim kêu ríu rít, trăm hoa đua nở, gió thoảng hương đưa. Ở sân sau là những chuồng voi và ngựa tốt. Trong sân sau, có nhiều vườn cảnh, lùm cây, lối đi, bến nước, ao cá và tất cả những gì có thể làm cho chúa giải trí vui chơi mặc dù họa hằn đôi lúc chúa mới ra đến nơi này….
Hữu Trưởng