Vương triều Lê đã chủ động ngăn chặn nhà Minh xâm lấn biên giới thế nào?
Mặc dù luôn nhận được triều cống hằng năm từ các đời vua nhà Lê sơ nhưng với bản tính hung hăng, bạo ngược và dã tâm xâm lược, nhà Minh đã âm thầm thực hiện kế hoạch xâm lấn biên giới. Trước tình hình này, các vị vua của vương triều Lê đã đi trước một bước, chủ động bảo vệ biên giới khi đất nước còn chưa nguy. Trong cuốn sách “Vương triều Lê (1428-1527)” do GS. TS Nguyễn Quang Ngọc làm chủ biên, các tác giả đã cung cấp tư liệu về cuộc đấu tranh ngoại giao bảo vệ chủ quyền đất nước và biên giới phía bắc của Vương triều Lê, chủ yếu diễn ra từ giữa thế kỷ XV đến cuối thế kỷ XVI.
Từ năm Quang Thuận thứ 8 (1467), vua Lê Thánh Tông đã lệnh cho 12 thừa tuyên tra xét trong hạt mình những địa hình sông núi hiểm dị, vẽ thành bản đồ với những ghi chú rõ ràng về sự tích xưa nay, gửi cho Bộ Hộ làm bản đồ địa lý. Đến năm 1469 thì hoàn thiện. Triều Lê sơ chủ động tăng cường tuần tra biên giới và vận dụng triệt để các biện pháp đấu tranh hòa bình trong giải quyết vấn đề dân cư và đất đai vùng biên. Thậm chí cuối thế kỷ XV, triều Lê sơ còn táo bạo đưa quân vào vùng lãnh thổ của triều Minh để dò xét tình hình. Năm 1479, nhà Lê huy động 800 lính vượt biên giới tại huyện Mông Tự, Vân Nam lập doanh trại làm nhà với lý do là chặn chỗ hiểm để bắt trộm cướp. Những hành động trên của Đại Việt khiến triều Minh vô cùng lo ngại buộc phải tăng cường điều binh phòng thủ ở các địa phương. Sự kiện trên đã thể hiện bản lĩnh vững vàng của Vương triều Lê sơ trong quan hệ với triều Minh và cương quyết trong việc bảo vệ vùng biên cương của Đại Việt.
Hữu Trưởng