Chùa Thần Quy – ngôi chùa mang sự tích về thần Kim Quy thần thoại
Nằm tại thôn Thần Quy, xã Minh Tân, huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội, chùa được bao bọc bởi lũy tre ngà xung quanh, dưới là hào sâu. Kiến trúc chùa gồm tam quan, tiền đường, thượng điện, nhà Tổ, nhà Mẫu và vườn tháp. Trước kia cổng làm kiểu Ngũ quan với 2 tầng 8 mái, nhiều lớp hoa văn trang trí đẹp. Trong thời kỳ kháng chiến, cổng chùa bị hư hỏng. Sau này nhân dân cùng với nhà chùa đã đứng ra xây dựng lại theo kiểu tam quan. Qua cổng, bên phải là vườn tháp Bạch Liên với ngọn tháp Hoa Sen cao nhất. Trong vườn tháp đáng chú ý là tấm bia Khai sáng đệ nhất tổ bi ký ghi chép cuộc đời và sự nghiệp vị sư tổ khai sáng chùa Thần Quy. Tiền đường 5 gian, thượng điện 3 gian, các mái chảy lợp ngói ri, xây kiểu tường hồi bít đốc, đặc trưng kiến trúc thời Nguyễn. Các bộ vì tiền đường và thượng điện làm kiểu thượng giá chiêng, hạ cốn chồng rường, bảy hiên, trên mặt bằng 4 hàng chân. Tại các xà dọc có treo các bức hoành phi, xà gian giữa tiền đường bài trí cửa võng trang trí hoa văn rồng, phượng, cúc dây.
Chùa còn lưu giữ hệ thống tượng Phật gồm tượng Tam Thế, Thích Ca giáo chủ, A Di Đà, toà Cửu Long với 3 lớp đồ sộ, có 9 đầu rồng xung quanh theo tích Thích Ca giáng sinh có 9 con rồng phun nước tắm cho ngài. Đây là những pho tượng cổ, hiếm thấy, đạt trình độ mỹ thuật cao.
Với quy mô và kiến trúc nghệ thuật, chùa Thần Quy được xếp hạng là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia năm 1997.
Lam Giang