Thời sưu cao thuế nặng ở Thăng Long-Kẻ Chợ
Thăng Long-Kẻ Chợ có số dân đông đúc đã mang đến cho triều đình nhiều mối lợi. Trong đó có 2 mối lợi chính. Thứ nhất, ngoài một số lính lúc nào cũng có thể huy động (50 ngàn người), thì nhà vua còn có thể lấy thêm hơn 100 ngàn quân chuyên nghiệp, có lúc lên tới 120 ngàn quân. Mối lợi thứ hai là số tiền thuế đánh vào những thần dân của mình. Theo cuốn sách “Thăng Long-Kẻ Chợ thời Mạc-Lê Trung hưng” do PGS.TS Nguyễn Thừa Hỷ làm chủ biên, thời kỳ này triều đình quy định tất cả mọi đinh nam từ 19-70 tuổi đều phải đóng thuế. Một người đàn ông dù nghèo túng đến đâu cũng phải nộp thuế, còn đàn bà thi lo liệu làm việc để chồng của mình khỏi bị phạt vạ. Ngoài ra, còn có nhưng khoản cống nộp khác nhưng nhẹ hơn và hầu như mọi người đều thực hiện một cách kín đáo, có thể coi như những quà biếu tặng hơn là tô thuế. Tuy nhiên, không ai có thể không nộp vào 4 lần trong năm: Ngày Tết đầu năm mới, ngày sinh nhật của chúa, ngày kỵ giỗ của tiên vương và thời vụ gặt hái. Người ta thu nộp lại và giao cho những đại biểu nhân danh mọi người dâng lên vua.
Nhiều vùng đất ở Đàng Ngoài đã là phiên thuộc trực tiếp của vua. Tô thuế của dân chúng được đóng cho những thủ lĩnh đất phong là các quan tướng có công với triều đình. Đó là cách thông thường để ban thưởng công lao, nhưng loại lộc điền đó không được kế thừa cho con cháu nếu không có quyết định của vua. PGS.TS Nguyễn Thừa Hỷ khẳng định, người Thăng Long-Kẻ Chợ thời kỳ này phải chịu sưu cao thuế nặng.
Hữu Trưởng