Hè về qua những cánh hoa đặc trưng Hà Nội
Bằng lăng - dẫu không nổi tiếng là loài hoa tượng trưng cho mùa hè như hoa phượng đỏ - nhưng lại mang một ý nghĩa thật đặc biệt đối với riêng tôi. Thủa còn học cấp hai, biết bao nhiêu trò chơi nghịch ngợm của bọn con gái và con trai trong khu tập thể nhà tôi ở đã diễn ra dưới những gốc bằng lăng tím. Và những buổi chiều chạng vạng, đứng từ trên tầng tư căn hộ của gia đình, tôi đã thấy những cánh hoa ngày một sẫm lại, cho tới khi chìm hẳn vào màn đêm đang buông xuống. Ngày đó, tôi đã hiểu, thế nào là chiều tím. Để rồi khi đi xa, trong những đêm nhớ nhà ở nơi xứ tuyết, gần như quanh năm không thấy ánh mặt trời, bỗng thèm quá những ngày hè khói bụi và chói chang, thèm quá những cành hoa tím, dập dờn từng chùm, đung đưa trước gió, thèm quá những cô bé, cậu bé, cãi nhau chí chóe dưới hàng bằng lăng tím…
Những cây bằng lăng tím ngát trời Hà Nội hôm nay là loài bằng lăng nước (Giant Crape-myrtle). Càng nắng mạnh, hoa càng đẹp rực rỡ. Bằng lăng Hà Nội là một loài hoa cực kỳ duyên dáng, nó mang một màu tím pha hồng sậm, đôi khi gần như cánh sen, một màu đặc biệt mà bằng lăng ở những nơi khác ít có. Trong một chùm nụ, hoa nở từ từ từng bông. Sáu cánh hoa mỏng tang trong suốt như chứa đựng biết bao sương gió và nắng trời, như những chiếc lông chim cánh tròn, ôm ấp lấy nhụy hoa có những chiếc lông vàng long lanh như lông mi trên đôi mắt. Bông bằng lăng mới nở bao giờ cũng có màu tím đậm nhất. Chỉ khi bông hoa thứ hai vừa hé mắt, thì cái màu tím ở bông hoa chị em của nó bắt đầu nhạt phai. Và cứ thế, hoa kề hoa, tím đậm bên tím nhạt, kết thành một chùm. Nhành hoa bằng lăng luôn là một tuyệt tác của họa sĩ - Mẹ thiên nhiên- với đủ các sắc độ của một màu tím dịu ngọt, đủ làm nao lòng người. Cái màu tím ánh hồng ấy làm bằng lăng Hà Nội rực rỡ mà không phô trương, dịu dàng mà không nhạt nhòa, có dấu ấn riêng và có sức lôi cuốn lạ kỳ. Những chùm hoa như những giọt mực tím tuổi học trò, cũng là những đôi mắt tím, thiết tha treo mình trên những cành lá xanh mềm mại, đau đáu dõi theo bước chân người đi.
Xưa nay, Hà Nội chỉ nổi tiếng với mùa thu và hoa sữa. Chưa ai nói Hà Nội là thành phố của hoa bằng lăng, như cách người ta hay so sánh: Hải Phòng - thành phố hoa phượng đỏ hay Đà Lạt - xứ hoa anh đào. Với tôi, thành phố quê hương những ngày đầu hè tháng Năm, là một Hà Nội - thành phố của Bằng lăng. Một Hà Nội tím màu thương nhớ.
... Ngày ấy, chợt thấy phố Hà Nội dài theo những cành hoa tím miên man...
... Ngày ấy, chợt thấy lòng bình yên trong một tình yêu mang tên gọi Bằng lăng tím...
... Như người vừa tỉnh giấc, chợt thấy mình yêu một mùa...
Hè về qua những cánh hoa.
Trần Linh
NXB Hà Nội