Nơi tổ chức đại hội Tỉnh bộ thanh niên Hà Nội – Nhà số 68 Nam Đồng
Cuối năm 1926, Chi hội Hội Việt Nam cách mạng thanh niên được thành lập. Đến tháng 6/1927, Tỉnh bộ Việt Nam cách mạng thanh niên Hà Nội cũng chính thức thành lập, gồm 3 đồng chí: Nguyễn Danh Đới, Nguyễn Phong Sắc và Mai Lập Đôn, do đồng chí Nguyễn Danh Đới là Bí thư Kỳ bộ thanh niên Bắc kỳ kiêm Bí thư Tỉnh bộ Hà Nội.
Ngày 28/9/1928, Kỳ bộ thanh niên Bắc kỳ tổ chức Đại hội lần thứ nhất, kiểm điểm công tác hai năm (1926-1928), đề ra nhiệm vụ cho năm tới và kiện toàn cơ quan lãnh đạo Kỳ bộ.
Chấp hành Nghị quyết của Đại hội Kỳ bộ, đầu tháng 4/1929, Tỉnh bộ thanh niên Hà Nội tiến hành Đại hội tại số nhà 68 Nam Đồng. Các đồng chí: Mai Lập Đôn, Nguyễn Ngọc Vũ, Mai Thị Vũ Trang… chịu trách nhiệm bố trí Đại hội. Các đồng chí đã thuê căn nhà này (lúc đó bỏ không) và trang trí theo kiểu phòng đám cưới (có bàn bỏ không) và trang trí theo kiểu phòng đám cưới (có bàn thờ quy môn, trên án thờ có hương, nến, lục bình, hai bên cửa ra vào có treo câu đối). Các chị làm nhiệm vụ têm trầu ở cửa, đi lại theo dõi, quan sát tình hình… Có khoảng 20 người “đến dự cưới”.
Đại hội tiến hành từ lúc 9 giờ tối. Đồng chí Mai Lập Đôn và Cả Sâm (tứ Mai Ngọc Thiệu) chủ trì cuộc họp. Đồng chí Mai Lập Đôn trình bày trước Đại hội bản báo cáo tình hình hoạt động của các “tổ tam tam”. Sau đó đồng chí Nguyễn Phong Sắc phát biểu ý kiến về cách tổ chức thanh niên trong các trường học, xí ngiệp, làng xã… Sau báo cáo là phần thảo luận, trao đổi của các hội viên.
Phần này được tiến hành sôi nổi cho đến hết sáng hôm sau. Đại hội đã bầu lại cơ quan lãnh đạo Tỉnh bộ thanh niên gồm 3 người: Nguyễn Phong Sắc, Mai Lập Đôn và Trần Tư Chính (tức Bẳng Thống). Đồng chí Nguyễn Phong Sắc Uỷ viên Kỳ bộ Bắc kỳ được bầu làm Bí thư Tỉnh bộ Hà Nội. Từ đây Tỉnh bộ thanh niên Hà Nội có Bí thư chuyên trách, chăm lo công tác tổ chức của Hội cách mạng thanh niên Hà Nội.
Nhà số 68 Nam Đồng trước kia là số nhà 92 phố Nguyễn Lương bằng đã chứng kiến một sự kiện quan trọng đời sống chính trị của Hà Nội những năm trước khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời - một di tích cách mạng đáng được ghi nhớ.
Trần Tiến
Nhà xuất bản Hà Nội