Ô mai Hà Nội đã từng là vật phẩm được cung tiến
Ô mai Hà Nội được làm thuần từ hoa quả. Không cần cầu kì hoa mỹ mà vẫn có thể toát lên được vẻ đẹp thanh cao, cùng khí chất thư thái, điềm tĩnh đầy sâu lắng- phải chăng đây là những từ ngữ chuẩn xác để nói về các loại ô mai Hà Nội. Người xưa có câu “Chẳng thơm cũng thể hoa nhài. Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An”. Lời lẽ đó thể hiện những nét đẹp thanh tao của người con đất kinh kỳ với niềm tự hào về những sản vật truyền thống như ô mai Hà Nội. Ô mai không chỉ là thức quà vặt đơn thuần mà sự cầu kỳ trong chế biến, tinh tế trong việc hòa trộn các gia vị, chua, cay, mặn, ngọt… đã mở đường cho thức quà thuần Hà Nội này được ngự dụng.
Trong cuốn “Châu bản Triều Nguyễn về Hà Nội”- TS Đào Thị Diến chủ biên có ghi rõ: “Theo Châu bản Minh Mệnh (28/10 năm Minh Mệnh 18 (1837) Bộ Hộ tâu: Nay tiếp cung giám Đặng Tín chuyển truyền: Trước đây Bộ thần đã tư cho tỉnh Hà Nội hàng năm ướp làm hai hạng ô mai mặn, ngọt, loại đem cung tiến hơn 10 cân, loại đem thưởng hơn 100 cân. Hơn nữa loại đó quỳ vì tinh không quý ở nhiều. Nay nên tư cho tỉnh đó từ nay về sau làm những loại ấy. Loại cung tiến (ngự dụng) đổi là 6 cân, mặn, ngọt mỗi thứ một nửa, cốt sao được mười phần tinh tế. Còn như loại đem thưởng là 100 cân thì làm như cũ. Phúc trình tường tận, tuân theo thực thi.”
Hà Thu